Naczyniak wątroby to najczęstszy niezłośliwy nowotwór wątroby, który występuje dość często. Naczyniak wątroby zazwyczaj nie powoduje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo podczas USG brzucha. Zdecydowana większość osób z naczyniakiem wątroby nie wymaga leczenia. Kontrola polega na regularnym wykonywaniu badania USG brzucha
Co to jest naczyniak wątroby?
Naczyniak wątroby (inaczej naczyniak krwionośny wątroby) jest najczęstszym niezłośliwym nowotworem wątroby. Nowotwory niezłośliwe to zmiany, które mogą występować w różnych narządach i zwykle nie wiążą się z niekorzystnymi skutkami zdrowotnymi. Istnieje wiele rodzajów nowotworów łagodnych, występują one powszechnie, a ich częstość rośnie z wiekiem. Naczyniak wątroby jest wykrywany w badaniach autopsyjnych (podczas sekcji po zgonie) u około 2–5% populacji. Naczyniak wątroby kilkakrotnie częściej występuje u kobiet.
Naczyniak wątroby – objawy
Naczyniak wątroby najczęściej nie powoduje żadnych objawów i jest wykrywany przypadkowo podczas USG brzucha.
Rzadko – w przypadku dużych naczyniaków – mogą występować ból i stan podgorączkowy oraz tzw. zespół Kasabacha i Merritt – zmniejszenie liczby płytek krwi (małopłytkowość) i zaburzenia krzepnięcia (koagulopatia). Ból może towarzyszyć szybkiemu powiększaniu się naczyniaka, co powoduje rozciąganie torebki wątroby. Jeśli naczyniak jest duży, może uciskać na sąsiednie narządy.
Naczyniak wątroby – rozpoznanie
Naczyniak wątroby jest najczęściej rozpoznawany przypadkowo w badaniu USG brzucha. Jest także widoczny w innych badaniach obrazowych – tomografii komputerowej i rezonansie magnetycznym, które czasem są wykonywane jako badanie uzupełniające, jeśli podczas badania USG rozpoznanie nie jest pewne. W rzadkich przypadkach wykonuje się scyntygrafię.
Jeśli podczas badania USG lekarz uwidoczni zmianę o średnicy poniżej 3 cm i o typowym obrazie u osoby bez choroby wątroby, to zwykle wystarcza to do ustalenia rozpoznania. Dodatkowe badania mogą być konieczne u osób z chorobą wątroby lub nowotworem złośliwym.
Naczyniak wątroby – leczenie
W zdecydowanej większości chorzy z naczyniakami wątroby nie wymagają leczenia.
W konkretnych przypadkach mogą jednak istnieć wskazania do leczenia operacyjnego. Rozważa się je w przypadku bardzo dużych naczyniaków (powyżej 10 cm), jeśli występują objawy kliniczne (ból, gorączka), nie ma pewności co do rozpoznania, naczyniak szybko się powiększa, występują zaburzenia krzepnięcia krwi (koagulopatia) lub przetoka tętniczo-żylna w obrębie naczyniaka albo naczyniak uciska na drogi żółciowe lub narządy sąsiednie.
U chorych, u których operacja wątroby jest technicznie niemożliwa lub przeciwwskazana, lekarz może rozważyć tzw. przezskórny zabieg wewnątrznaczyniowy (embolizację). Inne metody (np. przeszczepienie wątroby lub przezskórne wstrzyknięcie etanolu) stosuje się bardzo rzadko.
Naczyniak wątroby – kontrola, monitorowanie
Osoby niewymagające leczenia operacyjnego powinny zgłaszać się na kontrolne USG wątroby (nie częściej niż raz na 12 mies.).
Naczyniak wątroby – powikłania
Powikłaniem naczyniaka może być jego pęknięcie. Zdarza się bardzo rzadko i dotyczy dużych (>10 cm) naczyniaków. Leczenie pęknięcia naczyniaka jest operacyjne, czasem kilkuetapowe.
Zaburzenia krzepnięcia związane z obecnością naczyniaka (zespół Kasabacha i Merritt) występują bardzo rzadko.
Naczyniak wątroby a hormony
Naczyniaki wątroby nie są przeciwwskazaniem do stosowania dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych ani do zajścia w ciążę. Jedynie w przypadku dużych naczyniaków jamistych podczas ciąży może wystąpić zwiększone ryzyko pęknięcia naczyniaka, ale nadal pozostaje ono małe.
Naczyniaki – niezależnie od wielkości – nie wymagają nadzoru w okresie ciąży. Wykonanie badań jest konieczne, gdy wystąpią nowe objawy.