×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Troponiny sercowe

lek. med. Klaudia Knap

Co to jest badanie stężenia troponin sercowych i na czym polega?

Troponiny sercowe (cTn) to białka, które wchodzą w skład komórek mięśnia sercowego (kardiomiocytów) i są niezbędne do ich prawidłowego skurczu. Składają się z 3 podjednostek: troponiny I (cTnI), troponiny T (cTnT) i troponiny C (cTnC). Wykrycie wzrostu poziomu tzw. izoform sercowych (cTnT i cTnI) w surowicy krwi oznacza swoiste uszkodzenie komórek sercowych i nie zależy od uszkodzenia komórek mięśni szkieletowych (w przeciwieństwie do cTnC). Z tego względu już od wielu lat troponiny sercowe są wykorzystywane w diagnostyce zawału serca jako czuły wskaźnik uszkodzenia (martwicy) mięśnia sercowego.

Prawidłowe stężenie troponin we krwi uważano do tej pory za zerowe, jednak z użyciem metod nowej generacji cechujących się wysoką czułością analityczną wykrywa się śladowe stężenia troponin niemal u wszystkich zdrowych osób. Najnowsze generacje testów o bardzo dużej czułości pozwalają na wykrycie obecności nawet nieznacznej martwicy mięśnia sercowego (<1 g). Według obowiązujących wytycznych za zawałem serca przemawia wzrost stężenia troponin powyżej 99. percentyla dla ogólnej populacji, współistniejący z klinicznymi wykładnikami niedokrwienia mięśnia sercowego (np. bólem w klatce piersiowej, zmianami w EKG).

Wzrost stężenia troponin obserwuje się po upływie około 3–6 godzin od zawału. Powrót do wartości prawidłowych następuje zwykle w ciągu 10 dni (od 7 dni w przypadku niewielkiego ogniska zawałowego do 21 dni w rozległych zawałach pełnościennych).

Oznaczenie stężenia troponiny należy wykonać zazwyczaj zaraz po przyjęciu pacjenta na oddział ratunkowy/izbę przyjęć i można je powtarzać po 3–6 godzinach (w zależności od metody badania).

Zwiększone stężenie troponin towarzyszy również innym zespołom chorobowym, takim jak:

Jakie są wskazania do badania stężenia troponin sercowych?

Podstawowe zastosowania kliniczne badania stężenia troponin we krwi:

  • rozpoznanie świeżego zawału serca i wybór optymalnej strategii postępowania leczniczego (oznaczenie troponin jest badaniem z wyboru w diagnostyce zawału serca),
  • rozpoznanie zawału serca wikłającego zabiegi rewaskularyzacyjne – przezskórną interwencję wieńcową oraz pomostowanie aortalno- wieńcowe (tzw. bypassy),
  • ocena skuteczności leczenia rewaskularyzacyjnego w świeżym zawale serca (w przypadku udrożnienia dozawałowej tętnicy wieńcowej i uzyskania przepływu krwi przez ognisko zawału szczyt stężenia troponin we krwi występuje wcześniej i jest wyższy),
  • ocena ryzyka w ostrych zespołach wieńcowych,
  • wykrywanie uszkodzenia komórek mięśnia sercowego w stanach innych niż ostre zespoły wieńcowe np. w wyniku zapalenia mięśnia sercowego czy urazu.

Jak przebiega badanie stężenia troponin sercowych?

W celu oznaczenia stężenia troponin niezbędne jest uzyskanie od pacjenta próbki krwi żylnej pobieranej najczęściej z żyły łokciowej przez wykwalifikowaną osobę. Następnie próbka krwi przesyłana jest do laboratorium. Przy porównywaniu wyników należy pamiętać, że laboratoria wykonujące badania stosują różne odczynniki oraz jednostki, dlatego podane normy mogą różnić się między sobą (wartość podana na wydruku badania to norma obowiązująca w danym laboratorium).

Jak przygotować się do badania stężenia troponin sercowych?

Badanie stężenia troponin jest wykonywanie najczęściej w trybie pilnym i nie wymaga żadnego przygotowania ze strony pacjenta.

Jakie są przeciwwskazania do badania stężenia troponin sercowych?

Do oznaczenia stężenia troponin wystarcza pobranie niewielkiej ilości krwi i nie ma przeciwwskazań do wykonania tego badania.

Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu badania stężenia troponin sercowych? Jak postępować po badaniu?

Niektóre osoby reagują na ukłucie podczas pobierania krwi stanem przedomdleniowym lub omdleniem. Część pacjentów odczuwa w miejscu wkłucia niewielki ból, swędzenie lub pieczenie. Zabieg musi być przeprowadzony z zachowaniem ścisłej aseptyki, czyli ochrony pacjenta i personelu przed zakażeniem – ryzyko zakażenia jest niewielkie, jak przy każdym przerwaniu ciągłości skóry, pod warunkiem użycia sprzętu jednorazowego użytku i dezynfekcji miejsca wkłucia. Innym, rzadkim powikłaniem po pobraniu krwi jest przedłużone krwawienie, najczęściej związane z niewłaściwym uciskaniem miejsca wkłucia lub z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Nawet przy prawidłowej technice pobrania krwi w miejscu wkłucia igły może pojawić się siniak.

27.01.2017
Zobacz także
  • Zawał serca
  • Przewlekła niewydolność nerek
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta