Odmiany astmy

Pytanie nadesłane do redakcji:

Słyszałam o różnych odmianach astmy. W większości przypadków chorym zaleca się wdychanie jodu, jednakże mój mąż na jod reaguje dusznościami i nawet 8 dawek leku z inhalatora nic nie pomaga w takiej sytuacji. Chciałabym się dowiedzieć, jak się nazywa taka odmiana astmy. Dodam, że najlepiej mężowi służy górskie powietrze. Bardzo też proszę o polecenie fachowej literatury na temat takiej odmiany astmy.

Odpowiedziała:

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie

Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dolnych dróg oddechowych, przebiegającą z obturacją (skurczem) oskrzeli. Objawy typowe dla tej choroby to napadowy suchy kaszel, świszczący oddech, uczucie duszności, ucisku w klatce piersiowej. Do występowania objawów dochodzi najczęściej w nocy, we wczesnych godzinach porannych, po wysiłku, emocjach, a także wskutek działania różnych czynników atmosferycznych, takich jak zimne powietrze, wiatr, mgła. W niektórych postaciach astmy przyczyną zaostrzeń mogą być leki zwłaszcza tzw. niesteroidowe leki przeciwzapalne (leki przeciwbólowe) czy infekcje. Celem leczenia choroby jest zahamowanie stanu zapalnego. Można to osiągnąć dzięki glikokortykosteroidom wziewnym. W ciężkich zaostrzeniach zdarza się, że glikokortykosteroidy podawane są także drogą doustną, dożylną lub domięśniową. Czasami pacjenci odnoszą korzyści ze stosowania leków przeciwleukotrienowych. W leczeniu stosuje się również wziewne leki rozszerzające oskrzela tzw. β₂-mimetyki.

Ze względu na etiologię wyróżnia się:

• astmę alergiczną - wywołaną uczuleniem na różne alergeny,
• astmę niealergiczną - nie udaje się wykazać uczulenia.

W zależności od nasilenia objawów wyróżnia się astmę:

• kontrolowaną - pacjent nie zgłasza objawów choroby lub występują one w niewielkim nasileniu, niewpływającym na jakość życia,
• częściowo kontrolowaną - objawy występują częściej i utrudniają codzienne funkcjonowanie,
• źle kontrolowaną.

Astma niepoddająca się leczeniu pomimo prawidłowo zaordynowanych przez lekarza leków i przestrzeganiu przez pacjenta zaleceń lekarskich to astma trudna (ciężka). W sytuacjach kiedy bezpośrednią przyczyną choroby są czynniki występujące w środowisku pracy rozpoznaje się astmę zawodową. Astma związana z nieprawidłową reakcją organizmu na leki przeciwbólowe to tzw. astma aspirynowa. Kryterium podziału może być także wiek np. astma niemowlęca. Zdarza się, że objawy występują jedynie po wysiłku, rozpoznajemy wówczas astmę wysiłkową.

W każdej z wymienionych postaci choroby najważniejszymi lekami są glikokortykosteroidy.

Zmiana klimatu na klimat górski czy nadmorski może wpłynąć na zmniejszenie objawów chorobowych, związane jest to z mniejszym zanieczyszczeniem powietrza, zmianą stężenia alergenów, zmniejszeniem poziomu stresu (urlop).

Oddychanie powietrzem o zwiększonej wilgotności zawierającym jod, chlorek sodu w odpowiednich stężeniach (powietrze morskie, tężnie) ułatwia oczyszczanie dróg oddechowych z zalegającej w nich wydzieliny. Pacjent powinien wyjeżdżać w takie rejony, w których czuje się najlepiej. Astmy nie leczy się wdychaniem jodu. Zachęcam Panią do odwiedzenia księgarni medycznych można w nich kupić wiele wartościowych, popularnonaukowych publikacji dotyczących astmy.