"Czy Polska jest gotowa na zdrową starość?" - to tytuł konferencji, która odbyła się wczoraj w Sejmie. Spotkanie było poświęcone tematyce zdrowego i bezpiecznego starzenia się w kontekście zmian demograficznych i nowych wyzwań gospodarczych. Debatę otworzyła marszałek Sejmu Ewa Kopacz, która objęła honorowym patronatem prace Koalicji na rzecz Zdrowego Starzenia się – głównego organizatora wydarzenia.
Marszałek Sejmu podkreśliła wielką wagę zdrowego starzenia się. Ewa Kopacz zaznaczyła, że zadaniem władzy i społeczeństwa jest to, aby otaczać opieką ludzi w podeszłym wieku. – Bezpieczeństwo to nie tylko dostęp do lekarza i ochrony zdrowia, ale także sprawa szacunku i bezpieczeństwa w środowisku, w którym się żyje – powiedziała.
Ewa Kopacz jest zdania, że zdrowe i aktywne starzenie się to wyzwanie, stojące zarówno przed Polską, jak i całą Europą. W miarę spadku wskaźników urodzeń społeczeństwa starzeją się, co nie pozostaje bez konsekwencji ekonomicznych i społecznych. W ocenie marszałek Sejmu istnieje uzasadniona potrzeba rozwiązań na rzecz zdrowego i bezpiecznego starzenia się.
Przewodniczący Koalicji na rzecz Zdrowego Starzenia się prof. dr hab. Bolesław Samoliński (krajowy konsultant w dziedzinie zdrowia publicznego) zaznaczył, że do wzrostu zainteresowania problemem senioralnym przyczyniło się polskie przewodnictwo w Radzie Unii Europejskiej. Zdaniem profesora to właśnie jedno z haseł polskiej prezydencji "Zdrowa starość zaczyna się w zdrowym dzieciństwie" zainicjowało wiele działań oraz projektów europejskich, które są obecnie realizowane.
Prof. Samoliński podkreślił także powstanie Kongresu Demograficznego oraz wydanie "Białej Księgi zdrowego starzenia się" jako znaczących cezur w naświetlaniu problemów osób starszych.
Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz w swoim wystąpieniu wyraziła nadzieję, że deklarowane w Sejmie zainteresowanie sytuacją osób starszych przełoży się na konkretne działanie. Wskazała na przykłady spraw, które wymagają podjęcia pilnych prac Sejmu i rządu:
- uchwalenie ustawy o odwróconej hipotece, nad którą prace trwają już bardzo długo; po jej wejściu w życie co najmniej przez 2 lata powinien funkcjonować specjalny system bezpłatnej pomocy prawnej dla osób, które będą chciały skorzystać z nowych rozwiązań
- zmiana ustawy o kompensacie państwowej; obecnie funkcjonujące przepisy powodują np., że 80-letnia osoba, która ucierpiała wskutek pobicia i chciała skorzystać z kompensaty, nie tylko jej nie uzyskała, ale dodatkowo została obciążona kosztami sądowymi w wysokości 1200 zł
- skorygowanie przez ministrów wielu istniejących rozporządzeń, np. w wyniku błędu w rozporządzeniu lekarze geriatrzy nie mogą zapisywać pacjentom środków ortopedycznych, takich jak kule i balkoniki. Wielokrotne interwencje RPO w tej sprawie pozostały bez rezultatu.
- Po co nam wielkie spotkania i debaty, jeśli nie jesteśmy w stanie zmienić jednego zapisu w rozporządzeniu? - pytała prof. Lipowicz uczestników debaty. Wskazała również na działania, z których możemy być dumni, jako kraj i społeczeństwo, takie jak ruch hospicyjny i rozwój Uniwersytetów Trzeciego Wieku. – Powinniśmy te dobre przykłady społecznej aktywności pokazywać poza Polską, również w Parlamencie Europejskim. A w polityce krajowej i w debatach o starzeniu się społeczeństwa nie straszyć tylko katastrofą demograficzną, a więcej uwagi poświęcać poszukiwaniu sposobów, jak rozwiązać ten problem. Ponadto warto zastanowić się, jak lepiej wykorzystać potencjał osób starszych.
Podsumowując swoje wystąpienie, Rzecznik powiedziała: - Chciałabym, aby za wiele lat kroniki sejmowe podały, że 27 lutego 2013 roku w Sejmie RP odbyło się spotkanie, które było impulsem do jakościowej zmiany w Polsce. Takiej zmiany dziś potrzebujemy i możemy jej dokonać.
- Podczas Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 staraliśmy się objąć zakresem działania nie tylko wycinek problematyki, związany z polityką społeczną, ale cały obszar tematyczny - powiedział minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz. - Dlatego nawiązaliśmy współpracę z innymi resortami oraz z samorządami. Obecnie czekamy na efekty pracy niedawno powołanej Rady ds. Polityki Senioralnej, której zadaniem będzie m.in. sformułowanie długofalowej polityki senioralnej państwa w formule partycypacyjnej.
- Rusza także II edycja "Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013". W ub. roku na ten program zostało przeznaczone 20 mln zł, w tym roku będzie to 40 mln zł - zapowiedział szef MPiPS.
Uczestnicy spotkania rozmawiali m.in. o tym, czy nasz system jest w stanie poradzić sobie z wyzwaniem starzejącego się społeczeństwa, w jaki sposób zmienić myślenie o ludziach starszych, aby nie byli dla systemu zdrowia jedynie kosztem oraz jakie kroki powinna podjąć Polska, aby skutecznie przygotować się na problem starzenia się.
W dyskusji udział wzięli m.in. przedstawiciele rządu, parlamentarzyści, eksperci, liderzy opinii publicznej oraz przedstawiciele władz samorządowych i organizacji społecznych. Odczytano także listy od prezydenta Bronisława Komorowskiego i b. prezydenta Lecha Wałęsy, skierowane na ręce prof. Samolińskiego.
Koalicja na rzecz Zdrowego Starzenia się została powołana 11 lipca 2012 roku jako odpowiedź na rosnące potrzeby związane z przemianami demograficznymi, zmianami stylów życia i wzrostem społecznych oczekiwań dotyczących jakości życia w późnym wieku.
Zgodnie z danymi posiadanymi przez Koalicję na rzecz Zdrowego Starzenia Się obecnie osoby w wieku powyżej 65 lat stanowią 13,5% polskiego społeczeństwa, a według prognoz GUS do 2030 r. liczba ta ulegnie podwojeniu.
