×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Leczmy dzieci w uzdrowiskach

Z dr. med. Andrzejem Walawskim, pediatrą, dyrektorem ds. lecznictwa „Uzdrowiska Rabka” S.A., rozmawia Iwona Duraj

Iwona Duraj: W Polsce mamy 20 miejscowości uzdrowiskowych dla dzieci. Wśród nich najbardziej rozpoznawalna na mapie Polski i Europy jest Rabka-Zdrój. Dodajmy, że w Rabce-Zdroju działa też największy ośrodek leczniczy w Polsce dla dzieci „Uzdrowisko Rabka” S.A. Jakie czynniki wpłynęły na taką rozpoznawalność i renomę?


Dr med. Andrzej Walawski

Dr med. Andrzej Walawski: Główny czynnik to skuteczność naszego leczenia. Dzieje się tak dzięki naszemu naturalnemu bogactwu leczniczemu – solance – oraz znakomitym walorom klimatycznym, a przede wszystkim dzięki profesjonalnej kadrze medycznej: lekarzom, pielęgniarkom, fizjoterapeutom, psychologom i dietetyczkom.

W Rabce-Zdroju znajduje się wiele specjalistycznych placówek medycznych – sanatorium dla dorosłych (m.in. Filia Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie), sanatoria dziecięce, kardiologiczny dziecięcy szpital uzdrowiskowy, szkoły sanatoryjne i otwarte zakłady służby zdrowia, gdzie przeprowadzane są zabiegi lecznicze i rehabilitacyjne. Jakie są Państwa profile lecznicze?

Nasze główne profile lecznicze to choroby układu oddechowego, choroby alergiczne, choroby narządu ruchu oraz choroby metaboliczne (otyłość i cukrzyca). W tych profilach leczymy zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe.

Dzieci z jakimi chorobami i z jakich terenów Polski stanowią największą grupę kuracjuszy Państwa placówek?

Przyjeżdżają do nas dzieci z nawracającymi zakażeniami dróg oddechowych, a także z astmą oskrzelową, atopowym zapaleniem skóry i innymi chorobami alergicznymi. Ważną grupę naszych pacjentów stanowią dzieci z chorobami narządu ruchu, przede wszystkim z wadami postawy. Leczymy również dzieci z chorobami metabolicznymi: cukrzycą i otyłością. W tym ostatnim kierunku mamy coraz więcej pacjentów. Otyłość to przecież poważny problem naszych czasów.

Najwięcej młodych pacjentów trafia do nas z Małopolski i Śląska, ale generalnie odwiedza nas cała Polska.

A w jakim wieku i na jakim etapie choroby najczęściej są kierowani do Państwa placówek młodzi kuracjusze?

Trafiają do nas pacjenci bardzo młodzi, nawet 3-letni – zazwyczaj pod opieką dorosłych. Najstarsi nasi pacjenci pediatryczni są prawie pełnoletni, ale najwięcej jest w wieku 8–14 lat.

Eksperci uważają, że tylko wczesne rozpoznanie, leczenie i profilaktyka chorób układu oddechowego dają gwarancję ich wyleczenia. Jak Pan ocenia, czy wystarczająco wcześnie trafiają do Państwa pacjenci, zwłaszcza z astmą i zakażeniami dróg oddechowych?

Na skierowanie pacjenta do uzdrowiska nigdy nie jest za późno!

W placówkach uzdrowiskowych rzadko stawia się diagnozy. Najczęściej trafia do nas pacjent, któremu trzeba "poprawić" stan zdrowia. Pozostajemy, kiedy to konieczne, w kontakcie z lekarzem leczącym dziecko w miejscu zamieszkania. Myślę, że część pacjentów, którym moglibyśmy pomóc, nie trafia do nas w ogóle. Część lekarzy niechętnie wypisuje wnioski na leczenie uzdrowiskowe. A przecież sam fakt powracania do nas pacjentów świadczy o ogromnej potrzebie istnienia tego typu placówek.

Pacjent może do nas trafić w każdej fazie choroby (oczywiście poza zaostrzeniami wymagającymi leczenia na oddziale szpitalnym). Na skierowanie pacjenta do uzdrowiska nigdy nie jest za późno!

