Pytanie nadesłane do redakcji
Od dłuższego czasu ciężar właściwy moczu jest za niski. W dzieciństwie chorowałam na zapalenie miedniczek nerkowych, później również piasek i kamica nerkowa. Bardzo dziwnie się czuję, szczególnie w nocy. Odczuwam duszność po położeniu się wieczorem. Od pewnego czasu zmniejszyła się częstotliwość oddawania moczu w nocy, ale poprzedzana jest dusznością. Ze strony nerek nie mam żadnych objawów. Mam prawą nerkę ruchomą. Czy mogą to być symptomy choroby nerek?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Ciężar właściwy (inna nazwa to „gęstość względna”) moczu pochodzącego z rannej mikcji zwykle jest większy niż 1,023.
U zdrowej osoby ciężar właściwy moczu waha się w zakresie od ok. 1005 do 1035 i zależy od tego, czy nerki aktualnie wydalają nadmiar wody z organizmu (mały ciężar właściwy), czy też oszczędzają wodę (duży ciężar właściwy). U osób prawidłowo nawodnionych (z prawidłowym bilansem płynowym) ciężar właściwy moczu jest mniejszy <1023, jeżeli przyjmowały płyny w ciągu kilku godzin przed oddaniem moczu na badanie. Duży ciężar właściwy moczu u osób ze zdrowymi nerkami (ok. 1030 lub więcej) występuje w przypadku odwodnienia (biegunka, wymioty, ciężki wysiłek fizyczny, gorączka, nieprzyjmowanie płynów przez dłuższy czas).
Stale mały ciężar właściwy moczu stwierdza się w:
- chorobach nerek prowadzących do upośledzenia zagęszczania moczu, np. niewydolność nerek, śródmiąższowe zapalenie nerek, moczówka nerkowa
- niedoborze hormonu wazopresyny (moczówka prosta).
Istotne informacje zawarte w pytaniu to dodatni wywiad w kierunku chorób układu moczowego w dzieciństwie oraz powtarzający się mały ciężar właściwy moczu.
Aby ocenić, czy mamy do czynienia z chorobą nerek (w tym przypadku istnieje podejrzenie przewlekłej choroby nerek), należy wykonać kilka badań:
- ogólne badanie moczu z rannej mikcji (po całonocnej przerwie w przyjmowaniu płynów)
- oznaczenie w surowicy krwi stężenia kreatyniny z oszacowaniem przesączania kłębuszkowego (eGFR)
- badanie USG układu moczowego
