Pytanie nadesłane do redakcji:
Mam 31 la , ważę 66 kg przy wzroście 164 cm; badanie krwi wykazało kreatyninę na poziomie 0,90 (norma laboratoryjna 0,54–0,90) eGFR przy MDRD 78,00 mil/min. Badanie moczu w normie, z tym, że ciężar właściwy moczy wynosi 1010. Czy to początki niewydolności nerek? Dodam, że nie odczuwam żadnych dolegliwości ze strony układu moczowego. Mam nadciśnienie, zażywam Axtil.
Odpowiedział:
dr n. med. Robert Drabczyk
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Ciężar właściwy moczu to jeden z parametrów fizycznych oznaczanych w trakcie tzw. ogólnego badania moczu. Wartość tego parametru jest odzwierciedleniem zawartości w moczu produktów przemiany materii i ich zagęszczenia. Prawidłowo działające nerki mają zdolność zarówno usuwania nadmiaru wody (wytwarzany mocz ma wtedy bardzo mały ciężar właściwy), jak i oszczędzania wody (produkują mocz bardzo zagęszczony o dużym ciężarze właściwym). Tak więc zakres fizjologiczny dla ciężaru właściwego moczu wynosi od 1,003 do 1,035 g/l.
U osoby zdrowej przyjmującej płyny zgodnie z pragnieniem ciężar właściwy moczu pobranego do badania o dowolnej porze doby (tzw. przypadkowa próbka moczu) zwykle jest w zakresie 1,012—1,025 g/l. Największą wartość ma badanie moczu z pierwszej próbki porannej, po co najmniej 8-godzinnej przerwie w przyjmowaniu płynów i pokarmów. U zdrowych osób ciężar właściwy moczu zwykle przekracza wtedy 1,020 g/l.
Oznaczony ciężar właściwy moczu wynoszący 1,010 g/l może być wynikiem przyjmowania płynów w okresie poprzedzającym pobranie próbki. Może być również objawem uszkodzenia nerek z upośledzeniem ich czynności zagęszczania moczu lub zaburzeń hormonalnych albo elektrolitowych wpływających na tę czynność nerek.
W opisanej w pytaniu sytuacji należy upewnić się, czy próbka moczu została pobrana rano, po co najmniej 8-godzinnej przerwie w przyjmowaniu płynów i pokarmów. Jeżeli nie, to należy wykonać badanie moczu z próbki odpowiednio pobranej. Istniejące nadciśnienie tętnicze jest czynnikiem ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych i przewlekłej choroby nerek. Konieczne jest wykonanie badań w poszukiwaniu przyczyny nadciśnienia, oceny jego ewentualnych powikłań oraz innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego (zaburzenia lipidowe, cukrzyca, hiperurykemia).
