×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Ile Polacy płacą za zanieczyszczenie powietrza przez gospodarstwa domowe?

Małgorzata Solecka
Kurier MP

Jak wynika z najnowszego badania, przeprowadzonego na zlecenie Europejskiej Koalicji na rzecz Zdrowia Publicznego, przeciętna polska rodzina ponosi koszty poważnych chorób spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza pochodzącym z ogrzewania budynków mieszkalnych oraz gotowania w wysokości 1067 zł rocznie. Niemal dwa razy więcej niż wynosi średnia europejska i prawie najwięcej w Europie.


Fot. pixabay.com

Uważa się, że zanieczyszczenie powietrza stanowi największe zagrożenie środowiskowe dla zdrowia. Z badania wynika, że w 2018 r. (to ostatni rok, za który dostępne są dane) Polska poniosła koszty zdrowotne związane z zanieczyszczeniem powietrza, będącego skutkiem ogrzewania i gotowania w gospodarstwach domowych, w łącznej wysokości 15,4 mld zł. Prawie dwie trzecie tych kosztów, czyli 9,8 mld zł zostało wygenerowanych przez stosunkowo niewielką liczbę urządzeń grzewczych na węgiel. Ogrzewanie węglem wpłynęło na koszty w dwukrotnie większym stopniu niż kolejny nośnik energii współodpowiedzialny za generowanie zdrowotnego obciążenia z powodu zanieczyszczeń, jakim są piece na drewno (3,5 mld zł). Piece i kotły olejowe w mniejszym, ale zauważalnym stopniu również przyczyniają się do kosztów zdrowotnych zanieczyszczenia powietrza.

Patrząc od drugiej strony – każdy kocioł/piec węglowy przyczynił się do zwiększenia całkowitych kosztów zdrowotnych w Polsce o 4919 zł, w porównaniu z kwotą 580 zł w przypadku niektórych kotłów na drewno, 56 zł w przypadku gruntowych pomp ciepła i brakiem kosztów w przypadku kolektorów słonecznych. – Wykorzystanie silnie zanieczyszczającego powietrze węgla sprawia, że Polska ponosi wyższe koszty w przeliczeniu na gospodarstwo domowe niż niemal wszystkie pozostałe kraje w Europie, mimo że zarobki i koszty utrzymania należą do najniższych – podkreślają autorzy raportu.

Z raportu wynika, że wyższe niż Polska koszty, w przeliczeniu na gospodarstwo domowe, ponoszą Słowenia, Węgry, Czechy i Luksemburg, przy czym o ile Węgry i Czechy mają podobne do Polski obciążenia ekologiczne, na obecność w zestawieniu Słowenii i zwłaszcza Luksemburga wpływ może mieć mała liczba ludności.

Najbardziej narażone na skutki zanieczyszczenia powietrza są dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży i osoby cierpiące na choroby przewlekłe. Bardziej dotkliwe są one dla mieszkańców miast – ze względu na większe stężenie zanieczyszczeń, ale też wpływ zanieczyszczeń na większą liczbę osób.

Warto zwrócić uwagę, że zanieczyszczenie pochodzące z budynków mieszkalnych generuje większe koszty zdrowotne niż te spowodowane przez transport. Jednak, jak czytamy w materiałach prasowych, „ustawodawcy w dużej mierze pomijają ogrzewanie i gotowanie jako źródła zanieczyszczenia powietrza”. Zmianę może przynieść spodziewane zaostrzenie przepisów unijnej Dyrektywy w sprawie jakości powietrza atmosferycznego, na podstawie której Bruksela wymusza na rządach państw członkowskich zmniejszenie jego zanieczyszczenia.

EPHA apeluje do rządu i samorządów, aby zachęcały do przechodzenia z ogrzewania opartego na paliwach kopalnych na czystsze alternatywy. Raport pokazuje, że zastąpienie kotłów węglowych pompami ciepła mogłoby 75-krotnie obniżyć koszty zdrowotne, przypadające na jedno polskie gospodarstwo domowe, czyli w zasadzie zredukować je niemal do zera.

– Badania nad wpływem zanieczyszczenia powietrza na zdrowie w sposób systematyczny rozpoczęto w latach 70-tych ubiegłego wieku. Przyczyniły się one do wprowadzenia szeregu regulacji, których celem było ograniczenie emisji szkodliwych substancji, obowiązku używania filtrów czy monitorowania poziomu zanieczyszczeń – przypomina dr Tadeusz Jędrzejczyk, specjalista w dziedzinie zdrowia publicznego z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, konsultant projektu. – Od tego czasu nasza wiedza poszerzyła się znacząco i dysponujemy coraz istotniejszymi i dokładniejszymi danymi o wpływie na zdrowie wciąż powszechnie używanych technologii opartych na spalaniu paliw kopalnych. Pozwoliło to ocenić ten wpływ w także w wymiarze ekonomicznym. Warto zwrócić uwagę, że używane argumenty, jakoby nie stać nas było na przyjazne dla środowiska rozwiązania oparte są na fałszywym przeciwstawianiu ekologii i ekonomii. Opłacalność kontynuacji zanieczyszczenia jest bowiem „prawdziwa” tylko do momentu, kiedy w wyliczeniach nie uwzględnimy kosztów utraconego zdrowia.

Według eksperta temat wciąż nie jest wystarczająco akcentowany w edukacji przed – i podyplomowej medyków. – Stąd głos za sprzyjającymi zdrowiu rozwiązaniami jest słaby i skoncentrowany na medycynie naprawczej.

26.04.2022
Zobacz także
  • Lockdowny ratowały życie dzięki mniejszemu zanieczyszczeniu powietrza
  • Neurosmog
  • "Nie ma innej możliwości jak tylko przejście na czystą energię"
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta

Polecają nas