×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Zapotrzebowanie na witaminę D i kwas DHA u 2-letniego dziecka

Pytanie nadesłane do redakcji

Lekarz pediatra polecił mi podawanie 2-letniemu dziecku preparatu zawierającego witaminę D i kwas DHA. Gdy zapytałam, czy podawanie samej wit. D nie wystarczy, bo dziecko lubi ryby i jada je raz w tygodniu, usłyszałam, że nie, bo w pożywieniu jest tego kwasu za mało. Czy faktycznie tak jest? Pytam, bo te złożone preparaty są dosyć drogie i chciałabym mieć pewność, że nie wyrzucam niepotrzebnie pieniędzy.

Odpowiedział

dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Niezbędne kwasy tłuszczowe (NNKT), zwane dawniej witaminą F, są to wielonienasycone kwasy tłuszczowe, składniki pożywienia, których organizm nie potrafi samodzielnie wytwarzać i musi otrzymywać w diecie. Żywienie dzieci pokarmami ubogimi w niezbędne kwasy tłuszczowe może prowadzić do zaburzeń widzenia i gorszego rozwoju umysłowego.

Ze względu na budowę chemiczną niezbędne kwasy tłuszczowe dzielą się na kwasy omega-3 i omega-6. Powszechnie wiadomo, że ryby są głównym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 (zwłaszcza DHA i EPA), ważnych dla rozwoju mózgu i oka dziecka. Ryby są także cennym źródłem białka, witaminy D i innych ważnych składników odżywczych. Z drugiej strony, niektóre rodzaje ryb mogą zawierać groźne zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska, takie jak np. rtęć czy dioksyny.

Skąd pochodzi rtęć w rybach? Głównym źródłem rtęci w środowisku jest spalanie węgla. Kiedy rtęć dostanie się do wody, bakterie mogą przekształcić ją w groźną, praktycznie nieusuwalną z organizmu postać metylortęci. Ryby wchłaniają metylortęć z wody. Metylortęć wiąże się ściśle z białkami mięśni ryb i pozostaje tam pomimo gotowania czy smażenia. W efekcie prawie wszystkie ryby i skorupiaki zawierają niewielkie ilości rtęci, a ryby drapieżne gromadzą jej najwięcej.

Jak wspomniałem kwasy omega-3, do których należy kwas DHA są niezbędne do prawidłowego rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Udowodniono np., że dzieci karmione mieszankami mlekozastępczymi wzbogacanymi w kwasy omega-3 lepiej widzą niż ich rówieśnicy karmieni mieszankami niewzbogacanymi. Kwasy omega-3 należą do niezbędnych składników diety, czyli nie można ich niczym zastąpić. Zapotrzebowanie na kwasy omega-3 wynosi dla dzieci od 3. do 12. roku życia około 550 mg na dobę, dla dzieci powyżej 12. roku życia i dorosłych około 1000–1500 mg/dobę.

Bogatym źródłem kwasów omega-3 są ryby morskie (np. dorsz, łosoś), ale już nie karp, tilapia czy panga. Wyniki badań wskazują, że w Polsce ich spożycie jest niedostateczne. Jak wspomniałem problemem związanym z rybami są zanieczyszczenia bardzo toksycznymi organicznymi związkami rtęci, czy dioksyny, dlatego nie poleca się ich zbyt częstego spożywania przez małe dzieci. Innym źródłem kwasów omega-3 jest tran, orzechy włoskie i niektóre oleje roślinne, np. olej lniany. Jedząc ryby, trzeba uważać, które ryby są bezpieczne. Poniżej cytuję kilka wskazówek FDA oraz EPA (amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków oraz Agencja Ochrony Środowiska), które pomogą ograniczyć narażenie na rtęć, nie rezygnując jednocześnie ze spożywania ryb.

Ważne!

  • Unikaj spożywania rekina, miecznika, makreli*. Ryby te zawierają najwięcej rtęci.
  • Kobiety karmiące i dzieci mogą jeść do 2 średnich porcji ryb i skorupiaków o najniższych stężeniach rtęci tygodniowo. Należą do nich: krewetki, śledź, tuńczyk, pstrąg, sardynka, łosoś, dorsz i sum. Konserwy rybne należy spożywać najwyżej raz w tygodniu.

*UWAGA: zawartość rtęci może bardzo różnić się zależności od pochodzenia ryby. Warto skontaktować się z miejscowymi władzami sanitarnymi. Zasadniczo bezpieczniejsze są ryby hodowlane.

Podsumowując, Pani dziecko powinno spożywać dziennie około 500 mg kwasów omega-3 (150–200 mg DHA). Jeżeli codzienna dieta dostarcza wymagane ilości omega-3, to nie ma potrzeby suplementacji, jeżeli natomiast dieta Pani dziecka jest zbyt uboga w omega-3, to powinno się ją zmodyfikować lub uzupełnić np. przez podawanie tranu lub innych suplementów.


30.01.2013
Inne pytania
  • Kiedy dziecko powinno samodzielnie siadać?
  • Opóźniony rozwój mowy u 2,5-latka - czy to autyzm?
  • Czkawka u niemowląt
  • AZS u niemowląt – dieta eliminacyjna i pielęgnacja skóry
  • Podwyższone wartości DHEA-S u dzieci a otyłość
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta