×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Trudne dzieciństwo to gorsze zdrowie i życie

Wykorzystanie seksualne, przemoc, trudna sytuacja domowa, uzależnienia rodziców, rozwód i inne szkodliwe sytuacje pogarszają stan zdrowia i obniżają jakość życia aż do starości. Wśród par najtrudniej mają te, w których obie osoby doświadczyły w młodym wieku szkodliwych wydarzeń.


Fot. pixabay.com

Naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali na łamach pisma „PLOS ONE” opublikowali badanie, w którym przeprowadzili ankiety wśród 818 matek i ich partnerów po roku od urodzenia przez kobietę dziecka. Pytali ankietowanych o ich własne dzieciństwo i jakość ich życia obecnie.

„Kiedy zbadaliśmy pary, w których oboje partnerów stwierdziło, że jako dzieci przeżywali trudności, powiązanie między negatywnymi doświadczeniami i relatywnie niekorzystnymi warunkami życia w dorosłości ukazało się jako szczególnie wyraźne” - mówi główny autor pracy dr Per Kristiansson.

Niekorzystne doświadczenia w dzieciństwie (ACEs - ang. adverse childhood experiences) powodują poważne, utrzymujące się przez całe życie reperkusje - podkreślają badacze.

Zwracają uwagę, że już wcześniejsze badania wskazywały na większe ryzyko chorowania i przedwczesnej śmierci wywołanej różnymi schorzeniami i innymi czynnikami. Można wymienić m.in. zaburzenia zdrowia psychicznego, nowotwory, choroby układu krążenia, czy cukrzycę. Im więcej szkodliwych zdarzeń, tym wyższe ryzyko negatywnych konsekwencji.

Autorzy nowego badania podkreślają, że wyróżnia je szczególnie duża liczba uczestników. Jednocześnie wzięli w nim pod uwagę różne czynniki - nadużycia fizyczne i psychiczne, zaniedbania, wykorzystanie seksualne, problematyczne sytuacje takie jak kryminalne zachowania, uzależnienia, przemoc, zaburzenia psychiczne rodziców i ich rozłąkę.

Pojedyncze ACE były dosyć powszechne, przy czym 11 proc. kobiet i 9 proc. ich partnerów doświadczyło 4 lub więcej takich czynników. U 2 proc. par obie osoby przeżyły 4 lub więcej ACEs.

Takie doświadczenia u jednego z partnerów zwiększało przy tym prawdopodobieństwo, że zwiąże się z osobą, która także miała takie przeżycia.

Jak można przewidywać, im więcej negatywnych zdarzeń u danej osoby i pary, tym gorsze perspektywy w dorosłości. Wśród możliwych konsekwencji naukowcy wymieniają gorsze wykształcenie, niskie dochody, relację z partnerem o niskiej jakości, nadwagę, palenie tytoniu, niższe poczucie koherencji, słabą ocenę własnego zdrowia, wysoki poziom stresu, bardzo wysokie ryzyko zaburzeń lękowych i depresji.

„To, że doświadczane w dzieciństwie ACEs mogą mieć tak szkodliwe skutki wiąże się z ciężkim, toksycznym stresem, który działa na centralny system nerwowy i inne organy dziecka, kiedy dorasta. Toksyczny stres oznacza silne, częste i utrzymujące się pobudzenie systemu odpowiedzi stresowej. Oznacza to, że ACEs mają daleko idący negatywny wpływ na życie i zdrowie ludzi aż do zaawansowanego wieku. Mogą nawet wpływać na następne pokolenia” - alarmuje prof. Kristiansson.

Naukowcy przytaczają też badania, według których ograniczenie toksycznego stresu we wczesnych latach życia przynosi korzyści całemu społeczeństwu - poprawia wyniki uczniów, zwiększa produktywność ekonomiczną i zwiększa odpowiedzialność obywateli.

„To dlatego mamy nadzieję, że nasze badania skłonią państwowe agendy, szczególnie związane z ochroną zdrowia i usługami społecznymi, a także społeczeństwo, do podjęcia inicjatywy w diagnozowaniu, wspieraniu i leczeniu rodzin i osób dotkniętych w dzieciństwie przez trudne wydarzenia” - mówi specjalista.

https://www.alphagalileo.org/en-gb/Item-Display/ItemId/203532
https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0244696

22.01.2021
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta