Czy przechorowanie odkleszczowego zapalenia mózgu daje trwałą odporność?

dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Czy przechorowanie odkleszczowego zapalenia mózgu (KZM) daje trwałą odporność? Czy zaszczepienie przeciwko KZM takiego pacjenta jest wskazane?

Fot. istockphoto.com

Przechorowanie odkleszczowego zapalenia mózgu (KZM) daje trwałą odporność, zatem szczepienie przeciwko KZM pacjenta, który przechorował KZM, jest zbędne.

Trzy główne podtypy wirusa KZM – europejski, syberyjski i dalekowschodni – są blisko spokrewnione zarówno genetycznie, jak i antygenowo. Duże podobieństwo antygenowe dotyczy także wirusów dengi, Zachodniego Nilu oraz japońskiego zapalenia mózgu. Badania nad europejskimi izolatami KZM wskazują, że wirus ten jest stabilny w naturalnych warunkach ekologicznych i nie podlega znaczącym zmianom antygenowym, co sprawia, że szczepionki przeciwko KZM są skuteczne wobec wszystkich podtypów szczepów wirusa. Sugeruje się nawet, że istnieje krzyżowa ochrona z wirusem japońskiego zapalenia mózgu. KZM występuje endemicznie w Europie i Azji. Europejski podtyp wirusa występuje głównie w Europie i Rosji, a na wschodzie Rosji dominuje jego syberyjski podtyp. Dalekowschodni podtyp KZM występuje endemicznie w północnych, zachodnich i południowo-zachodnich regionach Chin, w Japonii i dalekowschodniej Rosji.

Piśmiennictwo:

1. Dobler G., Erber W., Schmitt H.J.: TBE-the book. Global Health Press, Singapore, 2017. https://id-ea.org/tbe
2. Kollaritsch H., Krasilnikov V., Holzmann H. i wsp.: Background document on vaccines and vaccination against tick-borne encephalitis (TBE). www.who.int/immunization
3. Ecker M., Allison S.L., Meixner T., Heinz F.X.: Sequence analysis and genetic classification of tick-borne encephalitis viruses from Europe and Asia. J. Gen. Virol., 1999; 80: 179–185
4. Gould E.A., Solomon T.: Pathogenic flaviviruses. Lancet, 2008; 371: 500–509
5. Gould E.A., Moss S.R., Turner S.L.: Evolution and dispersal of encephalitic flaviviruses. Arch Virol., 2004; supl. 18: 65–84
6. Holzmann H., Vorobyova M.S., Ladyzhenskaya I.P. i wsp.: Molecular epidemiology of tick-borne encephalitis virus: cross-protection between European and Far Eastern subtypes. Vaccine, 1992; 10: 345–349
7. Takashima I., Morita K., Chiba M. i wsp.: A case of tick-borne encephalitis in Japan and isolation of the virus. J. Clin. Microbiol., 1997; 35: 1943–1947
8. Mansfield K.L., Johnson N., Phipps L.P. i wsp.: Tick-borne encephalitis virus – a review of an emerging zoonosis. J. Gen. Virol., 2009; 90: 1781–1794
9. Yoshii K., Song J.Y., Park S.B. i wsp.: Tick-borne encephalitis in Japan, Republic of Korea and China. Emerg. Microbes. Infect., 2017; 6 (9): e82

04.05.2020

Zobacz także

Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu to choroba ośrodkowego układu nerwowego spowodowana przez wirusy z rodziny Flaviviridae, przenoszona przez kleszcze. Diagnostyka odkleszczowego zapalenia mózgu jest trudna, ponieważ część przypadków przebiega w sposób łagodny albo wręcz bezobjawowo – co szczególnie często zdarza się u dzieci.
Odkleszczowe zapalenie mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego wywoływaną przez wirusy z rodziny Flaviviridae. Zakażenie przenoszone jest podczas ukłucia przez kleszcze Ixodes.