Do Rabki-Zdroju trafiają także chorzy z mukowiscydozą. Często określa się ją chorobą o wielu maskach, ze względu na niecharakterystyczny przebieg. Należy do najczęstszych występujących śmiertelnych chorób genetycznych rasy kaukaskiej. Szacuje się, że obecnie w Polsce rozpoznana jest u ok. 1500 osób – 23% stanowią dorośli, a ponad 70% dzieci. Czy lecznictwo uzdrowiskowe przynosi efekty w walce z tą chorobą i czy są dowody, które to potwierdzają?

W Rabce leczeniem mukowiscydozy zajmuje się Klinika Pneumonologii i Mukowiscydozy – jednostka Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc. Do placówki uzdrowiskowej może trafić tylko pacjent niewymagający intensywnego leczenia i nadzoru. Na razie takich pacjentów trafia do nas bardzo niewielu. Poddawani są przede wszystkim intensywnym zabiegom fizjoterapeutycznym. Myślę, że ten kierunek naszej działalności w przyszłości się bardziej rozwinie.

Rzadko spotykanymi u dzieci chorobami są: alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych, włóknienie płuc, zmiany płucne w przebiegu chorób tkanki łącznej, histiocytoza, proteinoza czy hemosyderoza. Czy na leczenie tego rodzaju chorób jest miejsce w Państwa placówkach?

Wymienione choroby to domena Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc – Oddziału w Rabce. Pacjenci z tymi rozpoznaniami niezwykle rzadko trafiają do placówek uzdrowiskowych. Podobnie, jak w mukowiscydozie jest to możliwe wyłącznie w stanach wyrównania objawów – w celu przeprowadzenia koniecznych zabiegów fizjoterapeutycznych.

Leczenie sanatoryjne wiąże się zawsze z dłuższym pobytem, a więc nieobecnością dzieci w szkole. Czy zapewniają Państwo edukację wszystkim dzieciom przebywającym na kuracji leczniczej?

Nasi pacjenci mają szeroki dostęp do edukacji. Szkoła uzdrowiskowa jest świetnie wyposażona w pomoce edukacyjne i kształci na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i szkoły średniej.

Nasi pacjenci mają szeroki dostęp do edukacji. Szkoła uzdrowiskowa jest świetnie wyposażona w pomoce edukacyjne i kształci na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i szkoły średniej. W mojej opinii wiele szkół „otwartych” nie jest tak dobrze wyposażonych, jak uzdrowiskowe. Zajęcia dydaktyczne prowadzone są w małych grupach, by młodzi ludzie leczący się u nas nic nie stracili pod względem edukacji.

Zwykle bardzo istotną rolę odgrywa obserwacja pacjentów po leczeniu, czy młodzi kuracjusze są monitorowani przez Państwa po leczeniu sanatoryjnym?

Mamy bardzo ograniczone możliwości oceny pacjentów po leczeniu, czyli po ich powrocie do miejsca zamieszkania. W niektórych przypadkach widoczną poprawę można zaobserwować jeszcze w trakcie pobytu pacjenta w Rabce. Jedyną oceną naszych działań jest ponowny powrót młodego człowieka do Rabki i jego relacja o zdecydowanej poprawie jego stanu zdrowia po powrocie z Rabki do domu. Chcemy to zmienić. Konieczny do tego będzie nasz ścisły kontakt z lekarzem w miejscu zamieszkania.

Jednym z priorytetów zdrowotnych polskiej prezydencji w Radzie Europy było zwalczanie chorób dróg oddechowych u dzieci (poprawa w zakresie wczesnej diagnostyki, leczenia, a także zapobieganie przewlekłym chorobom u dzieci). Czy ta inicjatywa dbania o kondycję zdrowotną naszych dzieci znalazła przełożenie na grunt lecznictwa uzdrowiskowego?

My dbamy o kondycję zdrowotną dzieci niezależnie od prezydencji. Kładziemy duży nacisk na edukację, utrwalenie prozdrowotnych nawyków. Nasza szansa polega na trwającej 3–4 tygodni obecności dziecka w uzdrowisku. Takiej możliwości nie ma lekarz w miejscu zamieszkania, który styka się z pacjentem tylko w trakcie krótkiej wizyty. Moim zdaniem to edukacja zdrowotna jest – obok terapii – sensem istnienia uzdrowisk. Jest bowiem istotnym elementem profilaktyki zdrowotnej.

