Fluor jest składnikiem mineralnym występującym w większości tkanek i płynów ustrojowych, przy czym największe jego ilości znajdują się w kościach i zębach.
Fot. pixabay.com
Rola fluoru w organizmie człowieka związana jest głównie z układem kostnym. Pierwiastek ten bierze udział w prawidłowej mineralizacji zębów i kości. Będąc składnikiem fluoroapatytu wpływa na twardość szkliwa. Chroni przed próchnicą. Pojawiają się doniesienia o roli fluoru w leczeniu osteoporozy.
Niedostateczna podaż fluoru objawia się przede wszystkim obniżeniem twardości szkliwa zębów oraz mniejszą wytrzymałością kości. Niedobory fluoru prowadzą do rozwoju próchnicy u dzieci.
Fluor pobierany w nadmiernych ilościach może być toksyczny. Jednym z pierwszych objawów zatrucia tym pierwiastkiem jest plamistość szkliwa zębów. U osób dorosłych spożywających duże ilości fluoru przez dłuższy czas następuje rozwój fluorozy kości. Objawiającą się m. in. usztywnieniem kręgosłupa, zmniejszoną ruchomością stawów. Przy przewlekłym zatruciu fluorem występują zaburzenia w metabolizmie kości, funkcjonowaniu nerek, układu nerwowego oraz mięśniowego.
Podstawowym źródłem fluoru dla człowieka jest woda pitna. Jego naturalna zawartość w wodzie może wahać się w szerokim zakresie od poniżej 0,1mg/l do 20 mg/l. W Polsce wyższe ilości fluoru występują w niektórych wodach mineralnych i leczniczych. Dodatkowo pewne ilości tego pierwiastka dostarczają fluorowane pasty do zębów.
W żywności fluor występuje w niewielkich ilościach, poza rybami. Zawartość fluoru w rybach może dochodzić do 1,0 mg/100g. Pewne ilości tego składnika mineralnego zawierają także, herbata, produkty zbożowe i sery podpuszczkowe. Zawartość fluoru w przykładowych produktach spożywczych podano w tabeli.
Tabela. Zawartość fluoru w 100 g wybranych produktów spożywczych | |
---|---|
produkt | fluor µg |
herbata czarna, napar | 373 |
chleb żytni | 51 |
ser, cheddar | 35 |
szynka wieprzowa | 20 |
płatki kukurydziane | 17 |
jogurt truskawkowy | 9 |
sałata | 5 |
marchew | 3 |
mleko 2% tł. | 3 |
jabłko | 3 |
banan | 2 |
pomidor | 2 |
orzechy włoskie | 1,2 |
jaja kurze całe | 1 |
pomarańcza | 0,2 |
Źródło: USDA National Fluoride Database of Selected Beverages and Foods, Release 2, 2005 |
Normy żywienia na fluor na poziomie wystarczającego spożycia wynoszą dla mężczyzn 4 mg/osobę/dobę a dla kobiet 3 mg/osobę/dobę (Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B., 2008).