Uczucie zatkanego ucha

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam, jestem karmiącą mamą i mam problem z zatkanym uchem, a pierwszy wolny termin u laryngologa jest w przyszłym tygodniu. Zatkane ucho powoduje, że odczuwam duży dyskomfort. Nie wiem, czy powinnam je czymś zakropić, zanim udam się na wizytę. A jeżeli tak, to co nadaje się dla karmiącej? Dziękuję i pozdrawiam. Roksana

Odpowiedziała

lek. med. Agata Szołdra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Oddział Laryngologii
Szpital Wojewódzki w Koszalinie

Uczucie zatkanego ucha jest jednym z częstszych powodów konsultacji laryngologicznych.

Zwykle takiemu wrażeniu towarzyszy dyskomfort w uchu, pogorszenie słuchu, szum w uchu, niekiedy odczucie pełności ucha, pobolewania, mogą też się pojawić zawroty głowy.

Jest kilka jednostek chorobowych, w których wyżej wymienione objawy mogą się pojawić.

Dokładny wywiad co do okoliczności powstania problemu może być pomocny w postawieniu rozpoznania, lecz dopiero badanie laryngologiczne i badania słuchu są decydujące dla diagnozy.

Banalnym powodem zatkania ucha może być tzw. korek woszczynowy (to zmieszana wydzielina gruczołów łojowych skóry przewodu słuchowego zewnętrznego z włoskami i złuszczonymi nabłonkami). Taki czop o barwie od bladożółtobrązowego aż do czarnego może mieć konsystencję od płynnej po skamieniałą niemalże. Samodzielne oczyszczane uszu patyczkami z watką często skutkuje przepchnięciem wydzieliny w głąb przewodu słuchowego i totalnym zasłonięciem błony bębenkowej. Innym powodem zatkania ucha woszczyną jest kąpiel – po wlaniu się wody do ucha, wydzielina pęcznieje i uszczelnia przewód słuchowy. Jeśli takie okoliczności poprzedziły zatkanie ucha, można spróbować zastosować jakiś gotowy preparat (dostępny bez recepty) upłynniający woszczek na bazie wody utlenionej, parafiny lub oliwy z oliwek – zgodnie z instrukcją dołączoną do opakowania. Mogą to zastosować także kobiety w ciąży i karmiące matki. Jeśli takie działania nie przyniosą efektu w ciągu kilku dni, wskazana byłaby wizyta u laryngologa.

Innym powodem zatkania ucha jest zapalenie skóry przewodu słuchowego objawiające się jej obrzękiem, bolesnością, niekiedy świądem i intensywnym złuszczaniem się nabłonków, które pęcznieją, wchłaniając treść ropną bądź wysiękową, upośledzając w ten sposób drożność przewodu słuchowego. Ta dolegliwość jest dość powszechna latem, szczególnie po kąpielach w naturalnych i (częściej) sztucznych zbiornikach wodnych. W tych wypadkach potrzebna jest profesjonalna pomoc laryngologa.

Kolejną przyczyną zatkania ucha jest ostry lub przewlekły nieżyt nosa i zatok (różnego pochodzenia), w przebiegu którego dochodzi do zapalenia trąbki słuchowej. Długotrwały obrzęk błony śluzowej tejże trąbki może spowodować podciśnienie w uchu środkowym, którego skutkiem jest wydzielanie do jamy bębenkowej śluzu o różnej konsystencji. Wypełnienie ucha środkowego taką wydzieliną daje uczucie pełności, przelewania się w uchu i naturalnie pogorszenia się słuchu. Jeśli sprawa jest ostra, można liczyć na środki działające objawowo lub samowyleczenie, jeśli problem przedłuża się, zaleca się konsultację laryngologiczną.

Z zatkaniem ucha zgłaszają się osoby cierpiące na niedociśnienie, jak również te, które doznały nagłej zmiany ciśnienia zewnętrznego np. podczas lotu samolotem (tzw. barotrauma).

Jeszcze innym powodem tzw. zatkanego ucha jest nagła głuchota, czy też nagłe pogorszenie się słuchu. Często towarzyszy takiemu uczuciu silny szum uszny. Bywa, że nawet bardzo dokładne badania laryngologiczne i otoneurologiczne oraz obrazowe głowy nie pozwalają zdiagnozować przyczyny takiego stanu. Można tylko domniemywać powód w nagłym skurczu lub zatorze drobnego naczynia krwionośnego zaopatrującego ucho wewnętrzne. W tych przypadkach szybka interwencja medyczna (tak jak w zawale serca) może być decydująca co do słuchu.

Jeszcze innym schorzeniem z objawem zatkania ucha jest choroba Meniera. Jednakże w takich przypadkach objawy są burzliwe: z nudnościami, wymiotami, zawrotami głowy, pogorszeniem się słuchu poprzedzonym pełnością i szumem w uchu. Objawy cyklicznie nawracają i stopniowo pogłębia się niedosłuch, a nawet uszkodzeniu ulega całe ucho wewnętrzne.

Nie należy bagatelizować "zatkanego ucha", bo jego przyczyny mogą być bardzo rożne i wymagać odmiennego postępowania diagnostyczno-leczniczego. Towarzyszący ból ucha sugeruje proces zapalny w uchu zewnętrznym bądź środkowym. Silne szumy i znaczny niedosłuch sugerują problem z uchem wewnętrznym. W tych przypadkach należy się zgłosić do lekarza.