Wybrane treści dla Ciebie

Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu to choroba ośrodkowego układu nerwowego spowodowana przez wirusy z rodziny Flaviviridae, przenoszona przez kleszcze. Diagnostyka odkleszczowego zapalenia mózgu jest trudna, ponieważ część przypadków przebiega w sposób łagodny albo wręcz bezobjawowo – co szczególnie często zdarza się u dzieci.
Odkleszczowe zapalenie mózgu Odkleszczowe zapalenie mózgu jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego wywoływaną przez wirusy z rodziny Flaviviridae. Zakażenie przenoszone jest podczas ukłucia przez kleszcze Ixodes.
Jak usunąć (wyciągnąć) kleszcza Kleszcza usuwamy wyłącznie mechanicznie za pomocą wąskich szczypczyków, którymi należy go uchwycić jak najbliżej skóry. Aby postępowanie było skuteczne, należy usuwać kleszcza ze stałą siłą wzdłuż osi wkłucia. Miejsce po usunięciu kleszcza należy przemyć środkiem odkażającym, a ręce starannie umyć.
Czy usuwać główkę kleszcza jeżeli dojdzie do jej oderwania? Im szybciej usuniemy kleszcza, tym mniejsze jest ryzyko zakażenia, jednak w ciągu pierwszych 24 godzin ryzyko przeniesienia czynników zakaźnych jest stosunkowo małe, mamy zatem trochę czasu. Dopiero po około 24 godzinach ryzyko znacznie się zwiększa.
Czy zaczerwienienie w miejscu ukąszenia przez kleszcza może wskazywać na boreliozę? Sześć tygodni temu miałam kleszcza na przedramieniu. Kilka dni temu zauważyłam zaczerwienienie wokół tego miejsca. Czy to może być oznaka boreliozy? Mam się czego obawiać?
Kleszczowe zapalenie mózgu Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba odzwierzęca przenoszona przez kleszcze. Rezerwuar choroby stanowią głównie małe gryzonie i kleszcze, które przekazują zakażenie na następne pokolenia. Najczęstszą drogą zakażenia jest ukłucie przez zakażonego kleszcza, rzadko do zakażenia dochodzi drogą pokarmową przez spożycie surowego, niepasteryzowanego mleka zakażonych zwierząt.
Czy naukowcy zalecają laboratoryjne badanie kleszcza po wyjęciu go ze skóry? Komisja ds. parazytologii medycznej oraz zespół ds. mikrobiologii medycznej KRDL VI Kadencji opublikowały wspólne stanowisko w sprawie badania kleszczy na obecność patogenów chorób transmisyjnych w Medycznych Laboratoriach Diagnostycznych.
Kleszcze - najważniejsze informacje o kleszczach i chorobach przenoszonych przez te pasożyty Kleszcze są ważnymi przenosicielami groźnych chorób zakaźnych. Im dłużej kleszcz tkwi w ciele, tym większe prawdopodobieństwo zakażenia. Kleszcza należy wyciągnąć jak najszybciej i obserwować miejsce ugryzienia. Jeśli pojawi się rumień, może to oznaczać boreliozę
Borelioza z Lyme Borelioza jest chorobą odkleszczową. Nie ma na nią szczepionki. Diagnozę stawia się na podstawie konstelacji objawów, w tym obecności rumienia wędrującego oraz testów serologicznych, rozpoczynając od testu ELISA. W leczeniu stosuje się antybiotyki. Neuroborelioza może wystąpić zarówno w późnej, jak i wczesnej rozsianej fazie boreliozy.
Czy rumień wędrujący zawsze oznacza boreliozę? Miejsce po ukłuciu przez kleszcza obserwujemy do 3–4 tygodni. Jeśli zauważymy zmianę skórną, warto zrobić zdjęcie. Jeśli jest duża (min. 4 cm) – należy udać się do lekarza.