Co to jest i jakie są przyczyny?
Łojotok to wzmożone wydzielanie łoju przez gruczoły łojowe na powierzchnię skóry, najwyraźniejsze w okolicach obfitujących w te gruczoły. Skóra jest tłusta, lśniąca, z rozszerzonymi ujściami gruczołów łojowych, wypełnionymi masami łojowo-rogowymi.
Skłonność do łojotoku jest cechą genetyczną, ale zależy także od wpływu hormonów płciowych (niekorzystny wpływ androgenów i progesteronu, korzystny - estrogenów). Łojotok jest szczególnie nasilony w okresie pokwitania i przekwitania, przy zaburzeniach hormonalnych i zaburzeniach przemiany materii. Na regulację wydzielania łoju mają wpływ następujące czynniki:
- stres
- nadmiar androgenów
- niedobór witaminy A (zwiększona skłonność do rogowacenia ujść mieszków włosowych)
- niedobór witaminy E (powoduje to utlenianie nienasyconych kwasów tłuszczowych)
- niedobór witaminy B2 (która reguluje procesy przemiany komórkowej i rogowacenia)
- niedobór witaminy PP (która wpływa na przemianę wodną w skórze, proces utlenienia, rozszerza naczynia krwionośne)
- niedobór witaminy C (która uszczelnia naczynia krwionośne, wzmaga odporność organizmu i reguluje czynność wydzielniczą).
Istotną rolę odgrywa również zakażenie drożdżakami, głównie Pityrosporum ovale.
Jak często występuje?
Wydzielanie łoju waha się w zależności od wieku, jest duże u noworodków, zmniejsza się w ciągu pierwszych lat życia, wzrasta w okresie pokwitania (13-18 lat), następnie powoli się zmniejsza. Łojotok jest podłożem chorób owłosionej skóry głowy (łupież łojotokowy) oraz skóry gładkiej (trądzik, trądzik różowaty).
Jak się objawia?
Wzmożone wydzielanie łoju stwierdza się w tzw. okolicach łojotokowych: owłosionej skóry głowy, czoła, nosa, fałdów nosowo-policzkowych, okolic zausznych, międzyłopatkowych, mostka. Skóra jest tłusta i lśniąca.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Zaleca się modyfikację diety (dieta z dużą ilością witamin, białka, soli mineralnych, ograniczenie spożycia tłuszczów, cukrów, ostrych przypraw, używek) i zmianę stylu życia (unikanie sytuacji stresowych). W przypadku braku efektu należy się zgłosić do dermatologa.
Jak lekarz ustala diagnozę?
Diagnozę łojotoku ustala się na podstawie obrazu klinicznego i wywiadu (wzmożone wydzielanie łoju w okolicach łojotokowych: owłosionej skóry głowy, czoła, nosa, fałdów nosowo-policzkowych, okolic zausznych, okolicy międzyłopatkowej, mostka). Skóra jest tłusta i lśniąca.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Skłonność do łojotoku jest cechą genetyczną, ale zależy także od wpływu hormonów płciowych. Łojotok jest szczególnie nasilony w okresie pokwitania i przekwitania, przy zaburzeniach hormonalnych i zaburzeniach przemiany materii. Łojotoku nie można całkowicie wyeliminować, natomiast można poprzez zastosowanie odpowiedniego leczenia dermatologicznego zmniejszyć jego nasilenie.
Jakie są sposoby leczenia?
Łojotok można leczyć:
- witaminami
- hormonalnie
- dietetycznie (dieta z dużą ilością witamin, białka, soli mineralnych, a ograniczenie spożycia tłuszczów, cukrów, ostrych przypraw, używek)
- miejscowo preparatami przeciwgrzybiczymi.
Co robić po zakończeniu leczenia?
Po zakończeniu leczenia łojotoku należy postępować profilaktycznie, stosować odpowiednie preparaty do pielęgnacji skóry z tendencją do łojotoku, wdrożyć wspomnianą dietę i zmienić styl życia.