Czy jest jakaś różnica między chorobą zwyrodnieniową stawów i reumatoidalnym zapaleniem stawów? Czy można je odróżnić?
Reumatoidalne zapalenie stawów i choroba zwyrodnieniowa stawów to zupełnie różne choroby.
Różnica między RZS a ChZS jest zasadnicza: RZS to choroba zapalna prowadząca do uszkodzenia stawów, równocześnie obejmująca wiele narządów, wymagająca intensywnego leczenia farmakologicznego. ChZS nie obejmuje innych układów oprócz stawów, jej leczenie jest głównie objawowe. Zmianom zwyrodnieniowym należy zapobiegać – walcząc z nadwagą, w miarę możności „oszczędzając" stawy przed przeciążeniem.

Ryc. Lokalizacja zmian stawowych w RZS /Medycyna Praktyczna
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekły, postępujący proces zapalny rozpoczynający się w błonie maziowej stawów, prowadzący do niszczenia tkanek stawowych, zniekształceń stawów i ich usztywnienia. Przyczyna choroby nie jest znana. Pierwsze objawy pojawiają się przeważnie w 4. lub 5. dekadzie życia, ale mogą wystąpić w każdym wieku. Kobiety chorują 3 razy częściej niż mężczyźni. Zajęte są najczęściej stawy rąk, stóp, nieco rzadziej łokciowe, kolanowe i biodrowe. Objawy to ból stawów, ich obrzęki, ograniczenie ruchomości. Równocześnie często dochodzi do zmian zapalnych w wielu narządach (płuca, serce, nerki, naczynia krwionośne, oczy). Choroba wymaga możliwie wczesnego rozpoczęcia intensywnego leczenia farmakologicznego, czasem operacji, stałej rehabilitacji.
Choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) to najczęstsza choroba stawów i jedna z najczęstszych przyczyn kalectwa.
Zmiany polegają na stopniowym niszczeniu chrząstki stawowej – która jest „amortyzatorem” stawu, tworzeniu wyrośli kostnych, osłabieniu więzadeł zabezpieczających staw.
ChZS najczęściej rozwija się pod wpływem różnych czynników uszkadzających stawy i powodujących ich przeciążenie (otyłość, praca w pozycji stojącej, noszenie ciężarów, uprawianie sportu wyczynowego, siedzący tryb życia). Do zmian zwyrodnieniowych dochodzi głównie u osób starszych, narastają one z wiekiem. Najczęściej zajęte są stawy kolanowe i biodrowe, w kolejności także stawy kręgosłupa, rąk i stóp. Objawy – to ból stawów nasilający się podczas ruchu, ograniczenie ich ruchomości, trzeszczenie podczas ruchu. W przebiegu ChZS nie dochodzi do objawów ze strony innych układów.
Przeczytaj również:
Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego
Choroba zwyrodnieniowa stawu
Leczenie chorych z ChZS to fizjoterapia (ćwiczenia, stosowanie ciepła i in.), utrzymywanie odpowiednej masy ciała, w razie znacznego nasilenia bólu – leki przeciwbólowe. Potrzebne bywa zaopatrzenie ortopedyczne (laski, kule). Czasem konieczne jest leczenie operacyjne (endoprotezy).
Obejrzyj wideo na temat ćwiczeń dla osób ze zmianami zwyrodnieniowymi kolan:
Więcej ćwiczeń na zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych znajdziesz w artykule: Zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych - ćwiczenia