Pytanie nadesłane do redakcji
U mojej 3,5-letniej córki w początku grudnia występował ZUM (bez gorączki, mówiła tylko że boli brzuszek, ślad białka w badaniu ogólnym, 20–30 leukocytów w polu widzenia, pH 6), z Proteus Mirabilis 104, po przeleczeniu cefuroksymem, zgodnie z antybiogramem bad. ogólne prawidłowe, poj. leukocyty, ale kontrolny posiew (wykonany, bo była wysoka gorączka i kaszel, ale tak na wszelki wypadek, żeby wykluczyć kolejne zakażenie w układzie moczowym) jeszcze gorszy, bo Proteus 106 (nie brała antybiotyku, bo bez objawów i mocz w sumie czysty), a dwa dni później w posiewie Pseudomonas aeruginosa 105. Proszę o wskazówki, co dalej, bo jestem zrozpaczona. Córka obecnie bez gorączki, po infekcji wirusowej układu oddechowego.
Odpowiedziała
dr med. Iwona Ogarek
specjalista nefrolog, specjalista pediatra
Oddział Nefrologii
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Po epizodzie zakażenia układu moczowego dalsze postępowanie uzależnione jest od ciężkości przebiegu tego zakażenia, badania USG jamy brzusznej i ewentualnego wywiadu rodzinnego w kierunku chorób nerek.
Bardzo ważne są warunki pobrania próbki moczu. Dla prawidłowej interpretacji konieczne jest pobranie moczu po uprzednim dokładnym umyciu okolicy sromu ze szczególnym uwzględnieniem ujścia cewki moczowej, najlepiej z tzw. środkowego strumienia, bezpośrednio do jałowego pojemnika.
W przypadku dodatniego posiewu moczu, z równocześnie prawidłowym wynikiem badania ogólnego moczu, bez współistniejących objawów klinicznych mamy do czynienia z bakteriurią bezobjawową, której w świetle obecnie obowiązujących poglądów nie należy leczyć lekami przeciwbakteryjnymi, ponieważ takie postępowanie prowadzi wyłącznie do izolowania coraz bardziej opornych na antybiotyki szczepów bakterii lub grzybów.
Nie zwalnia nas jednak z dalszego postępowania diagnostycznego.
Jeśli w badaniu USG jamy brzusznej wykonanym przy okazji pierwszego epizodu zakażenia stwierdzono nieprawidłowości polegające na odbiegającym od normy obrazie dróg moczowych, wskazana może być dalsza diagnostyka dróg moczowych w postaci cystografii mikcyjnej. Takie postępowanie może być również wskazane przy nietypowym przebiegu pierwszego epizodu zakażenia. W przeciwnym wypadku należy regularnie wykonywać badanie ogólne i posiew moczu z zachowaniem opisanych wyżej zasad pobrania moczu i dalszą diagnostykę obrazową uzależnić od ewentualnego nawrotu zakażenia.
Piśmiennictwo:
Avner E.D., Harmon W.E., Niaudet P., Yoshikawa N.: Pediatric Nephrology, 2009.Żurowska A.: Jak postępować racjonalnie z dzieckiem z bakteriurią bezobjawową? Forum Medycyny Rodzinnej 2009; tom 3, nr 1: 10–15.