Pytanie nadesłane do redakcji
Mam pytanie odnośnie do karmienia piersią. Czy podanie dziecku szczepionki na odrę świnkę i różyczkę ma jakiś wpływ na przebieg karmienia? Wyczytałam, że nie podaje się jej wcześniej niż w drugim roku życia, bo ma przeciwciała od mamy. Karmiąc dziecko nadal piersią, też przekazuję siłą rzeczy przeciwciała. Co w tym przypadku? Czy to ma wpływ na podanie szczepionki?
Odpowiedziała
dr n. med. Ewa Talarek
specjalista pediatra
Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Pierwszą dawkę szczepionki przeciw odrze, śwince i różyczce rzeczywiście podaje się dzieciom w 13.–15. miesiącu życia, czyli po skończeniu 1. roku życia. Szczepienie to nie jest wykonywane u młodszych dzieci ze względu na możliwość obecności w organizmie dziecka przeciwciał odmatczynych klasy IgG, które pod koniec ciąży przeszły przez łożysko. Jeśli matka chorowała na odrę lub była przeciwko niej szczepiona, wśród tych przeciwciał są również swoiste przeciwciała przeciw wirusowi odry. Przez pierwsze miesiące życia chronią one dziecko przed zachorowaniem na odrę. W drugim półroczu życia ich miano jest za niskie i nie stanowią już wystarczającej ochrony, ale mogą neutralizować szczepionkowego wirusa odry, a tym samym niekorzystnie wpłynąć na odpowiedź poszczepienną. Wyjątkowo (w sytuacji dużego ryzyka zachorowania, np. epidemii) szczepi się przeciwko odrze dzieci w wieku 9–12 miesięcy, ale nie liczy się tej dawki w uodpornieniu i potem dzieci te są szczepione znowu w drugim roku życia.
Pokarm kobiecy, zwłaszcza w pierwszych tygodniach laktacji, także zawiera przeciwciała, ale są to przeciwciała wydzielnicze klasy IgA. Mają one zdolność neutralizacji wirusów oraz bakterii i wpływają na miejscową odporność błon śluzowych górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego. Przeciwciała te nie wywierają wpływu na odpowiedź poszczepienną na żywe szczepionki. Dziecko karmione piersią można zatem szczepić przeciwko odrze, śwince i różyczce bez obawy, że odpowiedź poszczepienna będzie zakłócona.
Piśmiennictwo:
Grzesiowski P.: Uodpornienie człowieka i jego rodzaje. [W:] Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A. (red.): Wakcynologia. alfa-medica press, Bielsko-Biała 2008: 26–36.Measles, mumps and rubella – vaccine use and strategies for elimination of measles, rubella, and congenital rubella syndrome and control of mumps: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR 1998, 47(RR-8), 1–57.
