Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem schizofreniczką, zażywam obrany przez doktora lek olonzapina (Zolafren). Czytałam na jednym forum, że są to tabletki, które zaniżają poziom dopaminy w organizmie. Czy po 2 latach zażywania i odstawieniu ubędzie mi tego ważnego dla człowieka hormonu?
Odpowiedziała
dr med. Joanna Borowiecka
Specjalista psychiatra
Centrum Dobrej Terapii
Olanzapina, najkrócej mówiąc, jest lekiem działającym wielokierunkowo na szereg różnych objawów zaburzeń zdrowia psychicznego, między innymi wykazuje działanie przeciwpsychotyczne, czy stabilizujące nastrój w określonych jednostkach chorobowych. Działanie neuroleptyków, w tym olanzapiny, na regulację poszczególnych substancji w mózgu jest tylko jednym z aspektów takiego oddziaływania. W tym zakresie olanzapina wpływa na szereg różnych zespołów receptorów, między innymi dopaminowych, serotoninowych, muskarynowych, histaminowych, czy adrenergicznych.
Jeśli chodzi o podkreślone w pytaniu działanie olanzapiny na układ receptorów dopaminowych u osób chorujących na schizofrenię, to jest to nie tyle (choć w znacznym stopniu) działanie „obniżające poziom dopaminy”, co odpowiednio regulujące i modulujące działanie i przekaźnictwo dopaminy w poszczególnych obszarach mózgu, między innymi w tzw. układzie mezolimbicznym, czy w tzw. prążkowiu. Należy jednak jeszcze raz podkreślić, że regulacja dopaminy to tylko jedna z wielu dróg wpływu olanzapiny na objawy schizofrenii.
Wracając do pytania o ewentualne objawy uboczne związane z działaniem olanzapiny na układ receptorów dopaminy, to należy wspomnieć przede wszystkim o możliwości wystąpienia tzw. objawów pozapiramidowych. Pomimo że olanzapina jest lekiem, który charakteryzuje się stosunkowo mniejszym niż większość pozostałych neuroleptyków ryzykiem wystąpienia zarówno wczesnych, jak i późnych ubocznych objawów pozapiramidowych, niemniej na żadnym etapie leczenia nie można ich pojawienia się wykluczyć. Dlatego tak ważne jest stałe monitorowanie efektów leczenia oraz ewentualnych działań niepożądanych i reagowanie na nie na bieżąco w trakcie systematycznych wizyt u prowadzącego lekarza psychiatry.