Wprawdzie połowa lekarzy pediatrów zachęca do karmienia piersią, ale wiele kluczowych decyzji pozostawia kobietom, nie przekazując obowiązkowych rekomendacji – wynika z badania ankietowego przeprowadzonego przez Centrum Nauki o Laktacji.
Karmienie piersią; szpital Żeromskiego w Krakowie. Fot. Michał Łepecki / Agencja Gazeta
Raportowi poświęcono konferencję naukową zorganizowaną przez Centrum Nauki o Laktacji w ostatni weekend w Warszawie. Autorki dokumentu – dr Magdalena Nehring-Gugulska i dr Monika Żukowska-Rubik – przeprowadziły ankiety wśród 2156 respondentek, użytkowniczek facebookowych fanpage'ów poświęconych tematyce karmienia piersią.
Wnioski? „Zaskakująco duża część respondentek nie otrzymała od lekarza pediatry informacji dotyczących korzyści wynikających z karmienia piersią” – czytamy w raporcie. Zdaniem autorek lekarze wiele kluczowych decyzji pozostawiają w całości kobietom, nie przekazując im obowiązujących rekomendacji. Zdarza się też, że matki otrzymują zalecenia, które mogą utrudnić im utrzymanie laktacji np. dotyczące stosowania diet eliminacyjnych, dokarmiania dzieci mlekiem modyfikowanym lub przedwczesnego wprowadzania pokarmów uzupełniających i in.
Utrudnia to sytuację tych kobiet, o których lekarze z reguły wypowiadają się najcieplej: czerpiących wiedzę przede wszystkim z fachowej porady lekarskiej, a nie z internetu.
- Odbieram ten raport jako smutny, stawiający lekarzy w bardzo złym świetle. Jeśli połowa pediatrów (a to od nich czerpię przede wszystkim wiedzę matka małego dziecka), jest przekonana że nie należy karmić na żądanie, stawia to lekarzy w bardzo złym świetle – mówiła podczas konferencji prof. Maria Borszewska-Kornacka, kierownik kliniki neonatologii w szpitalu im. ks. Anny Mazowieckiej przy ul. Karowej w Warszawie. – Nie tylko pediatrzy są odpowiedzialni za rezygnację z karmienia piersią z błahych powodów. Także lekarze innych specjalności, dermatolodzy czy endokrynolodzy, gdy przychodzi do nich karmiąca matka, przepisują leki i zalecają zakończenie naturalnego karmienia. Tymczasem w wielu przypadkach, gdyby dokładniej skupili się na farmakologii, znaleźliby farmaceutyki, które można podawać w czasie karmienia piersią – powiedziała prof. Borszewska-Kornacka.
Z badania wynika, że 49% kobiet było zachęcanych do karmienia piersią przez swoich lekarzy. Co trzecia respondentka (34%) była informowana, że przez pierwsze sześć miesięcy życia dziecko należy karmić wyłącznie piersią. Ponad połowa (55%) nie została poinformowana, że dziecko należy karmić na każde żądanie 8-12 razy na dobę – co jest warunkiem utrzymania prawidłowej laktacji.
Głównym powodem wprowadzania mleka modyfikowanego są problemy z laktacją. Matki skarżą się, że nie uzyskują wtedy pomocy, np. nie są odsyłane do poradni laktacyjnych (7% respondentek), tylko otrzymują zalecenie, by przechodzić na mleko modyfikowane (45%) – Od lat walczymy o bezpłatne porady laktacyjne dla matek– mówiła prof. Borszewska-Kornacka.
Wpływ na to może mieć brak wyceny porady laktacyjnej. Podczas konferencji minister Konstanty Radziwiłł poinformował, że w Agencji Oceny Technologii Medycznych trwa wycena porady laktacyjnej. To pierwszy krok do finansowania tej procedury ze środków publicznych. Równocześnie wprowadzenie porady laktacyjnej do katalogu świadczeń gwarantowanych to jeden z podstawowych postulatów środowisk wspierających naturalne karmienie piersią. Ministerstwo Zdrowia rozesłało też do rektorów uczelni medycznych list z prośbą o włączenie zagadnień dotyczących karmienia piersią do programu zajęć.
Lekarze często nieprawidłowo zalecają matkom wprowadzenie diety eliminacyjnej w okresie karmienia piersią. 44% matek twierdzi też, że zgodnie z informacją od lekarza powinna zakończyć karmienie piersią między 7 a 12 miesiącem życia dziecka. „Światowi i polscy eksperci zalecają wyłączne karmienie mlekiem matki przez 6 miesięcy, następnie wprowadzanie żywności uzupełniającej w osłonie karmienia naturalnego. Zalecana długość karmienia wynosi przynajmniej 12 miesięcy, a potem tak długo jak życzy sobie matka i dziecko” – przypominają autorki raportu.
Generalny brak systemowego wsparcia dla karmiących Polek przybiera inną formę, kiedy dziecko karmione mlekiem matki poważnie choruje. Autorki raportu podkreślają, że choć szpitale są instytucjami przyzwalającymi na karmienie piersią, to decyzja o utrzymaniu naturalnego karmienia leży wyłącznie na barkach matki, to ona musi wykazać inicjatywę i zorganizować cały proces odciągania pokarmu. „Wsparcie personelu ma charakter biernego przyzwolenia” – czytamy.
Zdaniem prof. Kornackiej karmienie mlekiem modyfikowanym w szpitalu powinno odbywać się wyłącznie na wyraźne zalecenie lekarza. Podkreślała, że niewłaściwe zachowania wynikają często z braków kadrowych i aktywnej polityki firm produkujących mieszanki mleczne: szpital dostaje mleko modyfikowane za półdarmo, łatwo je podać, a potem już bardzo trudno wrócić do karmienia piersią. – Póki to się nie zmieni, nie będzie poprawy – komentowała prof. Kornacka.
Ważny jest też przekaz, które dostają matki w gabinetach lekarzy – 44% przypomina sobie, że w przychodni były reklamy i przedmioty reklamujące karmienie sztuczne (mieszanki, smoczki, butelki), a zachęty do karmienia piersią przypomina sobie 22% respondentek.
Równie krytycznie raport odnosi się do pracodawców: przepisy regulują prawo karmiących matek do przerw na karmienie piersią, i 68% pracodawców te przepisy respektuje (12% tego nie robi). Mimo to 74% ankietowanych uważa, że niechętne nastawienie pracodawców skutkuje przedwczesną rezygnacją z naturalnego karmienia dziecka.
