Pytanie nadesłane do redakcji
Czy długoletnia praca w piekarni może być przyczyną rozedmy płuc?
Odpowiedziała
lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego
Nie znalazłam w piśmiennictwie doniesień, aby długoletnia praca w piekarni mogła powodować rozedmę płuc. Rozedmę płuc wiąże się bezpośrednio z paleniem tytoniu, zanieczyszczeniami środowiskowymi lub z wrodzonym niedoborem alfa1-antytrypsyny. Istnieją pojedyncze doniesienia, że „kurz zbożowy” powoduje przyspieszony spadek FEV1 u pracowników pracujących przy obróbce zbóż (młynarze), ale nawet u nich trudno rozgraniczyć wpływ tego pyłu i innych czynników środowiskowych, w tym zwłaszcza wpływ palenia tytoniu. Ogólnie rozedma nie jest chorobą zawodową piekarzy.
Wśród chorób zawodowych piekarzy wylicza się astmę zawodową piekarzy (z reakcją alergiczną na mąkę) oraz tzw. płuco piekarza, czyli alergiczne zewnątrzpochodne zapalenie pęcherzyków płucnych związane z ekspozycją na zawodowe czynniki organiczne (mąkę). Jest to złożona choroba, której głównymi objawami są kaszel i duszność w kontakcie z alergenem. W postaci ostrej u chorego występują kaszel, duszność i gorączka. W postaci przewlekłej objawy są zdecydowanie mniej nasilone. Pojawia się narastająca miesiącami duszność, przewlekły kaszel, i spłycenie oddechu. Chorobę rozpoznaje się na podstawie niecharakterystycznych zmian w radiogramie klatki piersiowej, zaburzeń o typie restrykcji w badaniach czynnościowych oraz obecności przeciwciał przeciwko antygenom mąki we krwi chorego.
O uznaniu choroby za zawodową decyduje lekarz medycyny pracy na podstawie danych chorobowych (ustalone rozpoznanie), a także dane z zakładu pracy (rodzaj czynnika szkodliwego, stężenie czynnika szkodliwego długość ekspozycji i czas jaki upłynął od działania czynnika szkodliwego do powstania zachorowania).