Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 7-letniego wnuczka z autyzmem atypowym. Zbadanie wzroku czy dna oka jest po prostu niemożliwe. Wiemy tylko, że ma krotki wzrok, a noszenie okularów także nie wchodzi w grę. Chcę zapytać, czy można mu zrobić badanie dna oka w znieczuleniu ogólnym i jak można mu jeszcze pomóc.
Odpowiedziała
dr n. med. Beata Kaczmarek
Instytut Leczenia Zeza w Krakowie
Badanie okulistyczne dzieci składa się zwykle z dwóch części. W pierwszej części oceniamy funkcjonowanie wzrokowe dziecka: ostrość widzenia, obuoczne widzenie oraz ustawienie gałek ocznych względem siebie. W drugiej części, po podaniu kropli poszerzających źrenice, oceniamy czy dziecko nie ma wady wzroku wymagającej noszenia okularów oraz oceniamy dno oka.
W czasie przeprowadzania pierwszej części badania konieczny jest jakiś rodzaj współpracy ze strony dziecka. Od stopnia tej współpracy zależy dokładność badań. Im dziecko mniejsze, gorzej współpracujące, tym dokładność tych badań jest oczywiście mniejsza. Natomiast w drugiej części badań, po kroplach, jeśli malutkie dziecko nie współpracuje, możemy je na chwilę unieruchomić, przytrzymując mu rączki i głowę co zwykle pozwala na przeprowadzenie badań.
O ile jednak unieruchomienie małego dziecka jest możliwe, to jest to bardzo trudne w przypadku starszych, silniejszych dzieci. A tak może wyglądać sytuacja u starszych dzieci z ciężkim autyzmem lub znacznego stopnia niedorozwojem umysłowym. U takich dzieci pewnym rozwiązaniem może być badanie w znieczuleniu ogólnym. Nie należy jednak zapominać, że w ten sposób można ocenić jedynie wadę refrakcji oraz ocenić dno oka. W znieczuleniu ogólnym nie da się przeprowadzić pierwszej części badania, tj. badania funkcjonalnego. Ocena wady refrakcji pozwoli jednak na ocenę czy dziecko nie jest obarczone wadą wzroku i ewentualne określenie mocy koniecznych szkieł okularowych.
Reasumując: jeśli starsze dziecko nie współpracuje w żaden sposób w czasie badania okulistycznego, a do tego jest niespokojne, badanie w znieczuleniu ogólnym może być jedynym sposobem ocenienia dna oka oraz oceny wady refrakcji.