Pytanie nadesłane do redakcji
Moje 9-letnie dziecko będzie miało zabieg usunięcia wyrośli chrzęstno-kostnej. Ortopeda nie zaleca kul, twierdząc, że to tylko usunięcie wyrośli i to nie jest ingerencja w ścięgna, czy w kości. Ale jak dziecko ma pójść do łazienki, czy poruszać się po mieszkaniu? Czy po operacji może stawać na operowanej nodze?
Odpowiedział
dr hab. med. Jerzy Sułko
Oddział Ortopedyczno-Urazowy
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Zabieg operacyjny usunięcia wyrośli chrzęstno-kostnej jest operacją ingerującą zarówno w tkanki miękkie, jak i w kość. Musimy przeciąć skórę i oddzielić tkanki miękkie od wyrośli: odsunąć mięśnie i ewentualnie ścięgna, a w zależności od lokalizacji przede wszystkim naczynia i nerwy. Po takim zabezpieczeniu tkanek i odsłonięciu wyrośli, pod kontrolą wzroku resekujemy wyrośl, to znaczy ścinamy ją za pomocą dłuta, mniej więcej równo z powierzchnią samej kości.
Rzeczywiście nie mamy tutaj ingerencji do wnętrza kości, nie przecinamy jej, co musiałoby kość osłabić. Zatem przyjmujemy, że można kończynę obciążać. Jednak ingerencja w tkanki miękkie, powstanie rany głębokiej aż do kości, też powoduje ból. Taka rana będzie – oczywiście dla jednych pacjentów bardziej, a dla innych mniej – bolesna.
Na pewno we wczesnym okresie pooperacyjnym ból będzie występował podczas obciążania kończyny, bo wtedy napinają się preparowane podczas operacji mięśnie, tkanki miękkie. Zatem dla komfortu chorego większość ortopedów zaleca stosowanie kul łokciowych, celem odciążenia operowanej kończyny. Okres stosowania kul też będzie indywidualny – zwykle od 3 do 4 tygodni, czyli na czas potrzebny do wygojenia tkanek miękkich.
Odpowiadając jeszcze precyzyjnie na ostatni fragment pytania, należy podkreślić: jeśli wyrośl jest wycięta równo z powierzchnią kości, nie ma ingerencji w głąb, to można stawać na operowanej nodze. Ze względu na spodziewany jednak ból spowodowany napinaniem przeciętych tkanek miękkich, warto zastosować kule łokciowe, aby odciążyć kończynę. Można nogę na przykład oprzeć na podłodze, kiedy się stoi, a kule stosować podczas chodzenia.