Pytanie nadesłane do redakcji
Dzień dobry. Mój 7-miesięczny synek miał tzw. pokrzywkę po zjedzeniu pierwszy raz żółtka jaja. Zaobserwowałam to po 2 godzinach od podania. Opuchła mu również górna część nóg (w zgięciach) i koło genitaliów. Objawy ustąpiły po około 3 godzinach, a następnego dnia nic nie było widać. Poszłam do lekarza w Anglii i stwierdził ospę, dał syrop, m.in. na alergię, i maść. Nie sadzę, żeby była to ta choroba, ponieważ wszystko zbyt szybko ucichło bez podania syropu. Czy to znaczy, że już nigdy nie będzie mógł zjeść jajka? Nie powinnam mu go podawać czy jest na razie za mały na żółtko? Małgosia.
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Opisywane przez Panią objawy prawdopodobnie były związane z nadwrażliwością alergiczną na alergeny jajka. Szybki początek wystąpienia zmian skórnych i krótki okres ich utrzymywania się wskazuje na nadwrażliwość natychmiastową IgE-zależną. W tym typie nadwrażliwości objawy kliniczne występują do 6 godzin od kontaktu z alergenem. Najczęściej są to zmiany skórne przypominające bąble po poparzeniu przez pokrzywę, obrzęk warg i języka.
Nasilenie dolegliwości może być bardzo różne - od niewielkich zmian skórnych do bardzo ciężkich objawów zagrażających życiu, związanych z obrzękiem krtani, skurczem oskrzeli (obturacją) i spadkiem ciśnienia krwi. W przypadku zmian obejmujących układ oddechowy może pojawić się utrudniony oddech, kaszel, świszczący oddech, wodnisty wyciek z noska i napady kichania.
Dziecko powinno zostać zbadane przez lekarza alergologa. Prawdopodobnie lekarz zleci oznaczenie stężenia swoistych przeciwciał IgE w surowicy krwi.
Przy nadwrażliwości pokarmowej IgE-zależnej zaleca się całkowite wycofanie z diety uczulającego pokarmu (zwykle na 6-12 miesięcy). Po tym czasie powinna zostać przeprowadzona w warunkach szpitalnych prowokacja pokarmem wykluczonym z diety (w przypadku Pani dziecka jajkiem).
W związku z podejrzeniem reakcji natychmiastowej i ryzykiem wystąpienia ciężkich reakcji ogólnoustrojowych po przypadkowym spożyciu przez dziecko jajka lekarz powinien przepisać zestaw przeciwwstrząsowy zawierający preparat adrenaliny.
Wykluczenie z diety uczulającego pokarmu zwykle prowadzi do wytworzenia tolerancji, czyli braku objawów klinicznych związanych ze spożyciem wcześniej uczulającego pokarmu.
Przebieg choroby pozwala na wykluczenie ospy wietrznej, charakteryzującej się dłuższym czasem występowania zmian skórnych, inną morfologią wykwitów i ich ewolucją od plamki poprzez pęcherzyk do krosty. W ospie wietrznej zmiany skórne zlokalizowane są głównie na tułowiu i skórze głowy, ale mogą obejmować także tzw. odsiebne części ciała (kończyny górne i dolne), a także błony śluzowe jamy ustnej i narządów moczopłciowych. Zazwyczaj wystąpienie zmian skórnych jest poprzedzone objawami infekcji dróg oddechowych.
Piśmiennictwo:
Bartuzi Z.: Nowe spojrzenie na alergeny pokarmowe. Alergia 2011; 2/48: 31-37.Kaczmarek J., Kuna P.: Alergia pokarmowa - narastający problem w praktyce lekarskiej. Terapia Alergologia 2010; 1: 16-20.
Krogulska A., Wąsowska-Królikowska K.: Przydatność prób prowokacyjnych z pokarmami u dzieci z alergią na pokarmy. Alergologia Współczesna 2007; 1: 4-7.
Kurek M. i wsp.: Testy prowokacyjne w nadwrażliwości i alergii pokarmowej. Przegląd Alergologiczny 2005; 3: 44-50.
Nowak-Węgrzyn A.: Alergia pokarmowa - epidemia XXI-ego wieku? Alergia 2011; 3/49: 9-11.
