Pytanie nadesłane do redakcji
Po wypiciu dosyć dużej ilości alkoholu znalazłem się w szpitalu. Po zbadaniu powiedziano mi, że to zapalenie trzustki spowodowane alkoholem, chociaż USG wykazało: trzustka nieuszkodzona bez zmian. Zaznaczam, że nie miałem żadnych boleści. Amylaza, lipaza w normie. Czy diagnoza lekarza była dobra, czy przesadził z nią? Alkoholu już nie ruszam, bo po co niszczyć organy.
Odpowiedziała
dr n. med. Anna Mokrowiecka
specjalista chorób wewnętrznych
specjalista gastroenterolog
Oddział Kliniczny Gastroenterologii Ogólnej i Onkologicznej
Uniwersytecki Szpital Kliniczny UM w Łodzi
Ostre zapalenie trzustki (OZT) najczęściej bywa spowodowane spożyciem alkoholu albo przyczynami żółciopochodnymi (np. kamica żółciowa).
OZT rozpoznajemy na podstawie obrazu klinicznego, w tym dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta i odchyleń w badaniu przedmiotowym oraz wyników badań obrazowych i laboratoryjnych.
Wśród badań obrazowych pomocne w rozpoznaniu jest badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, które może wykazać powiększenie części trzustki, nacieki zapalne, torbiele trzustki itp. Badania laboratoryjne powinny obejmować aktywność amylazy w surowicy krwi i w moczu oraz lipazy w surowicy. Przydatna może się okazać także ocena lipidogramu, wskaźników wątrobowych, morfologii krwi, białka CRP.
W razie wątpliwości mimo wykonania ww. badań lekarz może zlecić dokładniejsze badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny dróg żółciowych, trzustki), a także endoskopową cholangiopankreatografię wsteczną, która jest już zabiegiem inwazyjnym wykonywanym ze ścisłych wskazań.
Jeżeli nie występowały żadne zmiany patologiczne w badaniu USG, badaniach z krwi oraz nie było żadnych dolegliwości, rozpoznanie OZT jest wątpliwe.
Czasami zdarza się, że aktywność, zwłaszcza amylazy we krwi, może się obniżyć po pewnym czasie od wystąpienia bólu i w momencie oznaczenia w szpitalu jest już prawidłowa. Wtedy można sprawdzić aktywność amylazy w moczu oraz wskaźniki stanu zapalnego, jak np. CRP. Podobnie, nie zawsze badanie USG jamy brzusznej wykaże zmiany w trzustce, ponieważ jest to narząd wyjątkowo trudny do oceny, a zalegające w jelitach gazy mogą utrudniać widoczność.
Z opisu wynika jednak, że nie było żadnych cech OZT. Jednak pozostaje pytanie, jaki był powód przyjęcia do szpitala, jeśli nie było żadnych objawów? Brak w opisie odpowiedzi na to pytanie, dlatego trudno ustosunkować się do prawidłowości rozpoznania.