Pytanie nadesłane do redakcji
USG: trzustka nieco powiększona, głowa bez istotnych zmian echogeniczności, czy to coś poważnego?
Odpowiedział
dr n. med. Piotr Grzanka
Specjalista radiodiagnostyki
Kierownik Działu Diagnostyki Obrazowej
Szpital Wojewódzki w Opolu
Badanie USG trzustki ma umiarkowaną wartość, dlatego stwierdzenie jakichkolwiek zmian może dotyczyć procesu względnie zaawansowanego. Nie powinno się lekceważyć żadnego sygnału z tej strony. W wielu podręcznikach autorzy zwracają uwagę na późne, w stosunku do innych metod, rozpoznawanie raka. Z pewnością w sytuacji powiększenia głowy trzustki w USG należy zgłosić się do lekarza prowadzącego by ustalić tryb dalszego postępowania. Istotne są ewentualne objawy chorobowe i wyniki badań laboratoryjnych. Z mojego doświadczenia warto jest powtórzyć badanie USG po 2 tygodniach, by sprawdzić, czy jest to objaw utrwalony, czy też wielkość trzustki wróciła do stanu prawidłowego. Jednak w tym czasie już planujemy tomografię komputerową. Zwłaszcza jeśli utrzymuje się powiększenie głowy trzustki w USG, należy wykonać dalsze badania, przede wszystkim tomografię komputerową.
Istnieje szereg innych metod obrazowania trzustki, które stosujemy w zależności od objawów chorobowych, są to endoskopowa ultrasonografia (EUS; połączenie gastrofiberoskopii z USG), endoskopowa pankreatocholangiografia wsteczna (EPCW; w trakcie gastrofiberoskopii, od strony dwunastnicy cewnikuje się, kontrastuje i ocenia przewód trzustkowy), cholangiografia magnetycznego rezonansu (cholangio-MR; kontrastowanie i ocena dróg żółciowych w trakcie badania MR), celowana biopsja igłowa zmiany (pod kontrolą USG lub TK) i inne. Wybór metod wykonywanych poza zaplanowaną tomografią komputerową jest uzależniony od ich dostępności, wyników uzyskiwanych w danym ośrodku – każda z tych metod może dostarczyć ważnych dodatkowych informacji dla późniejszego postępowania.
W podsumowaniu należy również stwierdzić, że w przedstawionej sytuacji – niewielkie powiększenie trzustki w USG wymaga dalszego postępowania. Zmiany w innych, dokładniejszych badaniach obrazowych, jednak nie zawsze są rozpoznawane. Niekiedy nie można potwierdzić nawet samego powiększenia, a więc nasze postępowanie często prowadzi do dokładnego zobrazowania narządu i wykluczenia zmian nowotworowych. Ostatecznie zmiany nowotworowe są rozpoznawane u mniej niż 50% badanych.
