Pytanie nadesłane do redakcji
Dlaczego w Polsce więcej jest zakażeń HCV niż HIV? Wiem, że wirus HCV jest bardziej odporny na czynniki zewnętrzne i bardziej zaraźliwy, jednak nie występuje w spermie i wydzielinie pochwowej, więc zakażenia w wyniku stosunku odpadają. Biorąc pod uwagę te właściwości ciężko jest pojąć, dlaczego odsetek zakażonych HCV jest większy?
Odpowiedź
Właściwie sam odpowiedział sobie Pan/Pani na zadane pytanie. Częstsze występowanie HCV wynika głównie z większej zaraźliwości. Dodam także, że wirus HCV ma znaczną przewagę czasową – występuje w Polsce od dawna, zakażenie HIV stanowi stosunkowo nowy problem epidemiologiczny. Udokumentowane przypadki zakażeń wywołanych przez wirus zapalenia wątroby nie-A nie-B, bo tak nazywano wówczas zakażenia HCV występowały w Polsce przynajmniej od lat 70. XX wieku, a prawdopodobnie od bardzo dawna – od kilkudziesięciu do kilkuset lat. Zapadalność w Polsce na HCV w 2021 r. wynosiła 3,21os./100 000 tys. mieszkańców na rok. Z kolei pierwszy przypadek zakażenia HIV zgłoszono w Polsce w 1985 r. Epidemia HIV dopiero się w Polsce rozwija i robimy dużo, by jej rozwój ograniczyć (edukacja, leki przeciwwirusowe). Według danych NIZP PZH – PIB od 1985 r. do 31 grudnia 2021 r. zakażenie HIV stwierdzono u 27 557 osób. W 2021 r. w Polsce zarejestrowano 1173 nowo wykryte zakażenia HIV.
By zrozumieć epidemiologię wspomnianych zakażeń, warto przeanalizować, kto choruje i jakimi drogami do nich dochodzi. Najważniejsze grupy zwiększonego ryzyka zakażeń HCV w Polsce to osoby dializowane oraz narkomani przyjmujący środki odurzające drogą dożylną. Proszę zwrócić uwagę, że w ich przypadku dochodzi do zakażeń krwiopochodnych i nieobecność wirusa HCV w spermie nie wpływa na liczbę zakażeń. Poza narkomanami niechlubną rolę w rozprzestrzenianiu zakażeń HCV pełniła ochrona zdrowia (niedoskonała diagnostyka produktów krwiopochodnych przed wprowadzeniem testów wykrywających wirusowy kwas nukleinowy, błędy sterylizacji; dializy i inne procedury inwazyjne). Z kolei do zakażeń HIV dochodzi głównie wśród mężczyzn, przeważnie młodych, drogą seksualną i krwiopochodną (narkomani). Zakażenia szpitalne mają znaczenie marginalne.
Piśmiennictwo:
Krajowe Centrum ds. AIDS.Państwowy Zakład Higieny. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce.