Jak działają beta-blokery?
Beta-blokery to grupa leków blokujących receptory adrenergiczne ß1 (głównie w mięśniu sercowym) i ß2 (w naczyniach i oskrzelach). Hamują aktywność układu współczulnego, powodując następujące efekty:
- serce: zmniejszają częstość rytmu serca (liczba uderzeń serca na minutę) oraz zapotrzebowanie serca na tlen, a poprzez wydłużenie fazy rozkurczu poprawiają ukrwienie mięśnia sercowego
- naczynia krwionośne – powodują skurcz naczyń i zwiększenie oporu obwodowego
- oskrzela – powodują skurcz mięśni gładkich
- hamują wydzielanie reniny, obniżając ciśnienie krwi.
![]() Beta-blokery chorym po zawale lub z niewydolnością serca wydłużają życie. W chorobie wieńcowej poprawiają tolerancję wysiłku, zmniejszają natężenie i częstość występowania bólów dławicowych. |
U kogo należy stosować beta-blokery?
Beta-blokery stosowane są u chorych z:
- chorobą wieńcową
- niewydolnością serca
- nadciśnieniem tętniczym
- z zaburzeniami rytmu serca.
![]() Nagłe zaprzestanie przyjmowania beta-blokerów powoduje tachykardię (przyspieszenie częstości rytmu serca), wzrost ciśnienia tętniczego, zaburzenia rytmu serca, niepokój i drżenia. Gwałtowne odstawienie beta-blokerów jest niebezpieczne dla chorego, nie należy podejmować takich decyzji bez konsultacji z lekarzem! |
U kogo nie należy stosować beta-blokerów?
Beta-blokery są bezwzględnie przeciwwskazane u chorych z:
- astmą oskrzelową (zobacz: Astma oskrzelowa)
- objawowym niedociśnieniem tętniczym (hipotensją)
- objawową bradykardią tzn. powodującą np. omdlenia, utraty przytomności, zaawansowanym blokiem serca
- ciężką, niewyrównaną niewydolnością krążenia.
Beta-blokerów nie powinno się stosować także przy:
- przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc
- chorobie tętnic obwodowych.
Jakie działania niepożądane mogą wystąpić w czasie stosowania beta-blokerów?
- bradykardia – zwolnienie częstości rytmu serca
- blok przedsionkowo-komorowy
- nasilenie zespołu Raynaud
- nasilenie skurczu oskrzeli u osób chorych na astmę lub przewlekłą obturacyjną chorobę płuc
- zmęczenie, ból głowy, zaburzenia snu, bezsenność, depresja
- impotencja, utrata libido
- leki te mogą maskować objawy hipoglikemii (obniżenie stężenia glukozy we krwi), jak również nadczynności tarczycy
- mogą wpływać niekorzystnie na stężenie i skład tłuszczów (lipidów) w krwi, zwiększając stężenie frakcji lipoprotein LDL i trójglicerydów oraz zmniejszając stężenia frakcji HDL.
W przypadku jakichkolwiek działań niepożądanych skontaktuj się z lekarzem!
Jakie preparaty beta-blokerów dostępne są na rynku?