Wraz ze wzrostem ilości wolnego czasu danej osoby polepsza się jej samopoczucie – ale tylko do pewnego momentu. Według badań opublikowanych przez “Journal of Personality and Social Psychology” nadmiar wolnego czasu również może być problemem.
Fot. Free-Photos/ pixabay.com
„Ludzie często narzekają, że są zbyt zajęci i chcą więcej czasu. Ale czy więcej czasu faktycznie wiąże się z większym szczęściem? Odkryliśmy, że brak wolnych godzin w ciągu dnia skutkuje większym stresem i gorszym subiektywnym samopoczuciem” – powiedziała dr Marissa Sharif z The Wharton School, główna autorka artykułu. - „Jednak chociaż zbyt mało czasu jest złe, to więcej czasu nie zawsze jest lepsze”.
Dr Sharif oraz Cassie Mogilner i dr Hal Hershfield z University of California w Los Angeles przeanalizowali dane pochodzące od 21 736 Amerykanów, którzy wzięli udział w ankiecie American Time Use Survey w latach 2012–2013. Uczestnicy przedstawili szczegółowy opis tego, co zrobili w ciągu ostatnich 24 godzin – wskazując porę dnia i czas trwania każdej czynności – oraz określili swoje samopoczucie. Jak odkryli naukowcy, wraz ze wzrostem ilości wolnego czasu poprawiało się samopoczucie, ale ustabilizowało się ono po około dwóch godzinach i zaczęło spadać po pięciu.
Korelacje w obu kierunkach były istotne statystycznie.
Przeanalizowano również dane od 13 639 pracujących Amerykanów, którzy uczestniczyli w National Study of the Changing Workforce w latach 1992-2008. Wśród wielu pytań ankiety uczestnicy zostali zapytani o ilość wolnego czasu (np. „W dni, w których pracujesz, o tym, ile przeciętnie godzin [minut] spędzasz na własnych zajęciach w czasie wolnym?”) i ich subiektywne samopoczucie, które mierzono jako zadowolenie z życia (np. „Jak się czujesz w te dni? Czy powiedziałbyś, że czujesz się 1 = bardzo zadowolony, 2 = trochę zadowolony, 3 = trochę niezadowolony, czy 4 = bardzo niezadowolony?”).
Po raz kolejny okazało się, że więcej wolnego czasu było znacząco związane z wyższym poziomem dobrostanu, ale tylko do pewnego momentu. Potem nadmiar wolnego czasu nie wiązał się z lepszym samopoczuciem.
Aby dokładniej zbadać zaobserwowane zjawisko naukowcy przeprowadzili dwa eksperymenty internetowe z udziałem ponad 6000 osób. W pierwszym eksperymencie poproszono uczestników, aby wyobrazili sobie, że mają określoną ilość wolnego czasu każdego dnia przez co najmniej sześć miesięcy. Uczestnicy zostali losowo przypisani do grupy małej (15 minut dziennie), umiarkowanej (3,5 godziny dziennie) lub dużej (7 godzin dziennie) ilości czasu wolnego. Uczestników poproszono o zgłoszenie stopnia, w jakim odczuliby radość, szczęście i satysfakcję.
Zarówno uczestnicy mający najmniej, jak i najwięcej czasu wolnego zgłaszali niższe samopoczucie niż grupa z umiarkowaną ilością czasu wolnego. Jak się okazało, osoby, które mają mało wolnego czasu, czują się bardziej zestresowane, niż osoby z umiarkowaną ilością czasu, co przyczynia się do gorszego samopoczucia, ale osoby z dużą ilością wolnego czasu czuły się mniej produktywne niż osoby z grupy umiarkowanej, co prowadziło do tego, że miały również gorsze samopoczucie.
W kolejnym eksperymencie naukowcy przyjrzeli się potencjalnej roli produktywności. Uczestników poproszono o wyobrażenie sobie, że mają albo umiarkowaną (3,5 godziny) albo dużą (7 godzin) ilość wolnego czasu dziennie, ale poproszono również o wyobrażenie sobie spędzania tego czasu na produktywnych (np. ćwiczenia, hobby lub bieganie) lub nieproduktywnych czynnościach (np. oglądanie telewizji lub korzystanie z komputera). Uczestnicy, którzy mieli więcej wolnego czasu, zgłaszali niższy poziom dobrego samopoczucia podczas angażowania się w nieproduktywne czynności. Jednak angażując się w produktywną działalność, ci, którzy mają więcej wolnego czasu, czuli się podobnie do tych, którzy mają umiarkowaną ilość wolnego czasu.
Jak podkreśliła Sharif: „Nasze odkrycia sugerują, że całe dnie do wypełnienia według własnego uznania mogą sprawić, że będzie się podobnie nieszczęśliwym. Zamiast tego ludzie powinni starać się mieć umiarkowaną ilość wolnego czasu, aby spędzić go tak, jak chcą. W przypadkach, w których ludzie mają nadmiar wolnego czasu, na przykład na emeryturze lub po rezygnacji z pracy, nasze wyniki sugerują, że skorzystaliby na spędzeniu nowo odkrytego czasu celowo”.
