Pytanie nadesłane do redakcji
Czy są jakieś skuteczne zioła na nietrzymanie moczu? Moja mama ma 70 lat i ma z tym problem.
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Podstawowe dwa typy przewlekłego nietrzymania moczu to:
- wysiłkowe nietrzymanie moczu
- nietrzymanie moczu z nagłym parciem
Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest najczęstszym typem, a spowodowane jest osłabieniem mięśni dna miednicy, które nie zaciskają prawidłowo cewki moczowej. Mocz wycieka bezwiednie z pęcherza, gdy rośnie w nim ciśnienie, co najczęściej zdarza się podczas wysiłku fizycznego, ale również w trakcie kaszlu, kichania lub śmiechu.
Przyczyny osłabienia mięśni dna miednicy to przebyte ciąże i porody, niektóre operacje, ginekologiczne, starszy wiek (naturalne osłabienie mięśni wraz z wiekiem), menopauza oraz otyłość.
Nietrzymanie moczu z naglącym parciem jest spowodowane nieprawidłową i nadmierną aktywnością mięśni pęcherza. Występuje, często bardzo silna, potrzeba natychmiastowego oddania moczu i zwykle w ciągu kilku sekund dochodzi do wypływu moczu. Do takiego nagłego, intensywnego parcia dochodzi w niektórych sytuacjach, np. zmiana pozycji ciała, dźwięki (np. lejącej się wody), w trakcie stosunku płciowego (typowo podczas orgazmu). Parcie na pęcherz jest odczuwane bardzo często w trakcie dnia, jak również w nocy.
Leczenie zależy od typu nietrzymania moczu oraz nasilenia dolegliwości. Leki pochodzenia ziołowego nie są skuteczne w nietrzymaniu moczu, a niektóre z nich (np. o działaniu moczopędnym) mogą nasilać problem.
Niezależnie od typu nietrzymania moczu korzystne efekty dają zmiany stylu życia:
- zmniejszenie spożycia alkoholu i kofeiny
- zmniejszenie masy ciała w przypadku nadwagi i otyłości
- ograniczenie spożycia płynów w sytuacjach, gdy chcemy uniknąć lub ograniczyć problemy z wypływem moczu (np. przed spotkaniem towarzyskim, na noc itp.).
W wysiłkowym nietrzymaniu moczu u kobiety bardzo ważne jest wzmocnienie mięśni dna miednicy, co może prowadzić nawet do ustąpienia problemu. Są to tzw. ćwiczenia mięśni Kegla (czyli mięśni dna miednicy). Istnieje wiele sposobów wykonywania tych ćwiczeń i nie wymagają one żadnych specjalnych warunków. Ważne, aby ćwiczenia wykonywać regularnie, co najmniej 3 razy dziennie i co najmniej przez 3 miesiące. Dopiero po takim okresie możesz oczekiwać poprawy. Chirurgiczne leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu wykonuje się wieloma metodami, które mają różną skuteczność oraz niekiedy nie zapewniają długotrwałego efektu (nawrót nietrzymania moczu po pewnym czasie). Do najskuteczniejszych należą tzw. zabiegi podwieszenia szyi pęcherza oraz operacje pętlowe.
W nietrzymaniu moczu z naglącym parciem leczenie polega na odpowiednim "treningu" pęcherza, który prowadzi do rzadszego występowania parcia oraz pozwala go kontrolować, tzn. panować nad potrzebą oddania moczu. Leki (np. oksybutynina) stosuje się w przypadkach, gdy trening pęcherza okazał się niedostatecznie skuteczny. Leki te mogą mieć poważne działania niepożądane i muszą być stosowane pod kontrolą lekarza.
