Potomstwo zestresowanych ciężarnych może być bardziej narażone na otyłość i cukrzycę typu 2, zwłaszcza jeśli ma skłonność do radzenia sobie ze stresem w sposób pasywny – wynika z badań, o których informuje serwis EurekAlert.
Naukowcy z Johns Hopkins University w Baltimore (stan Maryland, USA) doszli do takich wniosków na podstawie doświadczeń na szczurach. Część samic w trzecim tygodniu ciąży poddawali różnym stresom, a część – traktowaną jako grupa kontrolna - nie.
Ich męskie potomstwo poddano później testom, by ocenić, jak radzi sobie ze stresem – tj. w sposób pasywny czy aktywny. Jak przypominają badacze, w przypadku ludzi stosowanie strategii pasywnych jest typowe dla osób o bardziej introwertycznej osobowości, natomiast strategie proaktywne są bardziej charakterystyczne dla ekstrawertyków.
Okazało się, że samce, których matki były poddawane stresom w okresie ciąży, miały większe predyspozycje do otyłości i cukrzycy typu 2 w porównaniu z potomstwem samic z grupy kontrolnej. Dotyczyło to jednak tylko tych gryzoni, które radziły sobie ze stresem w sposób bierny (np. unikając czegoś). Na tłustej diecie zwierzęta te bardziej tyły i były bardziej narażone na zaburzenia metabolizmu glukozy. U samców, które walczyły ze stresem w sposób aktywny, nie stwierdzono wyższego ryzyka otyłości i zaburzeń metabolicznych.
Naukowcy nie zaobserwowali żadnych różnic między zwierzętami, gdy hodowano je na zwykłej diecie.
Bardziej szczegółowe analizy ujawniły, że u szczurów urodzonych przez samice zestresowane w czasie ciąży i biernie zwalczających stres dochodziło do zmian w aktywności genów regulujących emocjonalność i reakcję na sytuacje stresowe. Zdaniem autorów pracy może to być podłożem większych skłonności do zaburzeń metabolizmu na kalorycznej diecie.
Na podstawie tych badań naukowcy wyciągnęli wniosek, że stres przeżywany przez matkę w okresie ciąży, jak i bierne strategie walki ze stresem u potomstwa są czynnikami zwiększającymi jego predyspozycje do otyłości i schorzeń metabolicznych.
"Nasze wyniki sugerują, że w ramach prewencji otyłości i związanym z nią chorobom metabolicznym musimy radzić kobietom, by podczas ciąży ograniczały narażenie na stres" – komentuje główna autorka pracy Gretha Boersma. Według niej badania te mogą w przyszłości pomóc identyfikować dzieci szczególnie narażone na otyłość i odpowiednio wcześnie stosować u nich strategie mogące jej zapobiec.
