W 2012 r. znowu odnotowano wzrost liczby nowych rodzajów narkotyków dostępnych na rynku. Fakt ten dodatkowo komplikuje wysiłki UE w walce z problemem narkotykowym. Z rocznego sprawozdania Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii wynika, że globalizacja, postęp technologiczny i internet sprzyjają rozwojowi rynku nowych rodzajów narkotyków.
Ta zasadnicza zmiana stwarza istotne wyzwania na poziomie programów leczenia, egzekwowania prawa oraz kształtowania polityki. UE będzie musiała szybko dostosować swoją nową strategię antynarkotykową, aby powstrzymać rozwój tego dynamicznego rynku.
W zeszłym roku odnotowano pewne pozytywne tendencje – popyt na marihuanę i kokainę zmniejszył się w niektórych krajach, a także spadła liczba osób, które po raz pierwszy sięgnęły po heroinę.
Rekordowo wysoka liczba osób uzależnionych zgłosiła się też na leczenie odwykowe. W 2011 r. około 1,2 mln Europejczyków rozpoczęło leczenie. Przede wszystkim były to osoby uzależnione od heroiny lub narkotyków opioidowych, trochę mniejszą grupę stanowiły osoby uzależnione od marihuany i kokainy.
Ze sprawozdania wynika, że również w dobie kryzysu gospodarczego programy leczenia osób zażywających narkotyki w dalszym ciągu stanowią najbardziej opłacalną formę radzenia sobie z tym problemem.
Usługi przeznaczone dla osób uzależnionych w dużym stopniu pomagają im skończyć z nałogiem lub przynajmniej ograniczyć zażywanie narkotyków. Tymczasem programom leczenia grozi niedofinansowanie, ponieważ rządy próbują ograniczyć budżety publiczne.
Niektóre kraje ograniczyły już środki przeznaczane na finansowanie tego typu programów, mimo iż odsetek ludzi zażywających narkotyki w Europie jest wysoki. Szacuje się, że jedna czwarta dorosłych Europejczyków – około 85 mln osób – przyjmowała narkotyki.
W 2011 r. około 6500 osób zmarło w wyniku przedawkowania (czyli o 500 osób mniej niż w roku poprzednim). Zgony spowodowane zażywaniem narkotyków stanowią poważne wyzwanie dla publicznej służby zdrowia.
Rynek narkotyków również dostosowuje się do popytu: dostępnych jest coraz więcej bardziej złożonych syntetycznych środków pobudzających. W ubiegłym roku wykryto ponad 70 nowych używek, z których niektóre można nabyć legalnie.
Globalizacja i technologie przekazywania informacji są ważnymi wyznacznikami zmian na rynku, np. internet stwarza użytkownikom możliwość nawiązywania kontaktów z nowymi dostawcami.
