Pytanie nadesłane do redakcji
Mam problem z zaparciami, od dłuższego czasu chodzę do toalety raz w tygodniu, a nawet nie towarzyszą mi wzdęcia. Wyniki kolonoskopii i gastroskopii nic nie wykazały. Brzuch mam bardzo wzdęty i boli, nawet czasem budzę się w nocy. Proszę o pomoc.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Przyczyn zaparć jest bardzo wiele. Najczęściej występuje tzw. zaparcie idiopatyczne, czyli takie, którego nie powoduje żadna choroba jelita. Często przyczyna tkwi w zwolnieniu całkowitego lub odcinkowego pasażu (przechodzeniu treści) przez jelito grube lub nieprawidłowym działaniem mięśni dna miednicy. Bardzo często zaparcie ma tło psychosomatyczne, jak w zespole jelita drażliwego. Zwykle towarzyszą mu wzdęcia.
Za taką etiologią mogą przemawiać prawidłowe wyniki badań endoskopowych, a także fakt, że nie towarzyszą mu inne alarmujące objawy, np. chudnięcie, niedokrwistość, krwawienia z przewodu pokarmowego. Wszystkie poważne przyczyny zaparć, jak np. zwężenia w przebiegu zapalnych chorób jelit, niedokrwienie jelit, niedrożność przewodu pokarmowego oraz rak jelita grubego, zostały wykluczone dzięki badaniu kolonoskopowemu.
Zaparcia mogą także występować w chorobach układu nerwowego, endokrynologicznych, tkanki łącznej, a także w depresji. Także liczne leki mogą być powodem zaparć, m.in.: znieczulające i przeciwbólowe, przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe, przeciwparkinsonowskie, preparaty żelaza, wapnia, glinu, opioidy, przeciwnadciśnieniowe (beta-blokery, sartany, diuretyki, blokery kanału wapniowego), doustne środki antykoncepcyjne.
Warto zgłosić się do lekarza, który na podstawie wywiadu określi przyczynę zaparć albo w razie wątpliwości zleci dodatkowe badania. Mogą niepokoić nocne bóle brzucha i dlatego być może warto przeprowadzić jeszcze badania obrazowe, choćby ultrasonografię jamy brzusznej.
Lekarz także zaleci leki przeciwdziałające zaparciom, zaleci odpowiednią dietę, codzienną aktywność fizyczną. Niezmiernie ważne są odpowiednie warunki wypróżniania – spokój, brak pośpiechu, próby spokojnego wypróżniania bez nadmiernego parcia. Należy odstawić leki nasilające zaparcia po konsultacji z lekarzem.
