Pytanie nadesłane do redakcji
Witam! Moja 3-letnia córeczka dostała penicylinę (5 dni) na anginę. Antybiotyk skończyła 4 dni temu, a na migdałkach jest nadal dużo białych krostek. Od paru dni męczy ją również kaszel. Gorączki i bólu gardła brak. Po telefonicznej konsultacji lekarz (obecnie przebywam w Anglii) stwierdził, że to nic poważnego i za kilka tygodni przejdzie. A ja się obawiam, że to niedoleczona angina. Proszę o poradę. Dziękuję
Odpowiedział
dr n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii i Chorób Zakaźnych
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Angina może mieć różne przyczyny, najczęściej jest wywołana przez zakażenia wirusowe, w mniejszości przez bakterie (angina paciorkowcowa, tzn. „ropna angina”). Jeżeli Pani córeczce nie wykonano badań, potwierdzających rozpoznanie anginy paciorkowcowej, częstsze, zatem bardziej prawdopodobne jest zakażenie wirusowe, szczególnie, jeżeli towarzyszy mu katar czy chrypka. Zastosowane 5-dniowe leczenie jest co prawda niezgodne z rekomendacjami leczenia anginy bakteryjnej (zaleca się 10–14-dniowe leczenie penicyliną), niemniej jeżeli Pani córeczka miała anginę wirusową, antybiotyk nie ma żadnego znaczenia – nie wpływa na przebieg choroby. Obecność „białych krostek” nie dowodzi etiologii bakteryjnej. Takie zmiany zdarzają się w zakażeniach wirusowych, np. w mononukleozie zakaźnej. Paciorkowcowe zapalenie gardła, podobnie jak zakażenia wirusowe, jest również chorobą samoograniczającą się i ustępującą bez leczenia antybiotykiem.
Powikłania nieleczonej anginy obserwujmy bardzo rzadko. Do szpitali trafiają pojedyncze dzieci z gorączką reumatyczną. Co ważne, nawet krótkie leczenie antybiotykiem skraca czas trwania choroby i zmniejsza ryzyko powikłań (takich jak gorączka reumatyczna, ropień okołomigdałkowy czy zapalenie węzłów chłonnych).
Podsumowując, jeżeli Pani dziecko czuje się dobrze i nie gorączkuje, należy być dobrej myśli i w ogóle nie martwić się powikłaniami. Dla Pani ciekawości przedstawiam w tabeli wszystkie znane, zwykle bardzo rzadko występujące powikłania anginy paciorkowcowej.
Tabela. Możliwe powikłania anginy paciorkowcowej (opr. własne, na podstawie Dynamed) | |
---|---|
nieropne | późne |
autoimmunizacyjne zaburzenia neuropsychiatryczne związane z zakażeniem paciorkowcami (PANDAS) | bardzo rzadko |
popaciorkowcowe kłębuszkowe zapalenie nerek | |
popaciorkowcowe reaktywne zapalenie stawów | |
gorączka reumatyczna | |
ropne | wczesne |
zapalenie ucha środkowego | |
zapalenie płuc | bardzo rzadko |
zapalenie zatok | |
bakteriemia | rzadko |
zapalenie szyjnych węzłów chłonnych | |
ropień okołomigdałkowy lub zagardłowy | |
zapalenie wsierdzia | rzadko |
zapalenie powięzi | bardzo rzadko |
zapalenie wyrostka sutkowatego | |
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych | bardzo rzadko |
zespół wstrząsu toksycznego | bardzo rzadko |
Piśmiennictwo:
FamilyDoctor, Strep ThroatHealthLibrary, Strep Throat
KidsHealth, Tonsillitis
Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego 2010. Zapalenie gardła i angina