Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry, mam 40 lat, istotną dyskopatię szyjną i dyskretną dyskopatię lędźwiową. Ze względu na objawy neurologiczne w postaci mrowienia czterokończynowego i 2 epizodów zawrotów głowy wykonałam MRI głowy, które wykazało w zakresie płatów czołowych i ciemieniowych podkorowo hiperintensywne w obrazach T2W i FLAIR strefy wielkości do 8 mm mogące odpowiadać zmianom naczyniopochodnym (reszta struktur bez zmian, po dożylnym podaniu paramagnetyku nie uwidoczniono nieprawidłowego wzmocnienia sygnału tkanek mózgowia). Podczas diagnostyki szpitalnej wykluczono chorobę zapalną naczyń oraz SM (m.in. punkcja lędźwiowa). Ewidentnie dodatni okazał się natomiast test PFO (dożylne podanie soli fizjologicznej pod obrazem dopler).
Zalecono wykonanie przezprzełykowego echa serca w celu oceny wielkości przecieku. Badania nie wykonałam, ponieważ i tak nie zdecyduję się na zabieg zamykania otworu.
Będę wdzięczna za wszelkie wyjaśnienia.
Odpowiedziała
dr n. med. Agnieszka Tycińska
Katedra i Klinika Kardiologii
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
PFO stwierdza się u 20-30% populacji dorosłych. Ubytkowi zwykle towarzyszy przeciek prawo-lewy, co stwarza niebezpieczeństwo zatorowości skrzyżowanej (zwłaszcza u pacjentów z potwierdzonym w badaniu przezprzełykowym [TOE] tętniakiem przegrody międzyprzedsionkowej). U dorosłych PFO nie zamyka się samoistnie, lecz ma tendencję do powiększania się (u 60%). Udar związany z PFO najczęściej przebiega bezobjawowo i jest wykrywany przypadkowo z badaniach obrazowych (TK, MRI, przezczaszkowe badanie USG metodą Dopplera). Czynniki ryzyka (np. zakrzepica żył kończyn dolnych) mogą stwarzać ryzyko kolejnych niemych klinicznie lub objawowych udarów lub epizodów przejściowego niedokrwienia mózgu (TIA). Częstym objawem PFO jest migrena. Nawrót zatorowości do ośrodkowego układu nerwowego (szczególnie w obecności tętniaka przegrody międzyprzedsionkowej lub z dużym przeciekiem prawo-lewym) jest wskazaniem do przezskórnego zamknięcia ubytku. Po zabiegu wskazane jest leczenie przeciwpłytkowe przez 6 miesięcy.
W odpowiedzi na Pani pytanie - możliwe, że zmiany stwierdzane w MRI głowy są wynikiem zatorowości skrzyżowanej w przebiegu PFO. Myślę, że warto by ocenić wielkość ubytku i przecieku w badaniu TOE, zwłaszcza wobec współistniejących żylaków kończyn dolnych (potencjalne ryzyko zatorowości). Aktualnie brak jest wskazań do leczenia przeciwpłytkowego kwasem acetylosalicylowym, który zwiększa ryzyko krwawień. Dolegliwości dyspeptyczne mogą być związane z przyjmowaniem tego leku. Jest to lek blokujący płytki krwi i czas jego działania (po odstawieniu) wynosi 5-7 dni. Co do aktywności fizycznej - nieskorygowany PFO może zwiększać ryzyko przy nurkowaniu i przebywaniu na dużych wysokościach.