Zbierając materiał do wywiadu, dotarłam do niepokojących danych, które ponad rok temu zostały przedstawione przez studentów zdrowia publicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Wynika z nich, że na grupę przebadanych ok. 1,5 tys. pierwszoklasistów ponad 50% ma dolegliwości ze strony układu oddechowego, które bynajmniej nie były związane z infekcją. Czy to są potencjalni pacjenci do leczenia w Rabce?

Oczywiście! Stan naszego środowiska naturalnego, bierne palenie tytoniu i stały stres przekładają się na osłabienie układu immunologicznego. Przyjazd do Rabki to przerwanie tego zaklętego kręgu.

Medycyna XXI wieku ma być zdominowana przez profilaktykę, to szansa zwrócenia uwagi na lecznictwo uzdrowiskowe, które przecież w dużej mierze zapobiega chorobom poprzez aktywne wdrażanie profilaktyki i edukacji. Co jest podstawą profilaktyki w czasie pobytu w szpitalu uzdrowiskowym i sanatorium dla dzieci?

Moim zdaniem to edukacja zdrowotna jest – obok terapii – sensem istnienia uzdrowisk. Jest bowiem istotnym elementem profilaktyki zdrowotnej

Dzieci, nawet najmłodsze, powielają błędy swoich rodziców. Sięgają po nie najlepsze jedzenie typu fast food, siedzą godzinami przed telewizorem i komputerem, mają bardzo mało ruchu. To musi się zmienić. Oderwanie pacjenta od miejsca zamieszkania jest szansą na wyrobienie właściwych przyzwyczajeń. Inną niezwykle istotną kwestią jest nadużywanie leków, a zwłaszcza antybiotyków. My oczywiście korzystamy z dobrodziejstw farmakologii, ale bardzo zwracamy uwagę na korzystanie z nich z dużym umiarem. Za to bez ograniczeń aplikujemy pacjentom ruch (zwłaszcza na świeżym powietrzu), a także nasze największe – znane od prawie 150 lat – bogactwo naturalne tj. rabczańską solankę, jedną z najlepszych solanek w Europie. Powyższe uwagi były ważne w XX wieku. W XXI wieku problemy pozostały te same.

Jakie kierunki rozwoju wyznaczają sobie Państwo w dobie ogromnej konkurencji i prywatyzacji sektora uzdrowiskowego, aby przyciągnąć nowych kuracjuszy? Słyszy się o propozycjach włączenia do oferty uzdrowisk spa dla dzieci, czy to dobry pomysł? Spa bardziej kojarzymy z ośrodkami rekreacyjno-turystycznymi, niż z lecznictwem uzdrowiskowym.

Spa dla dzieci to pomysł rekreacyjno-edukacyjny. Droga do zdrowia i wiedzy o zdrowiu wiedzie przez zabawę. To nie jest produkt dla dorosłych. Gdy dzieci dobrze się bawią – dorośli mogą poddać się zabiegom skierowanym specjalnie dla nich.

Aktualnie uruchamiamy nowy produkt oparty na dietach leczniczych. Będziemy oferować dietę wzmacniającą układ odpornościowy, dietę przeciwnowotworową, a także oczyszczającą dietę owocowo-warzywną. Pacjenci poza dietą będą otrzymywać od nas serię zabiegów. Całość odbywać się będzie pod ścisłym nadzorem lekarza balneologa, dietetyków i fizjoterapeutów. Prowadzimy szczegółowe szkolenia dla personelu. Będziemy gotowi z ofertą od nowego roku – 2013.

Na pewno będziemy rozwijać nasze możliwości. Chcemy spełniać potrzeby naszych pacjentów, naszych Gości.


Dr n. med. Andrzej Walawski - absolwent Akademii Medycznej w Warszawie, pediatra. Od 2010 roku pełnomocnik zarządu „Uzdrowisko Rabka” S.A. ds. systemu zarządzania jakością. Obecnie dyrektor ds. lecznictwa „Uzdrowiska Rabka” S.A. W 2012 roku uzyskał uprawnienia audytora wiodącego ISO 9001:2008. Równocześnie jest wykładowcą w Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Targu.

09.11.2012
Zobacz także
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta