Pytanie nadesłane do redakcji
Szanowny Panie doktorze, ośmielam się do Pana napisać, ponieważ byłem Pana pacjentem. Teraz jestem dorosły, w trakcie ponad 3-letniej terapii Baraclude. Jestem po zabiegu chirurgicznym i zaistniała taka sytuacja: w czerwcu podczas kontrolnych badań antygen Hbs, antygen Hbe oraz kontrolnie sprawdzone anty-HCV wykazały wartości wątpliwe, potworzono, badania Hbs wyszedł (+) Hbe (-), co się zdarzyło po raz pierwszy, zawsze był dodatni oraz niestety anty HCV (+). Mam obawy, że mogłem zostać zakażony wirusem HCV. Czy dokonująca się serokonwersja w układzie Hbe mogła mieć wpływ na dodatni wynik anty HCV, który może być przez nią fałszywy, a może możliwe zakażenie HCV pomogło dokonać się serokonwersji w układzie Hbe? Obecnie oczekuję na badania HCV-RNA. Proszę mi naświetlić te dwa zajścia w organizmie, czy można je ze sobą łączyć? Bardzo proszę o odpowiedź.
Odpowiedź
Te dwa zakażenia wirusowe - HBV i HCV - chociaż dotyczą wątroby, nie mają ze sobą związku poza wspólną, krwiopochodną drogą zakażenia. Leczenie HBV nie mogło doprowadzić do zakażenia HCV, natomiast ma Pan rację, pisząc, że zdarzają się fałszywie dodatnie wyniki anty-HCV.
Podstawowy test wykrywający przeciwciała anty-HCV jest testem enzymoimmunologicznym (enzyme-linked immunosorbant assay - ELISA). Testy tego rodzaju są w użyciu już od dawna i stale są ulepszane. Starsze testy dawały aż 5-25% wyników fałszywie dodatnich, nowsze dają wyniki fałszywie dodatnie znacznie rzadziej, w <5%, niemniej niepewność pozostaje. Ponadto dodatni wynik testu anty-HCV nie daje odpowiedzi na pytanie, czy jest to infekcja czynna obecnie, czy przebyta w przeszłości. Fałszywie dodatni wynik badania przeciwciał anty-HCV metodą ELISA może wystąpić w przebiegu różnych chorób, w tym u osób z obniżoną odpornością, np. wśród pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek lub krioglobulinemią (np. w trakcie szpiczaka mnogiego, przewlekłej białaczki limfatycznej), w przebiegu tocznia układowego lub reumatoidalnego zapalenia stawów. Obserwuje się ponadto reakcje krzyżowe z innymi antygenami np. w czasie zakażenia EBV. Nie można zatem wykluczyć fałszywie dodatniego wyniku anty-HCV w takcie serokonwersji HBe/anty-HBe.
Polecamy: Markery wirusowego zapalenia wątroby: antygen HBs, antygen HCV, antygen HAV
Częstość wyników fałszywie dodatnich rośnie wraz ze spadkiem odsetka zakażonych HCV w populacji, dlatego stwierdzenie dodatniego wyniku badania anty-HCV wymaga potwierdzenia inną metodą. W tym celu stosuje się metodę wykrywania HCV-RNA.
Proszę nie martwić się na zapas. Wszystko rozstrzygnie wynik HCV-RNA. Co ważne, pojawienie się ujemnego HBe (serokonwersja HBe/anty-HBe) jest dobrą wiadomością i jednym z celów leczenia - świadczy zwykle o przejściu zakażenia HBV w nową fazę z niższą replikacją (mnożeniem się) wirusa, co jest dla Pana korzystne.
Piśmiennictwo:
Frequently asked questions about HBVHepatitis B the basics
False positivity of serological tests for hepatitis C virus