Materiał sponsorowany przez Theramex
Aż jedna trzecia długości życia kobiety przypada na lata po menopauzie. Dzięki akceptacji zachodzących w organizmie zmian i stosowaniu metod łagodzących nieprzyjemne dolegliwości może to być najlepiej spędzony czas w życiu. Odpowiednia opieka, wyrozumiałość oraz pomoc specjalisty w okresie menopauzy pozwolą pełnią sił cieszyć się nową codziennością.
Menopauza jako naturalny etap w życiu każdej kobiety
Wraz z upływem czasu i starzeniem się organizmu pojawiają się zmiany hormonalne oraz wygasają niektóre, niepotrzebnych już do życia, funkcje. Jednym z ważnych momentów na przestrzeni lat, którego doświadcza każda kobieta, jest menopauza. Menopauzą prawidłowo określa się ostatnią miesiączkę w życiu, a o jej pojawieniu się można mówić, kiedy przez co najmniej rok po menstruacji nie występuje krwawienie z dróg rodnych. U Polek ostatnia miesiączka przypada średnio na 51.–52. rok życia. Objawy wygasania czynności jajników obserwuje się już około 45.–47. roku życia i mogą one utrzymywać się średnio do 5 lat po menopauzie, choć zdarza się, że jest to dłuższy okres – do około 10–15 lat. Okres ten nazywany jest przekwitaniem (klimakterium). Moment rozpoczęcia procesu wygasania czynności hormonalnej zależy od wielu czynników (od genetycznych po środowiskowe), takich jak m.in.: palenie tytoniu, stresujący tryb życia lub nieodpowiednia dieta.
Menopauza – chociaż traktowana w naszej kulturze jako coś niechcianego, będąca dla niektórych oznaką utraty kobiecości – jest w rzeczywistości niesamowitym ewolucyjnym procesem. Dzięki wygaszeniu zdolności reprodukcyjnych organizm oszczędza energię na dalsze lata życia w dobrym zdrowiu. Już w kilkuletnim okresie przed menopauzą obserwuje się stopniowe zmniejszanie wytwarzania hormonów żeńskich – estrogenu i progesteronu, co w konsekwencji prowadzi do coraz częstszego występowania cykli bezowulacyjnych, zaburzeń miesiączkowania, aż do całkowitego zaprzestania krwawień z dróg rodnych.
Jak objawy występujące podczas menopauzy wpływają na samopoczucie?
Opisy menopauzy kreowane przez kulturę i media wywołują zupełnie niepotrzebnie liczne negatywne skojarzenia. Można stwierdzić, że sytuacja ta wiąże się z niskim poziomem edukacji oraz małą świadomością społeczeństwa na temat tego ważnego etapu w życiu kobiety. Dolegliwości związane z klimakterium mają różne natężenie –każda kobieta może odczuwać je inaczej. Należy pamiętać, że wszystkie objawy można łagodzić skutecznymi, powszechnie dostępnymi metodami oraz że są one przejściowe i zanikają. Świadomość tych zmian, a także umiejętność radzenia sobie z nimi dają szansę na cieszenie się życiem w pełni.
Objawy wypadowe są najczęstszym rodzajem dolegliwości, jakie zgłaszają kobiety w okresie okołomenopauzalnym. Do najbardziej uciążliwych należą: uderzenia gorąca z towarzyszącym zaczerwienieniem twarzy, nocne poty oraz zaburzenia snu. Często można zaobserwować towarzyszące problemy natury psychicznej: utrudnioną koncentrację, zmiany nastroju, rozdrażnienie, spadek libido. Wskutek zmniejszenia stężenia estrogenów zachodzą zmiany zanikowe (atrofia) w obrębie pochwy i sromu – słabsze nawilżenie, podrażnienia, częstsze infekcje oraz ból podczas stosunku. Każdy z tych objawów jest tak samo ważny, a ich obecność warto zgłaszać specjalistom – ginekologom, którzy pomogą w doborze odpowiedniej metody leczenia.
Na jakie korzyści warto zwrócić uwagę w związku z menopauzą?
Strach przed zmianami hormonalnymi i pojawiającymi się dolegliwościami przesłania korzyści wynikajace z rozpoczęcia nowego etapu w życiu. Okres kilku lat przed menopauzą i po niej może być najlepszy w całym życiu, jeśli tylko kobieta świadomie zadba o swoje zdrowie i samopoczucie. Uwolnienie od miesiączek, wahań hormonalnych powodujących zmiany nastroju w trakcie cyklu, brak uciążliwych objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz brak konieczności stosowania środków antykoncepcyjnych – to tylko niektóre przykłady korzyści związanych z wejściem w okres pomenopauzalny. Menopauza nie oznacza zakończenia życia seksualnego. Dzięki zaprzestaniu miesiączkowania oraz utracie zdolności do prokreacji, a także odchowaniu dzieci i wypuszczeniu ich z gniazda pojawiają się czas i przestrzeń na zajęcie się samą sobą, odkrycie swojego ciała i potrzeb seksualnych. Nareszcie możliwe jest skupienie się na przyjemnościach płynących ze zbliżeń i bliskości z partnerem.
