Co to jest język powiększony?
Zwykle o powiększeniu języka mówimy, gdy język jest w całości powiększony, wskutek czego w pozycji spoczynkowej nie mieści się w jamie ustnej i wystaje pomiędzy zębami lub dziąsłami. Powiększenie języka może nastąpić nagle lub narastać stopniowo. Może być również wrodzone i utrzymywać się na niezmienionym poziomie. Bywają sytuacje, kiedy jedynie część języka ulega powiększeniu i wtedy stwierdza się jego wyraźną asymetrię.
Powiększenie języka może powodować następujące dolegliwości: język nie mieści się w jamie ustnej, następuje wyciek śliny z ust wynikający z zaburzeń jej połykania, pojawiają się zaburzenia mowy (mowa bełkotliwa), trudności w przyjmowaniu pokarmów, zaburzenia oddychania (przy mniej nasilonych zmianach mogą występować głównie w czasie snu pod postacią chrapania), wady zgryzu, nawracające zapalenia jamy ustnej. Powierzchnia języka może być niezmieniona (np. przy niedoczynności tarczycy) lub może mieć głębokie bruzdy (np. przy zespole Downa). W przypadku naczyniaków limfatycznych powierzchnia języka jest pokryta licznymi uwypuklonymi pęcherzykami, co przypomina „kocie łby”.
Czym to jest spowodowane?
Powiększenie języka może być spowodowane:
- Przerostem mięśni języka – towarzyszy niektórym chorobom endokrynologicznym – niedoczynności tarczycy lub akromegalii (nadmierne wydzielanie hormonu wzrostu) i uwarunkowanym genetycznie (zespół Beckwitha i Wiedemana, mukopolisacharydozy)
- Zastojem chłonki w zmienionych naczyniach limfatycznych w przypadku naczyniakówch limfatycznych (zwykle zmiany nie są ograniczone do języka, obejmują również dno jamy ustnej, okolice podżuchwowe)
- Zmiany mogą mieć charakter ograniczony do części języka i wtedy mają charakter guzowaty. Może to być – naczyniak krwionośny wieku dziecięcego (pojawia się u niemowląt), malformacje naczyniowe (występują od urodzenia, powiększają się z wiekiem), nerwiaki splotowate w przebiegu neurofibromatozy typu I (NF1, choroba Reklinghausena) lub nerwiaki śluzówkowe w przebiegu zespołu mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej (MEN2B). Mogą to być też inne guzy, również złośliwe, choć u dzieci występują one rzadko.
- Powiększenie jednej połowy języka może występować u chorych z przerostem połowiczym ciała.
- Powiększenie języka może być względne, np. w zespole Downa czy niedorozwoju żuchwy, kiedy sam język jest niezmieniony, ale zmniejszona jest pojemność jamy ustnej i język się w niej nie mieści, podobnie jak w przypadku torbieli skórzastej rozwijającej się w linii pośrodkowej, w dnie jamy ustnej i unoszącej język ku górze.
Jakich badań wymaga powiększony język?
Rozpoznanie wymaga przede wszystkim zebrania dokładnego wywiadu i badania chorego. Istotne są następujące informacje: kiedy zauważono zmiany, jak długo się utrzymują, czy chory cierpi na inne choroby lub ma inne objawy. W zależności od wyników badania lekarz może zlecić dalsze badania endokrynologiczne, genetyczne lub inne. W niektórych przypadkach przydatne mogą być również badania obrazowe, takie jak USG dna jamy ustnej, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny.
Co należy zrobić w przypadku pojawienia się objawu?
Ze względu na to, że przerost języka może mieć różne przyczyny, które wymagają specjalistycznej diagnostyki należy się zgłosić do lekarza, który tę diagnostykę odpowiednio ukierunkuje.
