Pytanie nadesłane do redakcji
Mój 2-letni synek ma atopowe zapalenie skóry. Ostatnio został zaszczepiony drugą dawką przeciwko pneumokokom. Czy to możliwe, że szczepienie wywołało zaostrzenie choroby? Przeczytałam, że konserwanty zawarte w szczepionkach mogą wywoływać reakcje skórne.
Odpowiedziały
dr hab. med. Dorota Jenerowicz
dr n. med. Adriana Polańska
Katedra i Klinika Dermatologii UM w Poznaniu
Atopowe zapalenie skóry jest chorobą alergiczną związaną z uczuleniem na alergeny powszechnie występujące w otoczeniu człowieka, takie jak pyłki roślin wiatropylnych, roztocze kurzu domowego, a także niektóre pokarmy.
U części pacjentów ze względu na nieprawidłowości dotyczące budowy i funkcji naskórka możliwe jest również uczulenie na tzw. alergeny kontaktowe, w tym m.in. konserwanty, powszechnie występujące w wielu kosmetykach, maściach i kremach aplikowanych na skórę. Każdy alergen może u osób uczulonych zaostrzać przebieg atopowego zapalenia skóry.
Obecnie dostępne szczepionki są w większości pozbawione tzw. tiomersalu – konserwantu, który w przeszłości był częstą przyczyną głównie miejscowych reakcji po zaszczepieniu. Należy pamiętać, że atopowe zapalenie skóry jest chorobą przebiegającą z dużym zaangażowaniem układu odpornościowego (tzw. układu immunologicznego). Zatem wszelkie czynniki, które także w ten układ ingerują (np. infekcja grypowa, biegunka), mogą przejściowo pogarszać stan skóry. Takim czynnikiem jest w tym przypadku rutynowo stosowana szczepionka.
Należy w tym czasie bacznie dziecko obserwować i udać się do lekarza, jeśli będzie wymagało intensywniejszego leczenia AZS w razie jego przejściowego zaostrzenia.