×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Raczkowanie

Pytanie nadesłane do redakcji

Moja córka wczoraj skończyła 10 miesięcy. Jest bardzo żywą dziewczynką. Potrafi wstawać w łóżeczku i przy wszystkim czego się złapie. Zaczyna już samodzielnie chodzić. Samodzielnie siedziała przed skończeniem pół roku. Niestety do teraz nie potrafi sama usiąść ani raczkować, tylko pełza. Byłam u pediatry i powiedział, że na siedzenie ma może i czas, ale raczkować powinna. Dał nam skierowanie do poradni dla dzieci opóźnionych w rozwoju. Podobno nie każde dziecko raczkuje. Czy dziecko, które w wieku 10 miesięcy, które samodzielnie chodzi może być opóźnione? Czy zgłosić się do poradni?

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie

W ocenie rozwoju psychoruchowego dziecka najczęściej używa się określenia, pełzanie i raczkowanie. W piśmiennictwie naukowym spotkać się można z następującymi fazami rozwoju raczkowania:

  • pełzanie - ruch do przodu uzależniony od pracy wszystkich kończyn, tułów leży na podłożu
  • pełzanie jak foka – podobnie jak przy pełzaniu, ale ruch uzależniony jest głównie od pracy kończyn górnych (znaczenie kończyn dolnych w przesuwaniu ciała jest mniej istotne)
  • raczkowanie polega na poruszaniu się na wyprostowanych kończynach górnych i kolanach.

Rozwój raczkowania przebiega wieloetapowo.

W ósmym miesiącu życia niemowlę obraca się wokół własnej osi, najczęściej pełza już do przodu, często występuje tylko ruch w miejscu.

W dziewiątym miesiącu życia dziecko przesuwa się do przodu za pomocą rąk i kolan. Nogi przeważnie są lekko wyprostowane. Pełzanie początkowo odbywa się z przewagą jednego boku ciała (bocznie), głównie do przodu. Ten okres trwa bardzo krótko.

Pod koniec dziesiątego miesiąca życia dziecko kołysze się na dłoniach i kolanach raczkuje w sposób nieskoordynowany, z pozycji na brzuchu przez zgięcie bioder i obrót tułowia podnosi się do siedzenia.

Pod koniec jedenastego miesiąca życia niemowlę raczkuje w koordynacji skrzyżnej (lewa ręka – prawa noga, prawa ręka – lewa noga).

Dziecko roczne raczkuje pewnie i chętnie.

Zdolność do samodzielnego stania najczęściej dziecko osiąga po 10. miesiącu życia.

  • pod koniec 10. miesiąca życia dziecko potrafi stać przy meblach (lub podtrzymywane za ręce) dłużej niż pół minuty
  • pod koniec 11. miesiąca życia niemowlak podciąga się samodzielnie do pozycji stojącej (do podparcia i uchwytu wykorzystuje meble)
  • pod koniec 12. miesiąca życia chodzi wzdłuż mebli, trzymane za jedną rękę, stawia kroki do przodu.

Rozwój psychofizyczny jest indywidualny, zależy od stanu zdrowia dziecka, patologii ciąży i okresu okołoporodowego, prawidłowego odżywiania, stosowania suplementacji witaminą D3 itp. Ważne jest również odpowiednie stymulowanie rozwoju dziecka.

W przypadku opóźnionego raczkowania dobrze jest układać dziecko na twardym równym podłożu (np. na podłodze), w oddaleniu od mebli i innych przedmiotów, po których można się „wpiąć do pozycji stojącej. W dalszej odległości od dziecka można ułożyć interesujące je zabawki. „Czynnikiem stymulującym” przesuwanie się dziecka będzie także chęć zbliżenia się do mamy lub innej osoby siedzącej na przeciwległym końcu.

Doskonalenie poszczególnych czynności ruchowych rozciągnięte jest w czasie. Zdarza się, że prawidłowo rozwijające się niemowlę pomija lub skraca poszczególne fazy rozwojowe.

Lekarz badający dziecko poza oceną występowania kolejnych faz rozwoju fizycznego zwraca uwagę na napięcie mięśniowe, rozwój mowy, rozwój funkcji chwytnych ręki, zachowanie się dziecka, w tym nawiązywanie kontaktu wzrokowego z innymi osobami itp.

Jakiekolwiek odstępstwa od schematu prawidłowego rozwoju psychofizycznego powinny zostać dokładnie zdiagnozowane przez neurologa dziecięcego (stąd skierowanie do poradni specjalistycznej). W większości przypadków występowania nieprawidłowego wzorca ruchowego zaleca się wykonywanie ćwiczeń stymulujących rozwój dziecka. Pani dziecko już stoi i zaczyna chodzić więc najprawdopodobniej „przeskoczyło” wcześniejsze fazy rozwoju fizycznego.

Piśmiennictwo:

Dobrzańska A., Ryżko J.: Pediatria. Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalizacyjnego. Elsevier. Urban &Partner 2010.
Hellbrüger T., Lajosi F., Menara D. i wsp.: Postępy Pediatrii Społecznej. Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Pierwszy rok życia. Wydawnictwo Kraków 1994.

24.10.2013
Inne pytania
  • Co oznacza duże stężenie IgE całkowitego?
  • Nagłe pogorszenie apetytu u 2-letniej dziewczynki
  • Katar przy ząbkowaniu
  • Wrodzona szczelina błony naczyniowej oka
  • Jak rozpoznaje się zespół Downa?
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta