Zakażenia układu moczowego u kobiet w ciąży

Pytanie nadesłane do redakcji

Jestem w 16. tygodniu ciąży. Trafiłam do szpitala z zakażeniem dróg moczowych. W poniedziałek leukocyty były na poziomie 18. Zrobiono posiew, wyszedł jałowy. Dziś powtórzono badanie moczu i leukocyty na poziomie 70. USG nerek wykazało minimalne złogi na prawej nerce. Czy przesuwający się piasek może powodować stan zapalny? Boli mnie w okolicy lędźwiowej i przy prawej pachwinie, głównie przy oddawaniu moczu! Podają mi antybiotyk Tarcefoksym.

Odpowiedział

dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała

Zakażenia układu moczowego są częste u kobiet. W okresie ciąży zachodzą zmiany adaptacyjne w układzie moczowym kobiety (zmniejszenie napięcia dróg moczowych, czego efektem jest poszerzenie kielichów, miedniczek i moczowodów, ucisk na moczowody przez powiększającą się macicę), które zwiększają ryzyko zakażeń układu moczowego.

Postacie kliniczne zakażenia układu moczowego u ciężarnej kobiety i ich objawy kliniczne są, takie jak u kobiety niebędącej w ciąży. Zakażenie dolnego odcinka dróg moczowych (zapalenie pęcherza) objawia się dolegliwościami dyzurycznymi (częste oddawanie moczu, pieczenie lub ból podczas mikcji), natomiast zakażenie górnego odcinka (odmiedniczkowe zapalenie nerek) zwykle objawia się gorączką, bólem w okolicy lędźwiowej, nudnościami, wymiotami. Liczba leukocytów w moczu jest zwiększona. W przypadku zakażenia układu moczowego u ciężarnej postępowanie jest takie jak u kobiety niebędącej w ciąży, z wyjątkiem unikania badań obrazowych z użyciem promieni RTG oraz przeciwwskazania do stosowania niektórych antybiotyków.

Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że problemem jest zakażenie układu moczowego u kobiety będącej w 16. tygodniu ciąży. Badanie USG sugerowało obecność kamicy moczowej, która jest dodatkowym czynnikiem zwiększającym ryzyko zakażeń układu moczowego. Objawy kliniczne (ból w okolicy lędźwiowej i prawej pachwinie) mogą być wywołane (poza zakażeniem układu moczowego) kamicą moczową prawostronną (drobny złóg lub złogi przemieszczające się z nerki do pęcherza moczowego). Stosowany antybiotyk (cefotaksym pod nazwą handlową Tarcefoksym) jest uznany za bezpieczny i od lat jest stosowany w leczeniu zakażeń u kobiet w ciąży.

Po wyleczeniu zakażenia należy po 2-3 tygodniach (od zakończenia leczenia) wykonać kontrolny posiew moczu, a następnie w odstępie miesiąca do zakończenia ciąży. Obecność bakteriomoczu u ciężarnej (nawet bez objawów zakażenia układu moczowego) jest wskazaniem do leczenia.