Pytanie nadesłane do redakcji
Bardzo proszę o poradę dotyczącą mojej 4-miesięcznej córeczki w związku z zasypianiem. Do 3. miesiąca było wszystko dobrze. Powtarzany rytuał: kąpiel, jedzenie, spanie - dzień w dzień to samo i nie było problemu z zasypianiem. Od mniej więcej miesiąca mamy problem z usypianiem wieczornym dziecka, pomimo że rytuał jest zachowany. Córeczka płacze wniebogłosy, rusza rączkami i nogami i de facto nic nie pomaga: własne łóżeczko nie, usypianie na rękach nie, bujanie nie, nawet smoczek nie potrafi jej uspokoić. Czasami od kąpania mijają 2 godziny lub więcej, gdy dopiero zaśnie, bez względu na to czy za dnia się wysypiała, czy jest zmęczona. Czy coś robimy źle, czy powinniśmy coś zmienić w naszym codziennym działaniu? Dodam, że córeczka rozwija się prawidłowo, nie ma kolek, przybiera książkowo na wadze (jest karmiona piersią) i jest dość ruchliwym maluchem. Za dnia nie śpi za dużo, jedynie spacery powodują, że śpi dłużej niż 2 godziny.
Odpowiedziała
lek. med. Katarzyna Jamruszkiewicz
specjalista medycyny rodzinnej
Praktyka Grupowa Lekarzy Rodzinnych
Problemy z zasypianiem obserwuje się u wielu niemowląt i małych dzieci. Noworodki zwykle zasypiają same, wraz z rozwojem dziecka mogą pojawić się krótkotrwałe lub dłużej trwające kłopoty z zasypianiem.
Ciężko powiedzieć jednoznacznie, co może być przyczyną kłopotów z zasypianiem u Pani córeczki. Z tego co Pani pisze dziewczynka rozwija się prawidłowo, nie obserwuje Pani u córeczki niepokojących objawów, a lekarz prowadzący dziecko nie stwierdza nieprawidłowości w badaniu fizykalnym. Z tego można wywnioskować, że u podłoża problemów z zasypianiem zapewne nie leży żadna patologia.
Dziecko rozwija się, z każdym dniem zdobywa nowe umiejętności, a świat zewnętrzny dostarcza mu wielu nowych wrażeń. Podczas gdy w pierwszych 2-3 miesiącach dziecko głównie śpi, a jego aktywność ogranicza się w dużej mierze do jedzenia, stopniowo z biegiem czasu okresy snu skracają się, a niemowlę ma więcej czasu na poznawanie otoczenia, kontakt z opiekunami i innymi osobami czy uczenie się. Rozwijają się narządy zmysłów, wzrok i słuch, coraz wyraźniej można zauważyć jak dziecko obserwuje twarze czy zabawki i zwraca uwagi na dźwięki. Te wszystkie bodźce, jakie działają na niemowlę w ciągu całego dnia mają wpływ na zasypianie i jakość snu. Dziecko może nie chcieć zasnąć, jeśli tych bodźców jest dla niego zbyt dużo, jeśli nabyło nową umiejętność. Mogą również zacząć przeszkadzać dochodzące do dziecka dźwięki i światło lub przeciwnie, niemowlę może nie potrafić zasnąć w zupełnej ciszy czy ciemności. Większość problemów z zasypianiem ustępuje, aczkolwiek czasem utrzymują się one dość długo. Niektóre niemowlęta nigdy nie mają problemów z zasypianiem i snem nocnym, inne potrzebują czasu, żeby nauczyć się usypiać i spać całą noc.
Proszę obserwować córeczkę i spróbować dojść do tego co tak naprawdę ją drażni. Czy zaczyna płakać po zgaszeniu światła, ułożeniu do łóżeczka, zawinięciu w kocyk czy śpiworek? Może w pomieszczeniu, gdzie dziecko śpi jest zbyt głośno, a może pomoże puszczenie cicho kołysanki czy spokojnej melodii. Codzienne rytuały związane z nocnym odpoczynkiem są bardzo ważne dla dziecka i ułatwiają mu przejście z dziennej aktywności do snu. Może córeczka ma w godzinach popołudniowych zbyt dużo wrażeń i trudno jej się wyciszyć. Może zbyt mało śpi w ciągu dnia albo po prostu w ten sposób odreagowuje napięcie z całego dnia. Codzienny podobny harmonogram dnia, spokojna atmosfera w domu, spacer na świeżym powietrzu, kąpiel, masaż - to wszystko może ułatwić wieczorne zasypianie.
Są różne metody usypiania niemowląt, od bardzo radykalnych, polegających na braku reakcji na płacz dziecka i czekaniu, aż samo się uspokoi poprzez stopniowe wydłużanie czasu, po jakim reaguje się na płacz dziecka, aż po zapewnienie mu wszystkiego, czego w danym momencie chce i potrzebuje: bliskości, przytulania, noszenia, kołysania, dodatkowego karmienia, podania smoczka czy spania z dzieckiem w jednym łóżku. Proszę się zdecydować na sposób, który będzie mogła zaakceptować całą rodzina i który będzie zgodny z Państwa przekonaniami.
Jeśli córeczkę uda się uśpić w dany sposób, zapewne zapamięta, że tak właśnie się zasypia i może długo domagać się tej metody usypiania. Jeśli to pani zwykle usypia dziecko, można spróbować, żeby usypiał dziecko tata lub babcia. Na pewno należy starać się zachować spokój i konsekwencję. Jeśli problem będzie się utrzymywał, proszę skontaktować się z lekarzem prowadzącym dziecko.
