Pytanie nadesłane do redakcji
Mój chłopak choruje na schizofrenię paranoidalną, od prawie dwóch lat jest leczony (w tym niecały rok w szpitalu). Ma 22 lata. Ostatnio przestał brać leki i moim zdaniem choroba wróciła ze wzmożoną siłą. Widzę, jak inaczej rozumie, pojmuje, odbiera rzeczywistość, żadne argumenty do niego nie przemawiają. Oskarża mnie o straszne rzeczy, zupełnie bezpodstawnie, wyzywa, mówi takie słowa, które ranią dogłębnie i są nieprawdziwe. Bywają momenty, że odezwie się do mnie „kochanie”, a dosłownie za chwilę „suko”. Raz przytuli, a raz zaśmieje się w twarz. Nie zdradzam Go i nie oszukuję. Gdyby nie był chory i mówił takie rzeczy, już dawno bym odeszła, ale wiem, że to przez chorobę i to nie jego wina i bardzo chcę mu pomóc. Mamy też problem z narkotykami (marihuana i amfetamina),wprawdzie już nie chcemy brać i myślę, że nam się uda, udaje się jak na razie - nienawidzę tego i nie chcę wracać do tego NIGDY. Mój największy problem w tej chwili jest taki, że zaczęłam się Go bać. Pojawiła się przemoc, schowałam ostre narzędzia w domu z obawy o moje albo jego bezpieczeństwo. Grozi mi ostatnio, że się zabije, nawet się zdarzyło, że powiedział, że mnie zabije. Bardzo się boję i nie wiem co mam robić. Jak mam z nim rozmawiać? Ostatnio każda rozmowa, co bym nie powiedziała, kończy się tym, że mówi że robię mu na złość, denerwuję Go specjalnie, szydzę z niego. Bardzo Go kocham i chcę dla niego jak najlepiej. Proszę o jakieś wskazówki, rady.
Odpowiedziała
dr med. Joanna Borowiecka-Karpiuk
specjalista psychiatra
Centrum Dobrej Terapii
Schizofrenia paranoidalna jest chorobą wymagającą przewlekłego leczenia, najczęściej do końca życia, w tym także leczenia profilaktycznego w okresach remisji objawów chorobowych. Jest bardzo prawdopodobne, że odstawienie leków przez pacjenta wywoła nawrót objawów chorobowych, czasami o znacznym nasileniu, co najprawdopodobniej wydarzyło się w sytuacji przedstawionej w pytaniu. Dodatkowo w tym przypadku objawy mogą wynikać także ze stosowania substancji psychoaktywnych (amfetaminy) i marihuany. Co prawda pisze Pani, że Pani i Pani partner postanowili już „nie brać”, ale w obecnym zostrzeniu chorobowym Pani partnera i związanym z tym brakiem jego odpowiedzialności za własne leczenie, trudno jest ocenić jego decyzyjność i odpowiedzialność w odstawieniu używek.
W pytaniu opisała Pani sytuacje, które wskazują na szereg coraz bardziej zaostrzających się objawów chorobowych, które wymagają jak najszybszego włączenia kompleksowej terapii, w pierwszej kolejności leczenia farmakologicznego. Także tutaj, między innymi ze względu na stopień nasilania się objawów chorobowych, należy rozważać hospitalizację psychiatryczną. Dlatego wskazana byłaby w tym przypadku jak najszybsza konsultacja psychiatryczna, oczywiście za zgodą pacjenta. Jednak z opisu pytania wynika, że Pani partner może nie wyrazić zgody na taką konsultację i motywowanie jej przez Panią w tym kierunku nie przynosi efektów. Niemniej w tym przypadku, choć wymaga to jeszcze dodatkowych informacji, szczególnie w aspekcie przemocy, o której Pani wspomina, wydaje się, że mogą istnieć przesłanki do hospitalizacji psychiatrycznej omawianej osoby bez jej zgody - w myśl artykułu 23 Ustawy o Ochronie Zdrowia Psychicznego w Polce. Zgodnie z tym artykułem osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez swojej zgody, gdy jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.
Dla Pani wynika z tego między innymi to, że jeśli osoba opisana w pytaniu bezpośrednio zagraża Pani, jest w stosunku do Pani agresywna czynnie (na przykład jeśli Panią uderza, szarpie i grozi ostrymi narzędziami) - może i powinna Pani jak najszybciej wezwać pogotowie lub policję (która w tym przypadku najprawdopodobniej sama wezwie pogotowie), a lekarz pogotowia po zbadaniu danej osoby i uzyskaniu dodatkowych informacji zadecyduje o dalszym postępowaniu. Natomiast z pytania nie wynika, czy jest Pani pełnoletnia, jeśli nie - to konieczne jest jak najszybsze powiadomienie zarówno Pani rodziny/opiekunów, jak i zalecane w tym przypadku powiadomienie rodziny Pani partnera.
Na koniec, ze względu na wspomniane w pytaniu stosowanie również przez Panią substancji psychoaktywnych i marihuany, do rozważenia byłaby także przez Panią konsultacja psychiatryczna, w celu oceny ewentualnych objawów z tego wynikających, Pani możliwości i sposobów radzenia sobie z tą sytuacją oraz zaproponowania jak najbardziej korzystnej dla Pani profesjonalnej pomocy.
