Pytanie nadesłane do redakcji
Mam 26 lat i miałem wczoraj sytuację, w której zostałem zaatakowany na stacji benzynowej - zsikałem się w spodnie. Dlaczego? Zawsze w sytuacjach, kiedy ktoś chce się bić, mój organizm reaguje popuszczaniem moczu. Często kończy się tylko na słowach i już wtedy czuję, że to nadchodzi, ale jeszcze umiem powstrzymać, natomiast, gdy sytuacja już staje się bardziej niebezpieczna, nie wytrzymuję. Zupełnie nie kontroluję tego. Wstyd. Czy jest to problem psychologiczny, czy inny? Bardzo proszę o poradę, jak to wyleczyć?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
Specjalista chorób wewnętrznych
Nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Pęcherz jest narządem o kształcie kuli zbudowanym z mięśni (mięsień wypierający mocz). Na granicy pęcherza i cewki moczowej znajdują się okrężnie ułożone mięśnie stanowiące zwieracz cewki moczowej, który jest zaciśnięty w okresie napełniania pęcherza oraz ulega rozluźnieniu w trakcie opróżniania pęcherza. Pierwsze uczucie potrzeby oddania moczu pojawia się, gdy w moczu zgromadzi się ok 200 ml moczu. Sprawny pęcherz dorosłej osoby może pomieścić 300-600 ml moczu.
Od ok. 3.-5. roku życia opróżnianie pęcherza jest czynnością kontrolowaną, świadomą i zamierzoną. Jest to złożony proces kontrolowany przez obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy (mózg). Jeżeli pęcherz opróżnia się w sposób niecałkowicie niekontrolowany, to mówimy o nietrzymaniu moczu.
Nietrzymanie moczu może być spowodowane chorobami i zaburzeniami czynności układu moczowego lub zaburzeniami czynności układu nerwowego (brak kontroli nad odruchem opróżniania pęcherza).
Wysiłkowe nietrzymanie moczu spowodowane jest osłabieniem mięśni dna miednicy, które nie zaciskają prawidłowo cewki moczowej. Mocz wycieka bezwiednie z pęcherza, gdy rośnie w nim ciśnienie, co najczęściej zdarza się podczas wysiłku fizycznego, ale również w trakcie kaszlu, kichania lub śmiechu.
Nietrzymanie moczu z naglącym parciem jest spowodowane nieprawidłową i nadmierną aktywnością mięśni pęcherza. Dochodzi do niekontrolowanych skurczów mięśni pęcherza i zwykle w ciągu kilku sekund dochodzi do wypływu moczu. Tego typu zaburzenia określa się jako zespół nadreaktywnego pęcherza.
Z informacji zawartych w pytaniu wynika, że u młodego mężczyzny dochodzi do niekontrolowanego opróżniania pęcherza w sytuacjach bardzo silnego stresu i emocji (sytuacje zagrożenia zdrowia i życia). Prawdopodobną przyczyną jest właśnie nadmierna reaktywność pęcherza i brak kontroli nad opróżnianiem pęcherza w sytuacjach bardzo silnych emocji i stresu. Czynniki, które sprzyjają występowaniu tego rodzaju zaburzeń to: spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, aktualne lub przebyte zapalenia pęcherza (np. choroby przenoszone droga płciową), otyłość, problemy emocjonalne i osobowościowe.
Diagnostyką zaburzeń oddawania moczu u mężczyzn zajmują się urolodzy. Bardzo ważny jest wywiad (informacje o problemach z oddawaniem moczu w dzieciństwie, czynniki sprzyjające wymienione wyżej) i badanie lekarskie ukierunkowane na stan narządów moczowo-płciowych. W celu dokładnej oceny zaburzeń czynności pęcherza konieczne może być wykonanie specjalistycznych badań (np. badania urodynamiczne).
