Fot. pixabay.com
Jak często należy nakładać krem z filtrem chroniącym przed promieniowaniem ultrafioletowym (UV)?
Kremy zawierające filtry chroniące przed promieniowaniem UV należy nakładać codziennie, przynajmniej 20 minut przed wyjściem z domu. Kolejne aplikacje w ciągu dnia należy powtarzać w okresach maksymalnie dwugodzinnych. Każdorazowo aplikację należy także powtórzyć po kąpieli w wodzie lub po spoceniu się.
Jakie filtry są zalecane do codziennego stosowania?
Do codziennego stosowania rekomenduje się kremy zawierające filtry chroniące przed promieniowaniem UVA oraz UVB o wskaźniku ochrony przeciwsłonecznej SPF minimum 15. Dodatkowo zaleca się unikanie przebywania na słońcu w godzinach pomiędzy dziesiątą a czternastą, a także stosowanie odzieży oraz okularów przeciwsłonecznych.
Ile kremu należy nałożyć na skórę?
Zakłada się, że celem uzyskania skutecznej ochrony należy nałożyć krem w ilości ok. 2 mg/cm2 skóry. Według zaleceń Amerykańskiej Akademii Pediatrów (AAP), zazwyczaj należy nałożyć ok. 30 ml, aby pokryć całe ciało (lub szacunkowo objętość, która może zmieścić się w ręku).
Czym jest tzw. zasada łyżeczki do herbaty?
Zasada łyżeczki do herbaty pozwala w uproszczeniu oszacować, jaką ilość kremu należy nałożyć na daną okolicę ciała. Standardowa pojemność łyżeczki wynosi 5 ml. Według proponowanej zasady, objętość kremu odpowiadająca 1 łyżeczce do herbaty powinna wystarczyć na posmarowanie rejonów twarzy, głowy oraz szyi (łącznie) lub ramienia i przedramienia jednej kończyny górnej. Objętość kremu odpowiadającą dwóm łyżeczkom należy nanosić na tułów (przód oraz tył), a także na każdą kończynę dolną.
Czy ochrona przeciwsłoneczna zależy od grubości warstwy naniesionego kremu?
Standardowo wskaźniki ochrony przed promieniowaniem wylicza się dla warstwy kremu z filtrem UV naniesionego na skórę w ilości 2 mg/cm2 skóry. Jeśli preparat zostanie naniesiony w mniejszej ilości, wskaźnik ochrony przeciwsłonecznej również będzie odpowiednio mniejszy.
Jakie filtry najczęściej powodują reakcje alergiczne?
Największy potencjał alergizujący wykazują substancje należących do grupy filtrów chemicznych: oktokrylen, benzofenon 3, awobenzon, 4-metoksycynamonian 2-etyloheksylu.
Czy zaprzestać stosowania preparatów z filtrami UV w przypadku wystąpienia reakcji alergicznej?
Nie należy rezygnować z fotoprotekcji, nawet jeśli wystąpiła reakcja alergiczna na dany filtr UV. W takim przypadku należy zmienić stosowany preparat (filtry fizyczne wykazują mniejszy potencjał alergizujący od chemicznych i są zalecane u osób z wrażliwą skórą), a w okresie jesienno-zimowym zgłosić się do lekarza, który wykona fototesty płatkowe.
Filtry fizyczne, mimo że lepiej tolerowane przez skórę od chemicznych, często występują w preparatach w formie nanocząsteczek. Czy przenikają one do skóry?
Umieszczenie filtrów fizycznych w preparacie w formie nanocząsteczek zwiększa ich efektywność oraz pozwala uniknąć efektu zbielenia skóry po nałożeniu. Nanocząsteczki nie przenikają jednak do skóry. Ich nagromadzenie można stwierdzić podczas stosowania preparatu w mieszkach włosowych, jednak nie przemieszczają się w głąb naskórka.
Czy stosowanie filtrów przeciwsłonecznych może zahamować powstanie witaminy D w skórze?
Teoretycznie zastosowanie preparatu w dawce 2 mg/cm2 skóry może zahamować wytwarzanie witaminy D przez skórę, jednak badania kliniczne nie potwierdziły tej zależności. Nie wykazano również, aby stosowanie filtrów przeciwsłonecznych zwiększało ryzyko rozwoju chorób związanych z niedoborem witaminy D, na przykład osteoporozy.
Od jakiego wieku dziecko może korzystać z kąpieli słonecznych?
Ze względu na odmienność skóry dziecka i fakt, że zdolność do pigmentacji posłonecznej rozpoczyna się dopiero ok. 30.-45. dnia po urodzeniu, Amerykańska Akademia Pediatrów nie zaleca w ogóle bezpośredniej ekspozycji niemowlęcia na słońce do ukończenia przez nie szóstego miesiąca życia. Australijskie rekomendacje sformułowane przez Australian College of Dermatologists oraz Cancer Council Australia wydłużają ten okres do ukończenia pierwszego roku życia.
U niemowląt w wieku 6–12 miesięcy AAP rekomenduje, aby również unikać ekspozycji na promieniowanie UV, jednak jeśli nie jest to możliwe, aplikować kremy z filtrem na jak najmniejsze powierzchnie ciała, dodatkowo stosując odpowiednie nakrycie ciała i głowy. W przypadku dzieci, które ukończyły 12. miesiąc życia, zaleca się stosowanie odpowiedniej odzieży ochronnej (w tym okularów przeciwsłonecznych) oraz kremów z filtrem, a także ograniczenie ekspozycji na słońce w godzinach pomiędzy dziesiątą a szesnastą.
Jakie wartości wskaźnika ochrony przeciwsłonecznej (SPF) powinny być stosowane w preparatach dla dzieci?
Zaleca się wartość SPF minimum 30.
W jakich grupach dzieci należy stosować SPF większy od minimalnego rekomendowanego?
W przypadku niemowląt, dzieci ze skórą atopową lub z jasnym fototypem rekomenduje się używanie SPF 50.
Czy u dzieci stosujących filtry przeciwsłoneczne należy oznaczać stężenie witaminy D?
U dzieci stosujących ochronę przeciw promieniowaniem UV należy okresowo oznaczać stężenie witaminy D w surowicy; dodatkowo rekomenduje się stosowanie doustnej suplementacji preparatami zawierającymi witaminę D.
Jaki filtr wybrać dla małego dziecka – fizyczny czy chemiczny?
Filtry stosowane w preparatach dla dzieci powinny chronić zarówno przed promieniowaniem UVB, jak i UVA. Filtry fizyczne można stosować u dzieci w każdym wieku; filtry chemiczne są dopuszczone do stosowania u dzieci, które ukończyły 2. rok życia.
Czy stosowanie kremów z filtrem u dzieci zmniejsza ryzyko zachorowania na czerniaka w przyszłości?
Stosowanie fotoprotekcji może zmniejszyć ryzyko rozwoju tzw. pieprzyków, czyli znamion melanocytowych. Dodatkowo szacuje się, że do 18.–20. roku życia organizm przyjmuje połowę dawki promieniowania UVR, jakiego doświadczy w ciągu całego życia. Przebycie w dzieciństwie oparzenia słonecznego, przed którym może chronić prawidłowa fotoprotekcja, jest uznanym czynnikiem ryzyka rozwoju czerniaka.