Co robić, by czuć się lepiej podczas menopauzy?
Obecnie dostępnych jest szereg metod umożliwiających łagodne przeżycie okresu okołomenopauzalnego i rozpoczęcie kolejnego etapu życia z pełną energią. Udowodniono, że pozytywne nastawienie do zmian zachodzących w organizmie sprawia, że objawy odczuwane są z mniejszym natężeniem. Zmiana stylu życia, dbanie o codzienny umiarkowany wysiłek fizyczny, taki jak: joga, taniec czy spacer, stosowanie diety bogatej w antyoksydanty, unikanie używek, ostrych przypraw oraz troska o higienę snu pomagają utrzymać harmonię i spokój. Warto rozmawiać o swoich odczuciach z bliskimi, a także skorzystać z porad psychologa lub psychoterapeuty, aby nie być samotnym w swoich przeżyciach.
Na podstawie wyników wiarygodnych badań naukowych specjaliści rekomendują hormonalną terapię menopauzy (HTM), w ubiegłych latach posługiwano się terminem: hormonalna terapia zastępcza (HTZ). Ta metoda łagodzenia dolegliwości polega na przyjmowaniu żeńskich hormonów płciowych, których organizm nie jest w stanie już sam wyprodukować. Stosuje się ją w celu zmniejszenia uciążliwych objawów, zwłaszcza wtedy, gdy zakłócają codzienne funkcjonowanie. Dzięki HTM skutki niedoboru estrogenów, takie jak pogorszenie jakości życia, zwiększenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych oraz osteoporozy, zostają zminimalizowane. Szczególną uwagę należy zwrócić na pojawiające się metody terapii – oparte na stosowaniu hormonów identycznych z występującymi naturalnie w organizmie kobiety – w przypadku których ryzyko działań niepożądanych jest niewielkie.
Leczenie powinno być dobrane indywidualnie dla każdej pacjentki, z uwzględnieniem obecnego stanu zdrowia, stylu życia lub czynników ryzyka np. chorób nowotworowych. W trakcie hormonalnej terapii menopauzy kobieta powinna być poddawana częstej kontroli lekarskiej w celu szybkiej diagnostyki ewentualnych nieprawidłowości.
W przypadku zmian zanikowych sromu i pochwy ważne jest zadbanie o prawidłowe nawilżenie tych okolic za pomocą środków nawilżających oraz lubrykantów. Pomocne mogą być również preparaty estrogenowe do stosowania miejscowego.
Wspomagająco lub w przypadku gdy stosowanie HTM jest przeciwwskazane można stosować suplementy diety, zioła i soję, które zawierają fitoestrogeny. W leczeniu zaburzeń psychicznych pomocne mogą być inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny lub serotoniny i noradrenaliny (SSRI/SNRI). Należy jednak pamiętać, aby wszystkie metody leczenia omówić ze swoim lekarzem prowadzącym.
Dlaczego sen jest tak ważny w okresie menopauzy?
Jednym z bardziej uciążliwych objawów menopauzy, wpływającym znacząco na codzienne funkcjonowanie, są problemy ze snem. Pojawiające się w nocy nagłe uderzenia gorąca oraz poty mogą wybudzać – nawet kilkukrotnie – z najgłębszego snu. W związku z tym sen traci dobrą jakość i nie zapewnia wypoczynku.
Oprócz postępowania leczniczego w poprawie jakości snu ważne jest zadbanie o higienę snu. Należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią temperaturę powietrza w sypialni, w godzinach wieczornych zrezygnować na rzecz relaksacji, łagodnych ćwiczeń (np. joga), czytania książki z korzystania ze źródeł emitujących światło, takich jak telewizja, telefon. Łóżko powinno być miejscem przeznaczonym jedynie do odpoczynku. Warto zadbać o regularność cyklu dnia i nocy – codzienne wstawanie i chodzenie spać o tej samej porze, nawet w weekendy, pomoże w wypracowaniu dobrych nawyków.
Możliwości łagodzenia objawów związanych z menopauzą jest wiele, a w dobraniu odpowiedniej metody nieoceniona jest pomoc lekarska. Należy pamiętać, że dzięki rozwojowi medycyny i dostępności współczesnych metod leczenia menopauza może być początkiem wspaniałego czasu wypełnionego radością i energią, spędzonego w gronie bliskich i dającego poczucie spełnienia.
THX_PL_PATMAT_004203