Pytanie nadesłane do redakcji
Niedoczynność tarczycy i nadciśnienie tętnicze a hipoglikemia. Witam, leczę się na niedoczynność tarczycy i nadciśnienie, dość często, gdy dłużej nie jem lub po ćwiczeniach, mam spadek cukru - hipoglikemię, zanim leczyłem niedoczynność, było to bardziej widoczne, gdyż raz w nocy prawie skończyło sie to zejściem, jednak teraz nadal doświadczam niedocukrzeń na czczo. Jaka może być tego przyczyna? Czy lek na ciśnienie o nazwie Piramil może powodować taki stan? Pisze że może zwiększać wrażliwość na insulinę, lek należy do grupy ACEI. Jak można wyczytać w Internecie, wtórnie do mniejszego stężenia AT II obserwuje się również zmniejszenie stężenia amin katecholowych i wazopresyny? Mam jeszcze drugie pytanie, ponieważ zawsze byłem osobą zdrową, mam dopiero 24 lata, rok temu wykryto u mnie nadciśnienie i od tego czasu brałem lek, jednak ostatnio ciśnienie się unormowało, tj. było w okolicach 115/60, wiec postanowiłem odłożyć lek, i niestety po 5 dniach skok do 180/100, czy tak reaguje organizm po odstawieniu leków?
Odpowiedział
lek. med. Krzysztof Rewiuk
Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Inhibitory ACE, w tym ramipryl będący aktywnym składnikiem preparatu Piramil, mogą powodować hipoglikemię. Dotyczy to szczególnie osób chorujących na cukrzycę, istnieją jednak pojedyncze doniesienia dotyczące epizodów niedocukrzenia u osób bez zaburzeń metabolizmu glukozy, stosujących inhibitory ACE. Częstość tego powikłania jest jednak bardzo mała, o czym świadczy choćby fakt, że inhibitory ACE pozostają lekami preferowanymi w leczeniu hipotensyjnym u osób z cukrzycą. W bazie eHealthMe, gromadzącej przypadki poszczególnych powikłań lekowych, wśród ponad 17 tysięcy opisów zdarzeń niepożądanych związanych ze stosowaniem ramiprylu jedynie 199 przypadków (1,14%) dotyczy hipoglikemii, w tym tylko 5 osób poniżej 30. roku życia.
Ponieważ, jak Pan wspomina, epizody hipoglikemii występują u Pana często i od dawna oraz ich nasilenie zmniejszyło się po wprowadzeniu leczenia niedoczynności tarczycy, bardziej prawdopodobną ich przyczyną wydają się być zaburzenia endokrynologiczne. Niedoczynność tarczycy może wiązać się w zespoły chorobowe z innymi deficytami endokrynologicznymi - podejrzenie takie wymaga weryfikacji pod okiem specjalisty endokrynologa.
Wobec braku możliwości wykluczenia związku opisywanych objawów ze stosowanym leczeniem, rozsądnym posunięciem wydaje się przynajmniej czasowe odstawienie podejrzanego leku i zastąpienie go inną substancją. Ponieważ udało się u Pana uzyskać normalizacje wartości RR za pomocą jednego leku, taka zamiana nie powinna być trudna. Proszę jednak nie odstawiać leku na własną rękę, bez porozumienia z lekarzem - o konsekwencjach takiego działania zdążył się Pan już przekonać. Przypomnę jeszcze raz: jeżeli w trakcie terapii wartości RR ulegają normalizacji, nie oznacza, że nadciśnienie ustąpiło, tylko że leki działają.
Piśmiennictwo:
Elorriaga-Sánchez F. i wsp.: Severe hypoglycemia secondary to angiotensin-converting-enzyme inhibitors in the absence of diabetes mellitus. Report of a case. Gac Med Mex. 2001 May-Jun; 137(3): 249-52.http://www.ehealthme.com/ds/ramipril/hypoglycemia
Wendy A. Davis i wsp.: Angiotensin-Converting Enzyme Insertion/Deletion Polymorphism and Severe Hypoglycemia Complicating Type 2 Diabetes: The Fremantle Diabetes Study. J. Clin. Endocrinol. Metab. 96: E696-E700, 2011.