×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Jak funkcjonuje Podstawowa Opieka Zdrowotna?

Ewa Stanek-Misiąg

Jak sprawdzić, czy placówka medyczna podpisała kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia?

Można skorzystać z wyszukiwarki na stronie NFZ Ponadto zakontraktowane gabinety, poradnie, przychodnie, szpitale oznaczone są logotypem NFZ umieszczonym w widocznym miejscu.

POZ podstawowa opieka zdrowotna
Fot. iStock.com

Czy muszę się zapisać do lekarza, pielęgniarki, położnej POZ w tej samej placówce?

Deklaracje (pisemne) można składać osobno, w różnych placówkach i zmieniać.

Czy lekarz, pielęgniarka, położna POZ mogą odmówić przyjęcia deklaracji?

Tak, jeśli przekroczono ustalone przez NFZ limity podopiecznych przypadających na jedną osobę, udzielającą świadczeń zdrowotnych. Dla lekarza i pielęgniarki to 2500 pacjentów, dla położnej 6600.

Czy zmiana lekarza, pielęgniarki, położnej POZ jest odpłatna?

Do dwóch razy w roku jest bezpłatna, kolejna zmiana w danym roku kosztuje 80 zł. Opłatę wnosi się na konto odpowiedniego oddziału wojewódzkiego NFZ. Nie liczą się zmiany wynikające z wydarzeń losowych (przeprowadzka, zamknięcie przychodni, zmiana miejsca pracy lekarza).

Na jakiej zasadzie przyjmuje się noworodki bez numeru PESEL?

Zgłoszenie noworodka bez numeru PESEL odbywa się na podstawie ubezpieczenia rodzica lub opiekuna prawnego. Kiedy nadany zostanie numer PESEL, należy złożyć nową deklarację.

Od którego roku życia dziecko może samo zgłosić się do lekarza POZ?

W przypadku niecierpiącym zwłoki lekarz udziela pomocy bez względu na wiek pacjenta.
W pozostałych sytuacjach:

  • osoby poniżej 16. roku życia przyjmuje się wyłącznie w obecności opiekuna prawnego (rodzic) lub faktycznego (z zastrzeżeniem, że opiekun faktyczny może udzielić jedynie zgody na zbadanie pacjenta)
  • osoby, które ukończyły 16. rok życia przyjmuje się po przedłożeniu pisemnej zgody opiekuna prawnego na udzielenie świadczeń zdrowotnych.

Lekarz pracujący w POZ to lekarz jakiej specjalności?

Lekarzem POZ może być specjalista medycyny rodzinnej, internista, pediatra, a także lekarz bez specjalizacji, który ma uprawnienia do pracy w POZ. Lekarz POZ to innymi słowy lekarz pierwszego kontaktu.

Czy po zmianie lekarza, pielęgniarki, położnej POZ muszę przenieść swoją dokumentację medyczną?

Zmiana lekarza, pielęgniarki, położnej POZ nie oznacza wydania kartoteki. Dokumentacja medyczna jest przechowywana przez podmiot, który ją sporządził. Można mieć do niej wgląd na miejscu oraz uzyskać jej wyciąg, odpis, kopię (także w formie elektronicznej). Wydanie oryginału odbywa się za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu. O kartę szczepień dziecka występuje nowa placówka.

Czy za udostępnienie dokumentacji medycznej trzeba płacić?

Placówka POZ może pobrać opłatę za przygotowanie dokumentów. Jej maksymalną wysokość oblicza się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego:

  • za jedną stronę wyciągu albo odpisu dokumentacji medycznej to jest 0,002 wynagrodzenia
  • za jedną stronę kopii albo wydruku dokumentacji medycznej 0,00007
  • a za udostępnienie dokumentacji medycznej na informatycznym nośniku danych 0,0004.

Czy będąc poza miejscem zamieszkania, można się zgłosić do lekarza POZ?

Tak. Podczas pobytu poza miejscem zamieszkania (wakacje, delegacja) można uzyskać poradę lekarza POZ bez składania deklaracji.

W jakich godzinach przyjmują lekarze POZ?

Podstawowa opieka medyczna ma być dostępna od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 18, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy, a punkt szczepień działać co najmniej raz w tygodniu, także po godzinie 15.

Czy lekarz POZ ma obowiązek udzielić porady w dniu zgłoszenia?

Porada lekarza POZ odbywa się, cytując przepisy: „w terminie uzgodnionym ze świadczeniobiorcą”, a w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta w dniu zgłoszenia, zgodnie z harmonogramem pracy świadczeniodawcy.

Kto podejmuje decyzję o tym, czy lekarz POZ przyjmie mnie w trybie pilnym? Kto decyduje o tym, czy lekarz przyjedzie na wizytę domową?

Decyzję o formie udzielenia świadczenia każdorazowo podejmuje lekarz POZ. On też kwalifikuje pacjenta do kategorii pilny/stabilny.

Kto nie musi czekać w kolejce do lekarza POZ?

Przywilej przyjęcia poza kolejnością mają m.in.:

  • zasłużeni honorowi dawcy krwi i zasłużeni dawcy przeszczepu
  • inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci
  • kobiety w ciąży
  • dzieci (do 18. roku życia), u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu powstałe w prenatalnym okresie rozwoju lub w czasie porodu
  • działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych
  • osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Poza kolejnością oznacza w dniu zgłoszenia, a gdy nie jest to możliwe, w innym terminie poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez świadczeniodawcę listy oczekujących.

Na listach POZ w 2018 roku znajdowało się – według informacji Ministerstwa Zdrowia – 33 805 298 pacjentów. Podstawową opiekę zdrowotną sprawowało 43 131 lekarzy oraz 42 897 pielęgniarek i położnych. Średnia liczba pacjentów na lekarza wynosiła 784, przy dużych różnicach w zależności od województwa. Najwyższy wskaźnik miała Wielkopolska: 1708, a najniższy woj. śląskie 353.

Najwięcej pielęgniarek i położnych pracowało w woj. mazowieckim (5768) i śląskim (5455), a najmniej w lubuskim (1041) i opolskim (1055).

Jak podaje GUS, w 2017 roku w Polsce zostało udzielono łącznie 169,4 mln porad lekarskich w POZ, wizyty domowe stanowiły 1%.

Z przeprowadzonych w 2016 roku przez GUS badań wynika, że 79,3% pacjentów dostało się do lekarza POZ w ciągu jednego dnia, z czego 11,5% w ciągu godziny.

Piśmiennictwo:

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1938, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 roku o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U. 2009 nr 52 poz. 417).
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2008 nr 234 poz. 1570).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. 2015 poz. 2069).
Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem" (Dz. U. z 2016 r. poz. 1860).
Zarządzenie Prezesa NFZ nr 122/2018/DSOZ z dnia 30 listopada 2018 roku na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 21 i 25 oraz art. 159 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1510).
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Dz.U. 2019 poz. 736).
GUS: zdrowie i ochrona zdrowia w 2017 roku https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/zdrowie-i-ochrona-zdrowia-w-2017-r-,1,8.html

04.10.2019
Zobacz także
  • e-recepty
  • Jak długo ważna jest recepta w 2020?
  • Komu przysługuje bezpłatna opieka medyczna?
  • Nazwy leków – co oznaczają i jak je rozumieć?
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta