W ciągu kilku lat odsetek ośmiolatków z nadwagą i otyłością wzrósł o kilka punktów procentowych. Otyłych jest już jedna piąta chłopców w tym wieku – wynika z badań prowadzonych przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie. Badania objęły ponad dwa tysiące dzieci ze wszystkich województw.
– Stan zdrowia polskich dzieci pogarsza się – przyznał podczas środowej konferencji prasowej minister zdrowia Adam Niedzielski. Podczas konferencji eksperci Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie przedstawili wyniki badań dotyczących stanu zdrowia dzieci w erze COVID-19. Badanie objęło ponad 2,2 tys. dzieci, uczniów drugich klas stu podstawówek z 49 powiatów. To reprezentatywna próba, a metodyka i zakres badania, jak mówił Niedzielski, zostały zaakceptowane przez WHO Europa. Bliźniacze badania są prowadzone również w innych krajach regionu.
Zakres badania dotyczył podstawowych parametrów zdrowotnych dzieci w Polsce. Dzieci były badane pod kątem masy ciała i wzrostu, mierzono im też ciśnienie krwi, badaniom towarzyszyła również ankieta skierowana do rodziców, w której odpowiadali oni na pytania o aktywność fizyczną dzieci, nawyki żywieniowe, czas spędzany przed ekranem urządzeń elektronicznych i rodzicielską ocenę stanu psychicznego. Jak tłumaczył minister, szkoły były sprawdzane pod kątem przygotowania do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego.
Adam Niedzielski powiedział, że widoczne jest zwiększenie otyłości i nadwagi wśród dzieci. Szczegóły? Tylko odsetek dzieci z nadwagą wzrósł w ciągu kilku lat (w stosunku do badania prowadzonego w 2016 roku) o pięć punktów procentowych. Problem dotyczy zarówno chłopców, jak i dziewczynek – jak podkreślali eksperci. Już co piąty chłopiec w wieku ośmiu lat jest otyły. Nieprawidłowy stosunek obwodu talii do wzrostu, świadczący o ryzyku rozwinięcia się lub wręcz o otyłości brzusznej, ma co czwarty chłopiec i co piąta dziewczynka. Nieprawidłowości ciśnienia tętniczego krwi ma również co piąty ośmiolatek.
Przyczyny? Jak wynika z ankiet, 17 proc. dzieci w czasie pandemii częściej niż przed nią sięgało po słone przekąski, a 23 proc. – po słodycze. W połączeniu z wyraźnie ograniczoną aktywnością fizyczną i znacząco dłuższym czasem spędzanym przed telefonami, komputerami, tabletami – dało to właśnie skutek w postaci zwiększenia masy ciała.
Sporo do życzenia przedstawia również kondycja psychiczna ośmiolatków. Tylko połowa z nich, w ocenie rodziców, ma „bardzo dobre samopoczucie psychiczne”, a kilka procent ma objawy, które mogą świadczyć o depresji.
– Wyniki nie są zaskoczeniem, bo wiemy, że pandemia odbija się negatywnie na zdrowiu populacji. W przypadku dzieci jest to jednak szczególnie alarmujące, otyłość i nadwaga będą mieć konsekwencje w kolejnych latach – podkreślał minister zdrowia, tłumacząc, że można się spodziewać wręcz rychłego pojawienia się większej liczby stanów przedcukrzycowych lub cukrzycy u młodych ludzi.
– My oczywiście mamy otwartych bardzo wiele działań, które wychodzą naprzeciw zdiagnozowanym tutaj problemom – mówił Niedzielski, przywołując programy dotyczące nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Jak stwierdził, nie są one jednak wystarczające.
Minister poinformował, że o wynikach badań rozmawiał z premierem Mateuszem Morawieckim i przygotowano dwie inicjatywy. Po pierwsze, badania dotyczące zdrowia dzieci będą pogłębione – co dwa lata będą przeprowadzane badania w grupie ośmiolatków, a poza tym zostaną uruchomione badania kohortowe. – Przeprowadzimy badanie stanu zdrowia siedmiolatków, a potem regularnie co dwa lata wraz z tym, jak będą przechodziły do następnych klas, będziemy patrzyli, co się dzieje ze stanem zdrowia tej samej grupy – zapowiedział.
Po drugie, rząd przygotuje międzyresortową strategię na rzecz zdrowia dzieci. Strategia ta ma integrować działania resortów zdrowia, edukacji i nauki, sportu oraz rolnictwa. Zadaniem tego zespołu będzie szczegółowa analiza wyników projektu badawczego, ale przede wszystkim sformułowanie rozwiązań, które będą skierowane do dzieci i młodzieży. – Będziemy starali się przygotować spójny, kompleksowy plan, który będzie zawierał działania z różnych dziedzin i integrował je w jeden dokument, który będzie miał status dokumentu rządowego – mówił minister. Kiedy można się spodziewać rezultatów? Niedzielski obiecał, że „podstawowe założenia tego dokumentu” będą gotowe i przedstawione opinii publicznej w lutym.