Pytanie nadesłane do redakcji
U mojej dziewięcioletniej córki okulista stwierdził drżenie tęczówek i podwichnięcie soczewek, zasugerował, że to może być zespół Marfana. Kardiolog wykluczył zespół Marfana. Co może być przyczyną drżenia tęczówek i podwichnięcia soczewek? Czy córka wymaga dalszej diagnostyki? Jeśli tak, to jakiej i gdzie?
Odpowiedział
dr med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie
Drżenie tęczówki (iridodonesis) to objaw charakteryzujący się występowaniem widocznego w lampie szczelinowej drżenia tęczówki przy ruchach gałki ocznej. Dzieje się tak, gdy tęczówki z tyłu nie podpiera soczewka.
W opisywanym przypadku drżenie tęczówki współistnieje z podwichnięciem soczewki. Oznacza to, że soczewka jest częściowo przemieszczona w obrębie źrenicy i nie znajduje się w naturalnym dla niej centralnym położeniu. Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku następujących chorób:
- po urazie (najczęściej),
- wrodzone przemieszczenie soczewki (izolowane),
- wrodzone przemieszczenie soczewki i źrenicy (rodzinne przemieszczenie soczewki),
- zespół Marfana (najczęstsza przyczyna dziedzicznego podwichnięcia soczewki),
- homocystynuria,
- zespół Weila i Marchesaniego,
- hiperlizynemia,
- niedobór oksydazy siarczanowej,
- jaskra wrodzona (woloocze),
- rogówka olbrzymia (megalocornea),
- wysoka krótkowzroczność,
- zespół pseudozłuszczania się torebki soczewki (pseudoeksfoliacji - PEX),
- przewlekłe zapalenie błony naczyniowej w przebiegu kiły,
- zwyrodnienie barwnikowe siatkówki,
- guzy wewnątrzgałkowe,
- zespół Ehlersa i Danlosa,
- zespół Sticklera.
Oprócz podwichnięcia soczewki przyczyną drżenia tęczówki może być całkowite zwichnięcie soczewki, bezsoczewkowość (tj. brak soczewki; np. po operacji), mikrosferofakia, zaćma pourazowa lub przejrzała zaćma starcza.
Z uwagi na rozmaitość potencjalnych przyczyn wskazana jest diagnostyka w ośrodku specjalizującym się w okulistyce dziecięcej.