Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 40 lat i od 10 lat biorę dwuskładnikową tabletkę antykoncepcyjną. Palę papierosy. Czy przy niskim ciśnieniu i lekkiej niedowadze grozi mi zakrzepica?
Odpowiedziała
dr med. Marzena Frołow
Specjalista chorób wewnętrznych
Specjalista angiolog
Obecnie stosowane tabletki antykoncepcyjne zawierają kombinację dwóch hormonów żeńskich – etynylestradiol oraz jeden z tzw. progestagenów (tabletki dwuskładnikowe, o których Pani wspomina) lub jedynie progestagen (tabletka jednoskładnikowa). Niestety wszystkie one powodują niewielkie zwiększenie ryzyka wystąpienia zakrzepicy.
Przyczyny tego stanu rzeczy są bardzo różne i nie wszystkie do końca wyjaśnione, przy czym najczęściej wymieniane są czynniki genetyczne, a także wpływ doustnych leków antykoncepcyjnych na równowagę układu krzepnięcia krwi. Z czynników dodatkowych stanowiących ryzyko wymienia się również wiek pacjentki i palenie papierosów.
W 1998 r. WHO podawała, że ryzyko wystąpienia zakrzepicy żylnej jest od 3 do 6 razy większe u osób stosujących antykoncepcję w porównaniu z niestosującymi, przy czym ryzyko było największe w pierwszym roku stosowania i te dane wydają się nadal aktualne. Uważa się również, że liczba przedwczesnych zgonów ze wszystkich przyczyn sercowo-naczyniowych (oczywiście na szczęście nie każdy przypadek zakrzepicy zakończony jest zgonem) z powodów chorób sercowo-naczyniowych w grupie osób o małym ryzyku powikłań (osoby niepalące, w wieku 20–24 lata ) wynosi od 2 do 6 na milion/rok. Liczba ta zwiększa się do 100–200 na milion u osób starszych i palących, przy czym w tej grupie dominują głównie powikłania tętnicze, a nie żylne.
Tak więc w każdym przypadku stosowania doustnych leków antykoncepcyjnych należy liczyć się z niewielkim wzrostem ryzyka zakrzepicy, a palenie papierosów niestety dodatkowo je zwiększa.
