Doksycyklina

Doksycyklina – jest to antybiotyk należący do grupy tetracyklin. Mechanizm działania tych antybiotyków polega na hamowaniu biosyntezy białka w komórkach bakteryjnych poprzez wiązanie się z podjednostką rybosomalną 30S i jej blokowaniu (rybosom jest to element komórki, służący do wytwarzania białek, zbudowany z dwóch podjednostek – dużej 50S i małej 30S). Ponieważ dochodzi do zahamowania rozwoju komórki, z nie jej zabicia, mówimy, że tetracykliny są antybiotykami bakteriostatycznymi. Tetracykliny charakteryzują się szerokim spektrum działania, czyli wykazują aktywność wobec wielu gatunków bakterii.
Antybiotyki tetracyklinowe mają zdolność łączenia się z jonami metali dwu- i trój wartościowymi (np. sol wapnia, żelaza, glinu i magnezu). Połączenia takie są bardzo trudno rozpuszczalne w wodzie, praktycznie nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego i tym samym pozbawione są działania farmakologicznego. Dlatego tetracyklin nie należy podawać równocześnie z preparatami zawierającymi jony metali lub pokarmem bogatym w związki tych metali. Tego rodzaju preparaty lub pokarmy powinny być przyjmowane w odstępie co najmniej 2 godzin od przyjęcia antybiotyku.
Trudno rozpuszczalne kompleksy z wapniem mogą tworzyć się również w narządach zawierających dużo jonów wapnia, np. kościach i zębach, szczególnie w okresie ich wzrostu. Stosowanie tetracyklin w okresie rozwoju zębów (ostatni trymestr ciąży, wczesne dzieciństwo) może skutkować przebarwieniem i uszkodzeniem zębów, zaś stosowanie u niemowląt może powodować hamowanie wzrostu kości. Doksycyklina w mniejszym stopniu niż inne tetracykliny tworzy trwałe związki z wapniem w tkankach, niemniej jednak może wystąpić niekorzystne działanie na zęby.
Działaniem niepożądanym mogącym wystąpić po zastosowaniu tetracyklin są dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, takie jak nudności, luźne stolce, biegunka. Są one zwykle łagodne i często ustępują w tracie leczenia lub po jego zakończeniu. Korzystne może być również przyjmowanie preparatów przywracających prawidłowy skład flory bakteryjnej jelit.
Aby antybiotyk zadziałał skutecznie, musi osiągnąć w miejscu zakażenia stężenie niezbędne do zahamowania wzrostu lub zabicia drobnoustroju chorobotwórczego, a równocześnie stężenie to musi pozostawać bezpieczne dla ludzkich komórek. Jeśli oba te warunki zostają spełnione, mówimy, że dany mikroorganizm jest wrażliwy na antybiotyk, jeśli nie – mamy do czynienia z opornością na antybiotyk. Oporność na antybiotyk może być wrodzona lub nabyta w wyniku mutacji genetycznej bakterii i selekcji szczepów opornych czy poprzez przekazywanie genów oporności między komórkami bakteryjnymi (jest to tzw. transfer horyzontalny). Oporność na antybiotyki tetracyklinowe może opierać się na trzech mechanizmach i wiązać ze zmniejszeniem kumulacji leku (zmniejszenie zdolności penetracji leku do wnętrza komórki bakteryjnej lub aktywne usuwanie antybiotyku z komórki bakteryjnej na zewnątrz), produkcją białek rybosomalnych wypierających lek z połączenia z podjednostką 30S lub z inaktywacją enzymatyczną.
Doksycyklina stosowana jest w leczeniu zakażeń wywołanych przez wrażliwe drobnoustroje, m.in. zakażeń dróg oddechowych, zakażeń w obrębie układu moczowo-płciowego, zakażeń żołądkowo-jelitowych, zakażeń skóry i tkanek miękkich, zakażeń okulistyczne, boreliozy, papuzicy, brucelozy, tularemii, dżumy, wąglika, niepowikłanej rzeżączki, kiły pierwotnej i drugorzędowej u osób z nadwrażliwością na penicilinę oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową, wywołanych przez Ch. trachomatis lub U. urealyticum. Stosowana jest również w zapobieganiu malarii.
Po podaniu doustnym szybko wchłania się z przewodu pokarmowego. Wchłanianie może jednak być mniejsze w przypadku obecności pokarmów mlecznych lub preparatów zawierających jony metali. Maksymalne stężenie w osoczu osiąga po ok. 2 h. Biologiczny okres półtrwania wynosi ok. 20 h. Ok. 40% leku wydalane jest z moczem w postaci niezmienionej, pozostała część, głównie w postaci metabolitów, wydalana jest z kałem.

Przeczytaj też artykuły

Preparaty na rynku polskim zawierające doksycyklina

Doxycyclinum Polfarmex (kapsułki twarde) Doxycyclinum TZF (kapsułki twarde) Doxycyclinum TZF (roztwór do infuzji) Efracea (kapsułki o zmodyfikowanym uwalnianiu, twarde) Ligosan (żel okołozębowy) Unidox Solutab (tabl. do sporz. zaw. doustnej)

Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta